Vlamingen. Duinkerke heeft er al eeuwen een band mee. Met een eerste bloeiperiode in de 13de eeuw, toen de stad meesurfte op het succes van de verkoop van laken aan Engeland. Een klein visserdorpje ontwikkelde zich tot een zelfbewust economisch handelscentrum en kreeg in de 12de eeuw haar stadsrechten. Gent, Brugge en Ieper achterna. Historische gebouwen zoals het belfort, de gothische kerk of de 14de eeuwse omwalling met de Toren van de Leughenaer zijn de getuigen van de middenvinger die de stedelingen opstaken naar de koningen en prinsen. Duinkerke organiseerde zich, had een eigen agenda en gaf de toenmalige adel het nakijken. Liberté, égalité en fraternité in een middeleeuws kleedje.
Ook 300 jaar later bleven Vlamingen hun stempel op de stad drukken. Ditmaal waren de kapers de rebellen van dienst. De bekenste, Jan Bart, wist meerdere malen de stad te vrijwaren voor Engelse en Hollandse invallen. Hij was zelfs zo brutaal een graanvoorraad op een overmacht van Hollandse schepen te veroveren, terwijl er in het achterland een hongersnood woedde. Resultaat: Jan Bart werd de publiekslieveling van Frankrijk. Middenvinger nummer twee. Duinkerke, een bewogen geschiedenis. Van deze fiere en rebelse stad bent u de burgervader.
Vandaag wordt Duinkerke opnieuw op de proef gesteld. U ruikt het waarschijnlijk ook als u in de buurt bent. Een geur die je dagenlang vasthoudt. Een microgemeenschap, achter de parking van de Decathlon. Bijna drieduizend mensen van overal en nergens, wachtend op een boot richting Verenigd Koninkrijk. Ze wonen op een vuilnisbelt. Als meeuwen, om even een van je collega's te citeren. Misschien bent u er ook al binnengewandeld?
De beelden doorboren hart en netvlies. Kinderen in pyama staan verweesd in de modder, starend naar de bommen die ze in hun dromen tegenkomen. Hun ogen fleuren op bij het gooien van een mandarijn in hun richting. Kinderhanden zijn hier zeer snel gevuld. Even toch. Mannen die de vuiligheid en de modder wegscheppen rond hun tent, om toch minstens een illusie van huiselijke warmte te creëren. U weet dat het maar een kwestie van dagen of weken is voordat er hier ernstige ziektes de kop zullen opsteken. Duinkerke, het Rio de Janeiro aan de Noordzee: een gezellig centrum, hermetisch afgesloten van het serieuze sloppenwijkenprobleem errond. Dit is een ramp. U moet al vaak teruggedacht hebben aan uw voorganger, Auguste Waeteraere, die zijn geliefde stad door Duitse bommenwerpers in vlammen op zag gaan. Een lot waar vele van uw nieuwe bewoners zich ironisch genoeg in zullen herkennen. U bent ook hun burgemeester.
Vandaag zijn het opnieuw Vlamingen die Duinkerke vormgeven. Honderden onbaatzuchtige vrijwilligers die in weer en wind afval proberen op te halen, kinderen ontluizen, verdeelpunten voor kledij opzetten, met eigen middelen voedsel kopen en bereiden. Allemaal met een groot hart. Maar te weinig, te ongestructureerd. Ratten wanen zich nog steeds in het walhalla. Kinderen zijn ziek. Er is daar professionele hulp nodig.
Sommige van uw agenten zien er een complot in. Zo vertelde er een dat het niet toevallig allemaal buitenlanders zijn die in het kamp komen helpen. Zo blijven de vluchtelingen immers in Frankrijk en gaan ze niet naar, pakweg België. Een geheime agenda van de brave Belgen dus. Eigenlijk willen wij die vluchtelingen niet. Wij voeren voedsel-en-deken propaganda in onze buurlanden. Reclame die meteen de grenzen overwaait, linea recta richting Irak. "Duinkerke, het paradijs waar tenten en schoenen uit de lucht komen vallen. Allen daarheen." Duinkerke, eerder daar waar het verschil tussen modder, afval en uitwerpselen vervaagt. In de hoofden van sommige van uw agenten dan toch. Ook van hen bent u burgemeester.
Voor buitenstaanders is het niet altijd makkelijk in te schatten wat u wel en niet doet voor die nieuwe Duinkerkenaars. De glibberige kronkelpaden der politiek zijn, voor ons gewone stervelingen, niet zo bekend. Bent u bang van de verrechtsing in uw departement en daarom inschikkelijker voor het rechtse gedachtegoed? Denk dan dat de mensen liever stemmen op het origineel dan op een flauwe kopie. Mensen zien nu eenmaal het kamp liever verdwijnen. Dat is begrijpelijk. Geen enkele Duinkerkenaar heeft om een sloppenwijk in zijn achtertuin gevraagd.
U weet dat het fundamenteel verkeerd is dat een stad van net geen 100.000 inwoners op zichzelf is aangewezen om de toestroom van bijna 3.000 mensen te regelen. Duinkerke, de eens zo fiere middeleeuwse metropool, verworden tot de afvoergeul van wereldwijde oorlog en miserie. In hetzelfde schuitje als Calais. Slachtoffer van een nietsontziende Franse politiek die zich geen fluit aantrekt van vluchtelingen, noch van de Fransen die in Calais of Duinkerke wonen. Anders had ze wel ingezet op verdeelpolitiek. Maar dan nog, als de Duinkerkenaars moeten kiezen tussen een hygiënisch en ordelijk kamp of een stinkende afvalberg, wat zouden ze dan zelf willen? Misschien kan u dat eens vragen? Geef toe, een kamp van containers met warm water en douches staat gewoon netter. Dat weet elk zinnig mens. Ook in Duinkerke. En daar bent u burgemeester.
Het is toch perfect haalbaar om aan georganiseerde afvalophaling te doen? Ratten hebben geen grenzen. Ze maken geen onderscheid tussen Irak of Duinkerke. De plaats is openbaar. Het is de taak van een openbare afvaldienst om de openbare plaatsen in de stad te vrijwaren van afval. Het financiële plaatje van huisvesting in verwarmde containers, toiletten en douches kan dan wel groter zijn, maar gaat het eigenlijk niet gewoon over elementaire diensten voor menselijk overleven?
Dat rechtse politici hier een spel rond maken is begrijpelijk. Het is dus een uitgelezen kans om als linkse politicus uw nek uit te steken en een alternatief te bieden voor het populistisch geklaag dat dezer dagen hoge toppen scheert. Deze maatregelen kunnen misschien uw politiek hoofd kosten. Dat kan. Maar weet dat uw voorbeeld, Jan Bart, gestorven is aan een gewone longontsteking. Een groot man, banaal einde. Vandaag pronkt hij op de website van uw stad. Tijd voor middenvinger nummer drie? U bent de burgemeester.
Met vriendelijke groeten,
Gaetan Carlier
Vrijwilliger voor Duinkerke
