Annelies Verlinden zegt op zoek te gaan naar een consensus, “zonder taboes”. Ze ziet, vreemd genoeg, “enthousiasme aan beide kanten van de taalgrens” en vindt dat haar idee “vereenvoudigend kan werken” en “duidelijkheid creëert”. De minister laat in het midden of bevoegdheden moeten verschuiven naar het nationale niveau of naar de regionale structuren. Maar, en daar sluipt al een addertje door het gras: “We moeten wel de deelstaten de juiste hefbomen geven om goed beleid te voeren.”
Doorslaggevende stem voor de bevolking
Hoe dikwijls hebben we al moeten horen dat het unitaire België voor geen meter werkt? We hoeven het unitaire België niet te idealiseren, maar geen haar op ons hoofd denkt eraan om schoonheidsprijzen uit te reiken aan de huidige politieke versnippering. Wij willen effectief dat er géén taboes zijn in het debat.
De partijpolitiek georchestreerde staatshervormingen hadden veel weg van onvervalste staatsmisvormingen
Vooral wensen we dat de Belgen, de burgers zelf, eindelijk een doorslaggevende stem krijgen in het debat hierover. Het zou eens wat anders zijn, na een opeenstapeling van door de partijpolitiek georchestreerde en bedachte staatshervormingen die in onze ogen veel meer weg hadden van onvervalste staatsmisvormingen. Regionalisten en separatisten zullen die evolutie ongetwijfeld hebben toegejuicht. Maar wij geloven niet in de splitsingsfixatie. We geloven niet in een balkanisering van dit kleine land aan de Noordzee, in geen geval.
Voldragen dialoog, geen schaamlapje
De fundamentele vraag is voor ons: zijn we gehecht aan ons land, of niet? Willen we dat België voorspoed, vooruitgang, welvaart en welzijn biedt aan al zijn inwoners, zonder onderscheid des persoons en zonder communautaire reflexen?
Het plan van een‘dialoog’ met een groep ‘uitgelote’ burgers komt sympathiek over, maar het blijft een schaamlapje
Voor ons is het de evidentie zelve dat alle Belgen – eindelijk – de kans krijgen om zich hierover uit te spreken. Een ‘dialoog’ met een groep ‘uitgelote’ burgers hierover komt sympathiek over, maar het blijft een schaamlapje. Dat is natuurlijk geen ernstige, voldragen dialoog. Het lijkt eerder op een doorzichtige poging van de partijpolitiek om het hele debat democratischer te laten ogen. Wij vragen een veel intensere interactie met de hele bevolking. Veel Belgen zijn helemaal niet gewonnen voor regionalisering en versplintering. Bij een aanzienlijke groep leeft het verlangen naar veel meer België, herfederalisering, efficiëntie en het achterwege laten van gedateerde rancunes.
Veel thema’s zijn niet regionaal
Volgens ons is de kernvraag niet: wat willen we nog samen doen? In ons land, met ocharme 11,5 miljoen inwoners, moet de vraag juist zijn: zijn er domeinen die vragen om een beheer op een kleiner niveau? We kunnen hooguit denken aan cultuur en onderwijs, en zelfs in die gevallen kunnen we misschien beter uitgaan van een gemeenschappelijke sokkel. Wat is er in ’s hemelsnaam regionaal of communautair aan mobiliteitsbeleid? Inspanningen voor klimaat en milieu? Het beheer van rivieren en waterlopen? Of exportpromotie: we kunnen de kwaliteit van onze bedrijven en producten toch veel beter en sterker verkopen onder het label ‘Made in Belgium’?
We moeten hefbomen bedenken die het potentieel van het te vaak onderschatte België veel meer tot zijn recht laten komen
Op economisch vlak zouden we beter werk maken van een strategie om zwakkere zones in dit land op te krikken en nieuwe KMO’s en projecten uit te bouwen. Dat kan perfect op een manier waardoor het hele land er beter van wordt. Op voorwaarde dat men de nodige inventiviteit aan de dag legt.
Belgische grondstroom
Zijn de meeste Belgen vragende partij voor een verkaveld land? Wij menen van niet. De meerderheid wil dat er goed wordt gezorgd voor onze kinderen en jongeren, ouderen, werknemers, mensen met een sociale uitkering, landgenoten en medemensen die door de mazen van het net dreigen te vallen. We moeten ijveren voor een rechtvaardiger samenleving, met méér kansen voor iedereen in dit land. Hefbomen bedenken die het potentieel van het te vaak onderschatte België veel meer tot zijn recht laten komen. Dat kan, vinden wij, zonder grote en oubollige communautaire retoriek, zonder verkramping, zonder wij-zij-denken.
Over bijna alle grote thema’s denken Belgen gelijkaardig. Zo schreef politiek wetenschapper Dave Sinardet in 2014: “Als er al sprake is van grondstromen in ons land, dan blijkt er over veel maatschappelijke thema's niet zozeer een Vlaamse of Waalse grondstroom te zijn, maar eerder een Belgische grondstroom." Het zou de partijpolitiek sieren om dat ook eens gewoon te onderkennen. De communautaire mallemolen heeft nu wel genoeg gedraaid.
