Decenniumdoelen, het platform van armoedeorganisaties, vakbonden, mutualiteiten, en het brede Vlaamse middenveld, is geschokt door het voorstel van Vlaams minister van Werk Hilde Crevits (CD&V) om langdurig werklozen een verplichte gemeenschapsdienst te laten vervullen.
Dit heropgevist voorstel van de federale regering-Michel, blijft steken in een discours dat stigmatiseert, dat mensen verder de put in duwt. Het bouwt voort op het discours van de profiteurs aan de onderkant. Het voorstel zegt veel over de leefwereld van politici, los van reële noden van langdurig werklozen of mensen in armoede.
Contraproductief
Minister Crevits beweert dat haar voorstel een antwoord is op langdurige werkloosheid: langdurig werklozen krijgen een ‘relevante’ taak tegen een vergoeding van 1,30 euro per uur. Hun gemeenschapsdienst is bovendien beperkt in de tijd. De lokale besturen staan in voor de keuze van de taak en voor de begeleiding. Een langdurig werkloze die een taak weigert kan echter zijn werkloosheidsuitkering verliezen.
Minister Crevits gaat echter voorbij aan het feit dat langdurig werklozen al moeten voldoen aan alle verplichtingen, zoals het actief zoeken naar werk. Vrijwilligerswerk wordt zelfs bemoeilijkt, want je moet beschikbaar zijn voor werk. Als er dan na twee jaar nog gemeenschapsdienst nodig zou zijn, dan toont dit net eerder het probleem van begeleiding of het tekort aan aangepast werk aan.
Verplichte gemeenschapsdienst zorgt bovendien niet voor ‘relevant’ werk, het verdringt vrijwilligers- en zelfs regulier werk, lokale besturen zijn niet geplaatst om te begeleiden, en het blijft ook onvrijwillig werken tegen een aalmoes.
Verplichte gemeenschapsdienst werkt niet. Vergelijkende studies over verplichte gemeenschapsdiensten bevestigen zwart op wit dat deze vormen contraproductief zijn. Het helpt mensen die langdurig werkloos zijn niet aan een baan. Het brengt amper of helemaal niet de noodzakelijke werkervaring bij. Het creëert bovendien een tweede circuit van ondergewaardeerde arbeid en heeft op die manier een pervers effect op de arbeidsmarkt.
Waardig werk
‘Waardig werk’ is voor Decenniumdoelen het antwoord op langdurige werkloosheid. Het vertrekt van de hindernissen die mensen ervaren, van de (soms beperkte) mogelijkheden van mensen. 'waardig werk' biedt hen een kader, een statuut, begeleiding en een zeker loon. Voor langdurig werklozen is sociale economie een van de belangrijke antwoorden.
Maar 'waardig werk' is ook en vooral een zaak van werkgevers. In deze tijden van krapte is 'waardig werk' net het antwoord om mensen over de brug te krijgen..
Decenniumdoelen verwacht van een minister van Werk dat ze op basis van gedegen onderzoek en overleg relevante en doeltreffende antwoorden op langdurige werkloosheid voorlegt in plaats van oude stigmatiserende voorstellen te recycleren. In plaats van een armendienst is er nood aan serieuze begeleiding, bemiddeling, aandacht en ondersteuning van langdurig werklozen.
