Van de Vlaamse burgemeesters en OCMW-voorzitters maakt 94% zich zorgen over het gebrek aan vertrouwen in de politiek. Het aanscherpen van de deontologische code is desondanks niet populair: "Integriteit moet uit mensen zelf komen", aldus Tim Vandenput, burgemeester van Hoeilaart en federaal parlementslid voor Open VLD.
'De afweging wat wel en niet kan als politicus, moet uit jezelf komen. Daar heb je geen deontologische code voor nodig'
De Vlaamse Vereniging voor Steden en Gemeenten (VVSG) vroeg 244 burgemeesters en OCMW-voorzitters naar wat hen het meest bezighoudt in hun functie. Vrijwel allemaal betreuren ze het dat door de vele schandalen het idee is ontstaan dat alle lokale politici grijpgrage postjespakkers zijn. De talrijke voorbeelden van discutabel bestuur, zoals de lucratieve bijverdienste van Brussels oud-burgemeester Yvan Mayeur bij daklozenorganisatie Samusocial, zouden de beroepseer onterecht hebben aangetast.
"Zulke schandalen zijn echt geen schering en inslag", verzekert burgemeester van Dendermonde Piet Buysse (CD&V) De Standaard. De opeenvolging van in opspraak geraakte lokale bestuurders wijst er volgens de ondervraagden dan ook niet op dat bijsturing nodig is. 92% geeft aan dat aanscherping van de deontologische code onwenselijk is. "De afweging wat wel en niet kan als politicus, moet uit jezelf komen. Daar heb je geen deontologische code voor nodig", aldus burgemeester Vandenput.
Die code hangt ook niet op prominente plek aan de muur in het Hoeilaartse gemeentehuis: "In de 11 jaar dat ik hier burgemeester ben is die code nog nooit uit de kast gehaald, en dat is een goed teken".
'In de 11 jaar dat ik hier burgemeester ben is die code nog nooit uit de kast gehaald, en dat is een goed teken'
Evenwel valt te betwijfelen of het persoonlijke oordeel van lokale bestuurders altijd geschikt is om als leidraad te dienen voor de politieke deontologie. De Koksijdse collega-burgemeester Marc Vanden Bussche (Open VLD) bouwde zijn 341 luxe-appartementen naar eigen zeggen wel degelijk in eer en geweten. En ook in Koksijde lag de deontologische code onder een dikke laag stof.
De enquêteresultaten en de sussende reacties die gemeentebestuurders desgevraagd geven, passen in wat lijkt op een nieuwe politieke strategie om wangedrag van collega's te minimaliseren, en het aankaarten van ethische kwesties in de politiek af te doen als stemmingmakerij.
Politicoloog aan de UGent Carl Devos signaleerde die trend nadat Apache had bericht over belangenconflicten in Koksijde: "Politici beginnen te leren dat die hele stoere verklaringen over wangedrag over collega’s zich tegen hen keren. Als ze zouden zeggen ‘bij onze partij kan zoiets niet’ en journalisten vinden volgende week in een andere stad weer een soortgelijke casus, dan is dat niet handig."
Toch is de VVSG bezig met een plan van aanpak om gemeentebesturen te helpen om op een betere manier om te gaan met ethische kwesties. De vereniging werkt daarvoor samen met onder andere het Agentschap Binnenlands Bestuur en het Nederlandse adviesbureau Governance & Integrity. Volgens woordvoerder Nathalie Debast moet de nieuwe ethische richtlijn binnen enkele maanden klaar zijn.
Lees het artikel van De Standaard hier, en een overzicht van de enquêteresultaten hier.
