Vanuit welke positie start het Vlaams Belang aan de verkiezingscampagne? Zal Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken, na vier jaar voorzitterschap, zijn partij terug aan de winnende hand brengen? Nadat het Vlaams Blok en nadien het Vlaams Belang er steeds weer op vooruit ging bij verkiezingen, boerde het Vlaams Belang achteruit bij de Vlaamse verkiezingen in 2009, de federale verkiezingen in 2010, de gemeenteraadsverkiezingen in 2012 en de Vlaamse, federale en Europese verkiezingen in 2014.
Stopt de achteruitgang? Of net niet? En als het Vlaams Belang vooruitgaat, hoeveel wint het?
Op een nationaal congres in Gent op zondag 17 juni werd alvast het Vlaams Belang-programma voor de gemeente- en provincieraadsverkiezingen vastgelegd in een document van 80 bladzijden, verdeeld over vier hoofdstukken:
- 1. Herkenbaar, democratisch en goed georganiseerd
- 2. Welvarend, veilig en sociaal
- 3. Veilig en vlot bereikbaar, proper en gezond
- 4. Leerrijk, ontspannend en plezant
Op 21 augustus werd daar de verkiezingsslogan aan toegevoegd: "Eerst onze mensen". Een variant op "Eigen volk eerst", zoals er wel meer een variant is op de Vlaams Blok-taal.
Partijprogramma
"Nieuwe inwoners ontvangen een pakket ‘Welkom in onze Vlaamse gemeente’ met daarin een leeuwenvlag, een dvd die Vlaanderen en het Vlaamse karakter in de verf zet", luidt één van de voorstellen waarmee het Vlaams Belang het Vlaams karakter van de steden en gemeenten wil benadrukken.
Omdat er bij de uitvoering van openbare werken zich situaties kunnen voordoen waarbij een snelle communicatie met de inwoners noodzakelijk en zelfs levensreddend kan zijn, wil het Vlaams Belang ook “dat steden en gemeenten er op toezien dat dergelijke werken uitgevoerd worden door werknemers die het Nederlands machtig zijn”. Gedaan met Pools of Portugees gebabbel bij de uitvoering van rioleringswerken.
Na een tiental voorstellen om het Vlaams karakter te benadrukken, volgen een dertigtal voorstellen over het (niet) samenleven met migranten. De geest van het beruchte 70-puntenplan uit 1992 staat vooraan in het Vlaams Belang-programma.
Het Vlaams Belang pleit voor het herinvoeren van de wet-Gol uit de jaren tachtig van de vorige eeuw. De wet zorgde in een aantal gemeenten voor een vestigingsstop voor niet-Belgen. Huisvestingsmaatschappijen, steden en gemeenten moeten binnen de wettelijke mogelijkheden voorrang geven aan personen die enkel over de Belgische nationaliteit beschikken.
Ook wil het Vlaams Belang dat binnen de lokale politie een aparte opsporingsbrigade wordt opgericht die systematisch controles uitvoert naar de verblijfspapieren, waarna ‘illegalen’ effectief worden uitgewezen. Het zijn echo’s van punten uit het zeventigpuntenplan zoals punt 6: de integratie afwijzen en punt 20: sociale huisvesting voor eigen volk eerst en punt 42: oprichting van een vreemdelingenpolitie.
De hand schudden
De lokale besturen moeten zich, volgens het programma van het Vlaams Belang, uitdrukkelijk verzetten tegen de spreidingsplannen voor asielzoekers en moeten de lokale opvanginitiatieven voor vluchtelingen afbouwen. Er mogen geen halalmaaltijden aangeboden worden. In de aanloop op het verbod op onverdoofd slachten dat ingaat op 1 januari 2019 moeten nu al islamitische slachthuizen gesloten worden.
Het programma van het Vlaams Belang bevat echo’s van punten uit het zeventigpuntenplan van het Vlaams Blok
Wanneer nodig moet de wetgeving uitgebreid worden. Dat is niet alleen het geval voor het invoeren van een inschrijvingsstop voor niet-Belgen. De voorwaarden om te huwen moeten aangevuld worden: “Huwelijken mogen niet worden voltrokken wanneer de bruid of de bruidegom niet de nodige beleefdheid kan opbrengen om de burgemeester, de schepen of het gemeenteraadslid de hand te schudden.”
Onder de noemer ‘democratische gemeente’ worden een twintigtal voorstellen gelanceerd. Met om te beginnen: de rechtstreekse verkiezing van de burgemeester.
Het oogt mooi, maar uit het verkiezingsprogramma blijkt niet dat het Vlaams Belang heeft nagedacht over de gevolgen. Met de rechtstreekse verkiezingen van de burgemeester zou bij de vorige districtsraadsverkiezingen in Borgerhout PVDA’ster Zohra Othman tot districtsburgemeester verkozen zijn.
Als dat de wil van de bevolking is, dan is dat zo. Maar wat als er zich in de gemeente- of districtsraad een andere politieke meerderheid vormt, waar de partij van de populairste politicus niet in opgenomen is?
Het Vlaams Belang wil voorts:
- De burgemeester en schepenen individueel kunnen afzetten
- De invoering van een belangenbehartiger van de gemeenteraadsleden waarvoor in ruil een schepenmandaat mag afgeschaft worden
- Het invoeren van lokale volksraadplegingen
- Het afschaffen van het stemrecht voor vreemdelingen, zoals punt 7 uit het 70-puntenplan van het Vlaams Blok
- En in afwachting van het afschaffen van het stemrecht het niet langer stimuleren dat niet-Belgen zich inschrijven als kiezer
Geen intercommunales of provincies
Om tot een goed georganiseerde gemeente te komen, heeft het Vlaams Belang een 35-tal maatregelen klaarliggen.
Burgemeesters en schepenen die niet stelselmatig deelnemen aan vorming die binnen hun vakgebied past, kunnen met een gemotiveerde stemming in de gemeenteraad uit hun ambt gezet worden. Steden en gemeenten kiezen voor het realiseren van hun investeringen in principe voor open procedures die de nodige garanties bieden dat sociale dumping wordt geweerd. Er moet een draaiboek opgesteld worden dat ambtenaren, en de stad of gemeente zelf, beter beschermt tegen laster en eerroof.
De distributie van elektriciteit, water en gas wordt bij de steden en gemeenten weggehaald en in handen van het Vlaamse niveau gelegd
Intercommunales worden vervangen door ‘Verenigingen van Gemeenten’ met een grotere verantwoordelijkheid voor de burgemeester van de deelnemende gemeenten en geen enkele verloning voor deelname aan het Algemeen Bestuur van de Vereniging. De distributie van nutsvoorzieningen zoals elektriciteit, water en gas moet weggehaald worden bij de steden en gemeenten en in handen gelegd worden van het Vlaamse niveau.
Antwerpse districten die aantoonbaar leefbaar zijn, moeten zich na een volksraadpleging kunnen losrukken van de stad Antwerpen.
Geografische omschrijvingen als ‘Brabant’ en ‘Limburg’ mogen blijven, en ‘het Limburggevoel’ wordt niet geviseerd, maar de provinciale structuren moeten afgeschaft worden. De provinciale bevoegdheden moeten zoveel als mogelijk overgeheveld worden naar de steden en gemeenten.
Wat tot het zover is moet gebeuren met de huidige bevoegdheden van de provincies, lees je niets in het in Gent goedgekeurde Vlaams Belang-programma.
Het ‘only-once’-principe
Om gemeenten en steden welvarend te maken heeft het Vlaams Belang een 30-tal punten in petto.
“Ondernemers ruimte geven” is het eerste motto en dat kan onder andere door in steden te “voorzien in fiscale vrijzones met sterk verlaagde tarieven voor een aantal belastingen” en de “ondernemers administratief bevrijden” door onder andere het invoeren van “het ‘only-once’-principe”. Het openen van een loket waar ondernemingen voor alles terecht kunnen en niet meermaals dezelfde documenten moeten getoond worden. In de woorden van het Vlaams Belang: “het ‘only-once’-principe”.
Lokale besturen mogen lokale sociale economische projecten een ruggensteun geven, maar “gesubsidieerde OCMW-jobs moeten voorbehouden blijven voor wie over onze nationaliteit beschikt” (wat in de lijn ligt van de punten 18, 19 en 21 uit het 70-puntenplan, TR).
Het aantal nachtwinkels moet sterk beperkt worden door “het opleggen van de maximale openingstaks en jaarlijkse belasting, de openingsuren streng te controleren en een ruime perimeter vast te leggen waarbinnen geen andere nachtwinkel kan uitgebaat worden”.
De lokale horeca moet daarentegen extra aandacht krijgen. Voor geen enkel onderdeel in het Vlaams Belang-plan om de steden en gemeenten welvarend te maken heeft men zoveel maatregelen bedacht als voor het ondersteunen van de horeca.
"Onder druk van hun label ‘Fairtradegemeente’ of in hun ijver dat label te krijgen, richten steden en gemeenten zich voor de catering van vergaderingen, recepties en feestelijkheden, de kantoren, de cafetaria of de gemeenteschool dikwijls uitsluitend op producten van de lokale ‘Oxfam-wereldwinkel’", zo klaagt het Vlaams Belang aan.
Oxfam mag dan wel opkomen voor eerlijke producten, voor het Vlaams Belang is het een marktspeler als een ander. "Het Vlaams Belang geeft voorkeur aan onze eigen handelaars en wil dan ook niet dat een keuze voor eerlijke handel hen zou kunnen uitsluiten van deelname aan leveringen voor de stad of gemeente."
Bliksemteams
Het Vlaams Belang geeft voorkeur aan de eigen handelaars en wil niet dat een keuze voor eerlijke handel hen zou uitsluiten
Het Vlaams Belang heeft een 40-tal actiepunten voor een veilige gemeente.
"De burgemeester houdt formeel overleg met de Procureur des Konings met het oog op het voeren van een sluitend nultolerantieveiligheidsbeleid." Alle stads- en gemeentediensten die op een of andere manier toezicht houden moeten niet alleen overlast en vandalisme, maar elke vorm van criminaliteit rapporteren.
In het politiereglement "moet duidelijk bepaald worden dat voor het uitdelen van politieke pamfletten geen voorafgaande toestemming van de burgemeester vereist is". Anderzijds is er nood aan “een bijsturen van het systeem waardoor voor buitenlanders GAS-boetes (zeker in dergelijke gevallen) via onmiddellijke inning kunnen ingevorderd worden”.
Politiemensen moeten maximaal de straat op, en er moeten ook meer patrouilles in burger komen. De aangiftebereidheid voor “feiten en misdrijven” moet gestimuleerd worden. Slachtoffers van misdrijven moeten geïnformeerd worden over het concrete gevolg van hun aangifte en, in geval van vervolging van de dader, over de uitgesproken sanctie. Camerabewaking moet uitgebreid worden, en patrouillerende politieagenten dragen bodycams.
'Bliksemteams' moeten de straatcriminaliteit vloeren, drugsverslaafden moeten verplicht afkicken, en handelaars moeten foto’s van betrapte winkeldieven op een 'webstek' kunnen laden en, wanneer de opsporing door de politie geen resultaat oplevert, de foto’s kunnen uithangen en op sociale media delen.
Gekleurde armoede
Om tot een sociale gemeente te komen is het Vlaams Belang nog iets creatiever met 45-tal actiepunten.
Er moet een voldoende aanbod zijn aan sociale huur- en koopwoningen. Anderzijds moet "wie een beroep doet op de solidariteit van de gemeenschap ook bereid (zijn) iets terug te doen voor die gemeenschap in de vorm van een maatschappelijk nuttige tegenprestatie indien hij of zij daartoe in staat is".
Welzijnsdiensten moeten actief op zoek gaan naar armoede, opleidingstrajecten voor kansarmen aanbieden en waken over de toegankelijkheid tot zorg, gezonde voeding, justitie, vorming, sociale participatie, huisvesting en werk.
Anderzijds wil het Vlaams Belang niet dat er “nog gefocust wordt op de zogenaamde gekleurde armoede. Het voorrangsbeleid en de stijgende budgetten lossen niets op, maar zorgen enkel voor een aanzuigeffect. Dat moet stoppen.” “Prioritair” moet ook “een inspectie- en controle cel sociale dossiers” opgericht worden “die fraudedossiers uitspit en de onterecht betaalde gelden terugvordert”.
“Toewijzingsreglementen dienen behoorlijke en aangepaste huisvesting te garanderen aan bevolkingsgroepen van het eigen volk” en “het aandeel vreemdelingen per sociaal wooncomplex en per sociale woonwijk (moet) beperkt worden tot 10 % van het huurdersbestand”. “Sociale huisvestingsmaatschappijen moeten – naar Nederlands voorbeeld – in het buitenland zelf actief op zoek gaan naar sociale fraude.”
Burgemeesters moeten actief optreden tegen krakers en een actief anti-kraakbeleid voeren.
Onder de titel “betaalbare schoolfactuur” pleit het Vlaams Belang voor “een systeem van schoolsparen”, maar niet voor een maximumschoolfactuur.
“Btw op energie, gas, stookolie en elektriciteit moet naar het basistarief van 6 % voor de normale verbruikshoeveelheid die ieder gezin nodig heeft.” Drinkwatermaatschappijen mogen in geval van achterstallige facturen de watervoorziening niet volledig afsluiten “tenzij in kwesties zoals fraude”.
Het Vlaams Belang denkt ook aan het welzijn van dieren en pleit daarom onder andere in geval van vuurwerk voor geluidsarm vuurwerk.
Stroevere verven
Voor een veilige en vlot bereikbare gemeente heeft het Vlaams Belang een 45-tal actiepunten.
Van: “Het aantal kruispunten moet worden verminderd. Waar dat aangewezen is, worden verkeerslichten vervangen door conflictvrije rotondes of ondertunneling” tot het aan hogere snelheid door een stad of gemeente kunnen sjezen: “Zones met snelheidsbeperkingen van 30 km per uur moeten doordacht worden afgebakend. Ze moeten beperkt worden tot gevoelige punten zoals bijvoorbeeld de scholen, cultuur- en sportcentra.”
Zeker in de steden moet sommige trams en bussen heel de nacht rijden, met dan wel de politie die de nachtelijke bus- en tramverbindingen gebruikt voor patrouilles. De afgeschafte eerste en laatste busritten op zondag moeten terug ingericht worden. De oversteektijd op zebrapaden en de fietsoversteekplaatsen moet afgestemd zijn op senioren en mindervaliden. Busstroken moeten worden opengesteld voor motoren en scooters, en wegmarkeringen moeten in “stroevere verven” zodat watergladde wegmarkeringen worden vermeden.
Om tot een propere stad of gemeente te komen heeft het Vlaams Belang een 15-tal voorstellen. Jeugdverenigingen en scholen moeten betrokken worden bij opruim- en onderhoudsacties, en een snelle interventieploeg treedt op tegen elke vorm van vandalisme, beschadiging, verregaande slijtage en rondslingerend afval. Fabrikanten moeten minder verpakkingsafval produceren. Wie gescheiden afval naar het containerpark brengt, moet daar niet voor betalen.
Lokale besturen moeten principieel negatief adviseren in de vergunningsprocedure voor windturbines
Voor een gezonde gemeente heeft het Vlaams Belang eveneens een 15-tal voorstellen. Door alleen woonuitbreidingsgebieden die direct aansluiten bij de woonkernen in aanmerking te nemen om te worden aangesneden, kan de resterende open ruimte worden beschermd. Lokale besturen moeten “de argumenten van actiecomités die zich tegen de inplanting van windturbines in gebieden van open ruimte verzetten, ernstig nemen en principieel negatief adviseren in de vergunningsprocedure”. Anderzijds moeten lokale besturen “wanneer landbouwbedrijven verantwoord willen uitbreiden” hun oren niet laten hangen voor “de eisen van allerhande actiecomités”.
Voor het Vlaams Belang wegen “de beperkte winsten voor de luchtkwaliteit” in de lage-emissiezones “niet op tegen de negatieve sociale gevolgen”. Het Vlaams Belang ziet dan ook meer baat in stimulerende maatregelen zoals een financiële tegemoetkoming voor eigenaars die een vervuilende wagen vervangen door een milieuvriendelijk voertuig.
Cultuur, onderwijs, sport en spel
Over cultuur en onderwijs heeft het Vlaams Belang een 25-tal voorstellen.
De avant-première van een cultuurvoorstelling kan mensen in armoede aan een bijzonder sociaal tarief aangeboden worden. Culturele centra moeten in hun programmatie en promotie vaker aandacht schenken aan “producties van bij ons, die zo mogelijk een ruim publiek aanspreken”. Bibliotheken moeten ook een plaats worden waar inwoners beleidsdocumenten kunnen raadplegen, plannen kunnen inzien, en inspraakvergaderingen georganiseerd worden.
Lokale besturen moeten overwegen het onderwijs dat zij inrichten over te hevelen naar het gemeenschapsonderwijs of het vrij gesubsidieerd onderwijs. “De multiculturele indoctrinatie in het onderwijs moet onmiddellijk stoppen. Onze normen en waarden staan voorop.”
De erkenning van de islam moet worden ingetrokken, “meteen kan het islamitisch onderricht dan uit onze stedelijke en gemeentelijke scholen verdwijnen”. Het stopzetten van “de multiculturele indoctrinatie” en het intrekken van de erkenning van de islam zijn respectievelijk de punten 17 en 12 uit het 70-puntenplan van het Vlaams Blok.
Voor sport en spel heeft het Vlaams Belang tenslotte een 20-tal actiepunten.
“Zogenaamde integratie-initiatieven zoals aparte zwemuren voor vrouwen, moeten worden stopgezet.” Voor jeugdwerking moeten de nodige middelen vrijgemaakt worden, maar het Vlaams Belang gaat er “alleszins niet mee akkoord dat de overheid de jeugdwerking zou herleiden tot een pleidooi voor zoveel mogelijk diversiteit en multiculturaliteit”. Men moet jongeren de ruimte laten om mekaar informeel te ontmoeten, maar “wanneer het rondhanggedrag schurkt tegen overlast, vandalisme of criminaliteit, wordt onmiddellijk ingegrepen”.
Vergelijking met N-VA
Bij de N-VA zegt men geen nationaal programma voor de gemeente- en provincieraadsverkiezingen te hebben. Bij een partij die bekend staat omwille van haar debatfiches klinkt dat niet echt geloofwaardig. Om te vergelijken hebben we er dan maar het N-VA-programma voor de gemeenteraadsverkiezingen in Antwerpen bijgehaald.
Het Vlaams Belang-programma begint met een hoofdstukje over het Vlaams karakter van steden en gemeenten, om daarna uitgebreid en fors uit te halen naar de vervreemding die moet stoppen, het terugkeerbeleid dat ondersteund moet worden, geen opvang meer voor asielzoekers, niet het OCMW van de wereld zijn, halt aan de islamisering…
Het N-VA-programma gaat achtereenvolgens over Antwerpen als:
- Een veilige stad,
- Een bereikbare stad,
- Een welvarende stad,
- Met zelfredzame Antwerpenaren,
- Waar het goed wonen is,
- Een bruisende stad,
- Een verantwoordelijke en slimme stad.
De N-VA is niet zo bruut in haar taalgebruik, maar op een geraffineerde manier gaat het wel dezelfde richting uit als bij het Vlaams Belang
Naar de N-VA-plannen voor mensen met een migratieachtergrond is het zoeken in het N-VA-programma. Woorden als “migrant” en “islam” komen niet voor in het 104 bladzijden tellend programma. Het twaalfmaal vermelde “nieuwkomer” gaat het meest in die richting.
De N-VA is niet zo bruut in haar taalgebruik, maar op een geraffineerde manier gaat het wel dezelfde richting uit als bij het Vlaams Belang. Actiepunt 254 in het programma van de N-VA-Antwerpen luidt: “De stad volgt de filosofie van de OESO die stelt dat nieuwkomers beter integreren in kleinere gemeenschappen. In heel wat steden, waaronder Antwerpen, is het absorptievermogen immers overschreden en is het draagvlak om vluchtelingen op te vangen en in te burgeren weg.”
Het is de voortzetting van het huidig beleid om asielzoekers zoveel mogelijk te weren, en enkel erkende vluchtelingen te dulden. De N-VA-Antwerpen verwijst asielzoekers naar het platteland waar ze beter zouden integreren; het Vlaams Belang wil geen asielzoekers meer, en als er toch zijn moeten ze voor het Vlaams Belang naar gesloten centra.
Anderzijds zijn er meerdere thema’s waar het Vlaams Belang zich niet over uitspreekt en de N-VA wel. Zo wil de N-VA in Antwerpen voor het organiseren van welzijnsdiensten opnieuw marktbevragingen organiseren waarbij privéfirma’s evengoed als non profit organisaties kandidaat kunnen zijn. Over de negatieve effecten van vorige marktbevragingen rept de N-VA niet. Het Vlaams Belang staat niet bekend als een fan van non profit organisaties, maar over deze en andere kwesties spreekt het Vlaams Belang zich alsnog niet uit.
Tenslotte: “De Nederlandse taal verbindt ons allemaal”, zo begint actiepunt 136 van de N-VA-Antwerpen om – net zoals het Vlaams Belang – experimenten met thuistalen in de klas of op de speelplaats af te wijzen. Maar nog meer dan bij het Vlaams Belang is er bij de N-VA plaats voor Engelstalige begrippen begrippen zoals “Family Justice Center” (actiepunt 29), “click-call-connect-systeem” (actiepunt 39), “onestopshop-concept” (actiepunt 124), “engineering, enforcement en education” (actiepunt 146), “Safe Party Zones” (actiepunt 148), enzovoort.
Uitdaging
Het aantal gemeenten met Vlaams Belang-lijsten en -verkozenen nam sterk af in 2012.
Vlaanderen 2006 2012 Gemeenten met Vlaams Belang-lijsten 225 187 Gemeenten zonder Vlaams Belang-lijsten 83 121 Gemeenten met Vlaams Belang-verkozenen 217 113 Aantal gemeenteraadsleden 678 189Brussel 2006 2012 Gemeenten met Vlaams Belang-lijsten 12 6 Gemeenten zonder Vlaams Belang-lijsten 7 13 Gemeenten met Vlaams Belang-verkozenen 9 1 Aantal gemeenteraadsleden 16 1
Daarnaast waren er vijftien gemeenten waar het Vlaams Belang in 2012 onder een andere vlag opkwam, met ook niet-leden op de lijst. In welke mate er een overwicht of niet was van Vlaams Belang-leden is niet te achterhalen. Samen waren ze goed voor 24 verkozenen.
De bekendste lijsten onder een andere naam waren ‘Veilig Beringen, Leefbare Dorpen’ in Beringen, ‘Vernieuwing’ in Grimbergen, ‘Forza Ninove’ in Ninove en ‘Lijst Vissers’ in Overpelt. De Vlaams Belang-parlementsleden die de lijsten trokken in Beringen (Bert Schoofs), Grimbergen (Bart Laeremans) en Overpelt (Linda Vissers) zijn intussen allemaal opgestapt bij het Vlaams Belang. Mocht Guy D’Haeseleer het met zijn lijst Forza Ninove tot burgemeester schoppen, zou hij niet langer in het Vlaams Parlement zetelen voor het Vlaams Belang.
Het wordt een hele uitdaging voor Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken om het resultaat van 2012 te evenaren
Het aantal Vlaams Belang-districtsraadsleden verspreid over de negen Antwerpse districten daalde van 77 naar 32. Het aantal Vlaams Belang-provincieraadsleden in de vijf Vlaamse provincies daalde van 92 naar 30.
Enkele lokale Vlaams Belang-boegbeelden hebben aangekondigd niet langer op te komen voor het Vlaams Belang. In Blankenberge bijvoorbeeld zal de enige Vlaams Belang-verkozene in 2012, Tanguy Veys, op 14 oktober opkomen met ‘Beter Blankenberge’. In Essen zal de enige Vlaams Belang-verkozene in 2012, Siegfried Heylen, opkomen met de lijst ‘Essens Belang’. In Malle is er hetzelfde verhaal met Pieter Van Boxel die aan de verkiezingen zal deelnemen met ‘Lijst Van Boxel’. Zowel in Blankenberge, Essen als in Malle zal er op 14 oktober echter nog wel een Vlaams Belang-lijst zijn.
Het stemmenreservoir rechts van de N-VA wordt daarmee in die gemeenten verdeeld over de lijsten van de vorige en de huidige Vlaams Belang-lijsttrekker.
Het wordt een hele uitdaging voor Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken om het resultaat van 2012 te evenaren en liefst te overtreffen. Aan even sterk worden als in 2006 denkt niemand.
