De bodem van de arbeidsmarkt is een wereld die ik in Frankrijk tegen wil en dank leerde kennen: ontpluimer in het slachthuis, eenden op transport zetten, elektriciteitskabels trekken onder broeierige daken, … Niemand is zo vervangbaar als de mensen onderaan de arbeidsketen dus van je gat draaien, doe je niet. Jobs aan minimumloon met dagcontracten en onbetaalde overuren, ik heb ze gedaan. Het duurde een dik half jaar, toen mocht ik op cursus: wijngaarden snoeien.
Zes weken activering
De groep waarmee ik mijn re-integratie op de arbeidsmarkt zou bewerkstelligen, bestond voor ruim de helft uit mensen met jarenlange ervaring in de wijngaarden. Twee waren dakloos en leefden in een camionette, nog twee anderen hoorden thuis in een ontwenningskliniek. Naast mezelf waren er twee personen die baat hadden bij een cursus wijngaardsnoeien, voor de overige had het geen enkele zin. Ze konden het al of hadden niet de mentale stabiliteit die nodig is om normaal te functioneren.
Wijngaardsnoeien is betrekkelijk eenvoudig. Het kost enkele dagen om de wijnranken te leren lezen en daarna kan enkel oefening je een betere wijngaardsnoeier maken. Zo werd het ons ook aangeleerd: we kregen enkele dagen les, daarna gingen we oefenen. Na twee weken oefenen werd de feedback op ons werk geschrapt omdat de begeleiders andere zaken te doen had. Toen het een week later begon te regenen, daagde de tweede begeleider niet meer op. Plots waren we gewoon belachelijk goedkope arbeidskrachten die een kleine 25 euro betaald kregen voor 7 uren werk.
Plots waren we gewoon belachelijk goedkope arbeidskrachten die een kleine 25 euro betaald kregen voor 7 uren werk
Lullig inefficiënt
Tijdens mijn zes weken activering snoeide onze equipe de volledige wijngaard van de begeleidende wijnbouwschool en grote percelen van twee leerkrachten van de school. Dat spaarde hen alvast een hoop betaalde arbeidskrachten. Het getuigschrift met ons eindresultaat – ik snoeide 150 wijnranken per uur, net het dubbele van wat vereist was om jezelf een professional te mogen noemen – heeft twee jaren later mijn brievenbus nog niet bereikt. Werk in de wijngaarden vond ik niet. Daarvoor halen ze busjes goedkope Portugezen naar hier.
Activeringsbeleid: het is heus mooi en sociaal in theorie. Dat er echter ambtenaren zijn die het een goed idee vinden om een man die jarenlang straten heeft geveegd te activeren door hem straten te laten vegen, toont pas hoe lullig inefficiënt en manifest oneerlijk dat beleid is. En de eindverantwoordelijke, het opperlulletje zullen we maar zeggen, is de wethouder die dit verdedigt. De gladjakker die goedpraat dat iemands schamele inkomen op schandelijke wijze wordt ingekrompen, heeft maar één taak: opzouten!
