Cognitieve short-cuts
Het spijtige aan dergelijke gebeurtenissen, is dat de eerste reacties meestal overladen zijn door onwetendheid, desinformatie, polarisatie, vooringenomenheid en zuivere domheid. Het ging om burgemeesters die de ene dag al hun pijlen op een geloof richtten, om de volgende dag zalvend met drie religieuze leiders de vredespijp te roken.
Sommige politici zijn nog steeds niet uit hun verkiezingsmodus geraakt en worden zelfs door burgemeesters van over de grens op Fortuyniaanse wijze toegejuicht door de excuusallochtoon bij uitstek. Ook baronessen kregen bij ‘Reyers Laat’ een platform om dezelfde ongenuanceerde onzin sinds 9/11 terug op te voeren, alsof we daar op zaten te wachten.
Opiniemakers, al dan niet ingevoerd uit het Midden-Oosten, en hoofdredacteurs bij de gevestigde kranten gingen al helemaal de mist in door verkeerde conclusies te koppelen aan de verkeerde vragen.
Wie beweert dat er bij de nieuwe generatie terroristen geen recidivisten zitten, dwaalt! En wie beweert dat de aanslagen uitsluitend over het vrije woord gingen, dwaalt nog harder dan diegenen die beweren dat het om socio-economische motieven gaat.
Niemand kan vandaag pretenderen dat de vrijheid van meningsuiting door de aanslag in Parijs is gefnuikt, integendeel, ze is vandaag sterker dan ooit. En niemand kan suggereren dat de arbeids- en onderwijskansen van de komende generatie moslimjongeren gaan verbeteren door deze daad… integendeel!
Verheldering
Gelukkig waren er enkele moslimstemmen zoals Khalid Benhaddou en onderzoekers zoals Montasser AlDe’emeh en Brahim Laytouss die, te midden van deze kakafonie, hun nuchtere en verhelderende analyses over de aanslag in de media kwijt konden. Het wordt alleen knap lastig wanneer journalisten er zelfs niet in slagen om een waarheidsgetrouw verslag hierover neer te schrijven. Over het laatste doel ik op de verheldering die Brahim Laytouss naar voren schuift (Radio 1), terwijl De Standaard bijna een intellectuele fitna had uitgelokt door hem de termen vernieuwing en verandering van de heilige teksten in de mond te leggen.
Met zo'n denkers kunnen we ongetwijfeld de strijd tegen extremisme aangaan. Montasser durft opwerpen dat de moslimgemeenschap zich geen illusies kan veroorloven in de zoektocht naar een oplossing uit deze impasse en Khalid Benhaddou durft opwerpen dat naast de vrijheid van meningsuiting een even sterke vrijheid om zich beledigd te voelen staat. Punt uit.
The Islamic Question is geen vraagstuk van moslims alléén, maar de noodzakelijke voorwaarde om moslims een volwaardige rol in de publieke ruimte te gunnen is nog steeds niet vervuld!
Collectieve lotsverbondenheid
Ik kan wel de nodige rust vinden in het feit dat de overgrote meerderheid van de moslimlanden en hun vrije pers deze aanslagen ten stelligste hebben veroordeeld. Dit was echter in geen geval een daad van distantiëring, maar vooral een daad van lotsverbondenheid in deze donkere dagen. Dit ontneemt munitie aan demagogen die distantiëringen eisen van verschillende moslimgemeenschappen, en dit ontneemt eveneens munitie aan alle extreemrechtse krachten in het Westen.
Marine Le Pen wordt uitgejouwd door het Franse kiespubliek dat ze wenst te verleiden met deze tragedie. Geert Wilders weet uit armoede niets beters te verzinnen dan de heilige plaatsen van de moslims te beschermen tegen agressieve extremisten… aan zijn zijde. En de Pegida-betogingen in Duitsland lokken meer tegenstanders op straat uit dan dat ze er zelf tegen de islam kunnen opbrengen in hun wekelijkse betogingen.
Maar waar ligt dan de waarheid?
Met een vreugdevol en bloedend hart - ik ben tenslotte de effecten van 9/11 nog steeds aan het verwerken - stel ik vast dat tijdens deze tragedies moslims eveneens een rol hebben gespeeld in het ondergaan én de afhandeling ervan. Redactieleden van Charlie Hebdo werden o.a. beschermd door een islamitische agent, joodse klanten werden - als was het WO II ! - in donkere ruimtes verborgen door een Malinese moslim. En ook vandaag waren ze samen met 1,5 miljoen demonstranten de straat opgegaan om hun afschuw tot uiting te brengen ... een mars die alleen maar werd ontsierd door wereldleiders met bloed aan hun handen.
Daar ligt de waarheid, Charlie Hebdo
Artikel is eerder verschenen op De Andere Mening
