Immo Royal doorkruist charmeoffensief van de Koning

Karl van den Broeck
D_18
De Koninklijke Serres (Foto: © Alexander Dumarey)
Koningshuizen.be

Bekijk zelf de erfenis van Leopold II. Op koningshuizen.be brengen Apache, De Tijd, Knack en VRT NWS dit patrimonium voor het eerst in kaart.

Maandenlang deden journalisten van Apache, De Tijd, Knack en VRT NWS verwoede pogingen om alle relevante informatie over het beheer van de eigendommen van de Schenking in kaart te brengen. Daarvoor moesten we vaak onze toevlucht nemen tot trage, kafkaiaanse procedures. Uiteindelijk bleek de Wet Openbaarheid van Bestuur toch solide genoeg om ons in staat te stellen de naakte cijfers boven water te krijgen.

De conclusie is duidelijk. De Koninklijke Schenking laat een deel van het beheer zijn domeinen via allerlei tersluikse mechanismen betalen door de belastingbetaler. En het is het Koningshuis dat daarvan profiteert.

Zelfbedruipend

Dat staat haaks op de overeenkomst die Leopold II in 1903 sloot met de Belgische Staat. Eén van de voorwaarden bij de schenking was dat het beheer van die eigendommen de staat niets mocht kosten. En de wet uit 1930, die de Koninklijke Schenking oprichtte, zegt duidelijk dat het beheer van de erfenis van Leopold II, zelfbedruipend moet zijn.

De Schenking interpreteert die afspraak wel erg eenzijdig. De opbrengst van de domeinen wordt in eerste instantie gebruikt voor die kastelen die door de koning en zijn familie worden gebruikt. De kosten voor andere domeinen worden zoveel mogelijk op andere overheden en organisaties afgewenteld.

Het ontbreekt aan transparantie daarover. Tegelijk is duidelijk dat regeringen daar in het verleden ook geen heldere afspraken over maakten. Dat zal de komende dagen blijken.

Het bestuur van de Koninklijke Schenking zal zich hier ook achter verschuilen. Want de bezittingen zijn op verschillende tijdstippen onder verschillende voorwaarden in de moloch Koninklijke Schenking ondergebracht. Dat neemt niet weg dat de manier waarop het geheel beheerd wordt, indruist tegen de geest van de wet.

Imagocampagne

Het dossier Immo Royal staat in schril contrast met het publieke imago dat koning Filip en koningin Mathilde, met behulp van professionele communicatiespecialisten, nu al een hele tijd uitbouwen: dat van een zorgzame, gedienstige en troostende monarchie die dienstbaar is aan de onderdanen en die de samenhorigheid tussen alle Belgen moet bevorderen.

In tijden van budgettaire schaarste, deinst het Hof er echter niet voor terug om de financiële kantjes er vanaf te lopen en het onderste uit de kan te halen via de Koninklijke Schenking.

Als het de monarchie menens is met haar transformatie zal ze elke zweem van hypocrisie en gegraai moeten wegnemen. Uit het onderzoek dat wij samen met onze collega's hebben gevoerd kunnen we in elk geval niet afleiden dat de huidige koning er op dat vlak een andere ethiek op nahoudt dan zijn voorgangers.

Congo

De hele zaak is des te schrijnender omdat koning Leopold II zijn immense rijkdom deels opbouwde met de opbrengst van zijn 'investeringen' in Kongo Vrijstaat. Een aantal van die kastelen, domeinen, bossen, boerderijen, kantoren en handelspanden die nu door de Koninklijke Stichting worden beheerd, zijn de 'vrucht' van de vreselijke uitbuitingspolitiek van Leopold II in Congo.

In een tijd waarin alle westerse landen krampachtig proberen in het reine te komen met hun koloniale verleden zou het de Belgische monarchie sieren als ze zou proberen de openstaande rekening met het Congolese volk te vereffenen. Dat betekent dat de opbrengst van de Koninklijke Schenking - moreel gesproken - prioritair zou moeten gaan naar de ontwikkeling van Congo, of de verbetering van het lot van de vele duizenden Congolezen in de diaspora die in Brussel verblijven.

Dat zou pas een echte koerswijziging zijn, eentje die veel geloofwaardiger is dan een koningin die verhaaltjes voorleest tijdens de voorleesweek of liedjes zingt met Bart Peeters.

Tot slot wordt het tijd dat het parlement zich buigt over de geheimhouding binnen de Koninklijke Schenking. Dat er gepleit wordt voor een parlementaire onderzoekscommissie is alvast bemoedigend. Essentiële documenten van het Rekenhof bleven voor ons verborgen en van een normale communicatie met de pers en het publiek is ook hoegenaamd geen sprake.

In een democratie heeft de burger het recht te weten wat er met zijn of haar belastingen gebeurt. De instellingen die bevoegd zijn om dat recht te garanderen (parlement, Rekenhof, de pers...) moeten daarbij ongestoord hun werk kunnen doen.

Het feit dat dit dossier naar boven werd gespit door gedreven onderzoeksjournalisten (waarvoor hulde!) is een teken aan de wand en een zoveelste bewijs van de laksheid van onze democratische instellingen. Op zo'n momenten is een mens blij dat de Vierde Macht er nog is.

Tot slot een conclusie voor Koning Filip: de Belgische wapenspreuk luidt 'Eendracht maakt macht' en niet 'Pour vivre heureux, vivons cachés'.

 

Uitgelichte afbeelding: © Alexander Dumarey

LEES OOK
Wouter Hessels / 18-01-2024

De zonnekoning rijdt rechts en voor de rijken

Frans president Emmanuel Macron kiest ervoor om autoritair de macht te voeren.
Frans president Emmanuel Macron met voor zich een resem microfoons van verschillende media.
Grace Blakeley / 18-08-2022

Energieleveranciers nationaliseren is enige antwoord op energiecrisis

Morrelen in de marge is met het oog op huidige en toekomstige crises onvoldoende volgens Grace Blakeley.
Energie hoogspanning
Annick Hus / 19-01-2022

Populaire maatregelen staan doortastend dierenbeleid in de weg

De ongecontroleerde handel in honden nam in coronatijden alleen maar toe.
Franse bulldog (Foto: Four Paws)