Alle artikels zijn via de links gratis te lezen, tenzij aangegeven met *.
'Het recht op heel veel spullen'
We waren al verslaafd aan online bestellen, en de lockdown en de coronacrisis hebben die verslaving niet echt milder gemaakt. Nederland was vorig jaar Europees koploper online shoppen, met meer dan 250 miljoen online aankopen. De Nederlandse wet voorziet een gegarandeerd recht op retour: dat verlaagt de drempel om een aankoop te doen (want als een product toch niet naar je smaak is, kan je het - steeds vaker kosteloos - terugsturen). Het retourrecht bezorgt de webshops achter de schermen wel steeds meer kopzorgen, toont VPRO Tegenlicht. In koopjesperiodes sturen Nederlanders tot de helft van online gekochte kledij terug naar afzender.
Dit bezorgt de hele keten niet enkel een enorme logistieke opdracht, maar leidt ook tot gigantische verspilling. Niet zelden worden spullen teruggestuurd in een staat die opnieuw te koop aanbieden onmogelijk maakt. Wie durft te raken aan 'het recht op heel veel spullen'?
Komt een boom bij de dokter...
Dat Vlaanderen de voorbije jaren met ongeziene droogte te maken kreeg, is intussen genoegzaam bekend. Droogte is lang niet enkel een Vlaams probleem. De klimaatopwarming veroorzaakt wereldwijd hitte en droogte. Dat doet niet enkel de mens puffen. MO* schrijft dat hitte en droogte sluipmoordenaars zijn van bomen. Over de hele wereld sterven bomen omdat ze te weinig water kunnen opnemen. Als het ook nog eens erg heet is, verdampen ze bovendien meer en komen helemaal in nood. Bomen dreigen in plaats van broodnodige CO2-opslagplaatsen het tegenovergestelde te worden: een bijkomende bron van CO2.
Behalve droogte heeft ook de extra CO2 die we nog steeds massaal de lucht in jassen een dodelijk effect op bomen: ze groeien sneller, maar gaan wel sneller dood. Nog meer dode bomen, die kunnen we echter missen als kiespijn.
Lees ook: New England's forests are sick. They need more tree doctors.
Wereldmacht op losse schroeven
"Will you shut up, man." Dit zinnetje, dat de Democratische presidentskandidaat Joe Biden afvuurde richting Amerikaans president Donald Trump, maakt kans om even legendarisch te worden als "It's the economy, stupid" ten tijde van de campagne van Bill Clinton. Het zegt iets over de staat van de Amerikaanse politiek. Analist en historicus Thomas Frank is in Le Monde Diplomatique redelijk zwartgallig over de richting waarin zijn thuisland de voorbije jaren evolueerde. "Niemand weet eigenlijk nog echt iets zeker", schrijft hij. Frank ziet beide partijen voluit inzetten op de angst voor de andere kant. Een spel waar de Republikeinen al jaren in excelleren, maar waar de Democraten sinds 2016 steeds beter in zijn geworden. Hij noemt de partijconventies "pageants of panic" die kiezers aanzetten om het allerergste over de politieke tegenstander te denken.
Dat Trump een rampzalige ambtstermijn achter de rug heeft, betwijfelt Frank niet. Maar de president kan wel op een welgekomen vijandschap teren: de haat van de bovenste lagen van de VS. De 'verlichte liberalen' spuwen hem uit. Laat 'upper America' nu net een ideale vijand zijn in een land waar de ongelijkheid welig tiert.
Een zeer donker verhaal *
Deze week werd de Griekse neonazistische organisatie Gouden Dageraad veroordeeld als criminele organisatie. Eén van de vier aanklachten betrof de moord op de Griekse rapper Pavlos Fyssas in 2013. Aanvankelijk werd de moord beschouwd als het gevolg van een uit de hand gelopen discussie over voetbal. Het was veel meer dan dat. De Schotse site voor onderzoeksjournalistiek The Ferret sprak met een onderzoeker van Forensic Architecture, een organisatie gespecialiseerd in forensisch onderzoek dat vaak de 'officiële' versie van de feiten durft tegenspreken. Dat deden ze ook in opdracht van de nabestaanden van Fyssas. Ze bekeken beelden van bewakingscamera's die volgens de familie van het slachtoffer onvoldoende serieus waren onderzocht.
Forensic Architecture ontdekte, na één jaar speuren, dat de versie van de politie niet klopte. Meer nog: ze toonden dat de politie aanwezig was toen het commando van Gouden Dageraad Fyssas vermoordde.
Bij The Ferret kan je per maand een beperkt aantal artikels gratis lezen.
Hoe red je een planeet?
Over de resultaten van de VN-top over biodiversiteit waren de meningen verdeeld. Meer dan 70 wereldleiders ondertekenden in de aanloop ernaartoe wel de 'Leaders' Pledge for Nature', waarin ze een 'daadkrachtig optreden' voor de natuur beloven, maar tot bindende afspraken kwam het niet. De 20 in 2010 beloofde doelstellingen werden dit jaar niet gehaald. Het nieuwe doel is een internationaal akkoord over natuurbescherming in 2021. Dat akkoord lijkt in de richting te gaan van een verregaande bescherming van 30% van het land en water op Aarde. Een derde van de planeet is echter het absolute minimum, waarschuwen wetenschappers van Resolve in The Guardian.
Zij stellen een veel ambitieuzer 'planetair vangnet' voor, dat ongeveer 50% van de Aarde beslaat, en onder meer de laatste ongerepte gebieden, intacte habitats, gebieden met zeldzame soorten en leefgebieden van grote zoogdieren omvat. Dit hele gebied beschermen is noodzakelijk om het catastrofale verlies aan biodiversiteit te keren, en zo (het leven op) de planeet te redden.
