Het rookgordijn voor de BTW op digitale kranten

Tom Cochez
6881496274_b0d1973e75_z
(Foto Tax Credits)
6881496274_b0d1973e75_z
(Foto Tax Credits)

Het verhaal over de btw-regeling voor digitale kranten is even complex als hallucinant. Drie jaar lang hield een illegale en door Europa veroordeelde deal tussen de federale overheid en de grote mediabedrijven stand. Drie jaar lang rekenden de kranten voor hun digitale exemplaren geen btw aan. De schatkist liep op die manier meer dan vijf miljoen euro aan btw-inkomsten mis.

Op z'n Belgisch

Wat door Europa werd verboden, werd door België via een achterpoortje geregeld. Binnen alle Europese lidstaten dient op digitale producten 21% btw te worden aangerekend. Dat is een algemene regel waar digitale kranten en betalende nieuwssites zoals Apache zich aan dienen te houden. In België werd die regeling door de politieke wereld, onder grote druk van de medialobby, op z'n Belgisch vertaald als: er moet eigenlijk btw aangerekend worden, maar digitale kranten hoeven dat niet te doen, omdat we niet zullen controleren. Ten minste: we zullen de reguliere mediabedrijven niet controleren. Nieuwe spelers zoals Apache moeten wel flink 21% btw aanrekenen.

Het hele verhaal over hoe die regeling tot stand komt, kon u eerder al lezen op deze site. Net zoals het nieuws - ook overgenomen door De Standaard - dat de Europese druk op Johan Van Overtveldt zodanig werd opgevoerd dat de minister van Financiën zich uiteindelijk genoodzaakt zag om zich "in regel te stellen met Europa". In de beslissing van de Algemene Administratie van de Fiscaliteit lezen we:

De Belgische Staat werd door de Europese Commissie in gebreke gesteld met betrekking tot het in België toegepast btw-tarief op afzonderlijk verkochte digitale kranten en tijdschriften. (...) De Minister van Financiën heeft beslist zich aan het standpunt van de Commissie te conformeren. Vanaf 01.01.2016 zijn de afzonderlijk verkochte digitale dag- en weekbladen, tijdschriften en artikels onderworpen aan het normaal btw-tarief dat thans 21% bedraagt.

Papier hier

Komt er na drie jaar dan een einde aan een illegaal miljoenencadeau voor reguliere media? Daar leek het een maand geleden op. Maar de realiteit blijkt anders en behoorlijk kafkaiaans, eigen aan andere mechanismen om de reguliere media jaarlijks indirect met honderden miljoenen euro belastinggeld te ondersteunen.

Een van die mechanismen is het btw-0-tarief voor papieren kranten. In tegenstelling tot een btw-0-tarief voor digitale nieuwsproducten beschouwt Europa die regeling niet als illegaal, maar als een soort verworven recht: de regeling bestaat al decennialang. Daarbovenop komt de onlangs hernieuwde jaarlijkse distributiesteun van 120 miljoen euro voor papieren kranten.

Dat er op de papieren krant geen btw moet aangerekend worden en op de digitale wel, leidde de voorbije weken tot wel heel bizarre situaties en aanbiedingen. De Standaard bijvoorbeeld, belde eind vorig jaar zijn digitale abonnees op met het "slechte nieuws" dat de prijs voor een digitaal abonnement 21% duurder zou worden. Voor een digitaal abonnement zou de prijs stijgen naar 27,75 euro per maand. Maar er was ook "goed nieuws": de formule digitaal abonnement plus papieren weekendkrant valt goedkoper uit: 25 euro.

De conclusie is behoorlijk bizar: een digitaal abonnement valt voor een abonnee een stuk duurder uit dan een digitaal abonnement met daar bovenop een papieren weekendkrant. Apache heeft al meermaals geschreven over de compleet achterhaalde subsidies voor papier in België en over de gevolgen daarvan, maar dat die gecombineerde subsidieregelingen voor reguliere media ertoe leiden dat de digitale abonnementsprijs daalt als je er papier bovenop neemt, is zelfs naar Belgische normen redelijk ongezien.

Dat gecombineerde subsidieregelingen voor reguliere media ervoor zorgen dat de digitale abonnementsprijs daalt als je er papier bovenop neemt, is zelfs naar Belgische normen redelijk ongezien

Jaar uitstel

Intussen veranderde De Standaard het geweer alweer van schouder. Abonnees werden opnieuw gecontacteerd met nog "meer goed nieuws": de oude digitale formule zou namelijk opnieuw in prijs dalen, want er zou dan toch geen btw moeten worden aangerekend. Ondanks de beslissing van minister Van Overtveldt die nochtans weinig aan de verbeelding overlaat.

"Dat klopt", klinkt het op de abonnementsdienst van De Standaard. "De regeling is met een jaar uitgesteld. Er hoeft dus geen btw te worden betaald op digitale abonnementen." Op de abonnementsdienst van De Morgen was men voorzichtiger met het antwoord op onze vraag of er btw aangerekend wordt op een digitaal abonnement: "We zullen uw vraag doorgeven en we laten snel van ons horen." Dat was intussen twee dagen geleden. Een antwoord is er nog niet.

Dan maar even horen bij bevoegd minister Van Overtveldt. Is de gewijzigde regeling alweer gewijzigd? "Neen", klinkt het op het kabinet. "De regeling geldt sinds 1 januari 2016. Hadden we die aanpassing niet doorgevoerd, dan hadden we een veroordeling door Europa geriskeerd." Een verklaring voor de uitspraak bij de abonnementendienst van De Standaard - "de regeling is met een jaar uitgesteld" - heeft men op het kabinet niet.

Alleszins is het gevolg dat er voor de schatkist, ondanks de "aangepaste regeling" helemaal niets verandert: ze blijft btw-inkomsten uit digitale abonnementen, verkocht door grote mediabedrijven, mislopen. De indirecte subsidie blijft verder lopen. Enkel voor reguliere mediabedrijven.

LEES OOK
Steven Vanden Bussche / 04-07-2018

BBI vordert miljoenencadeau aan grote mediaspelers terug

Bijzondere Belastinginspectie eist dat mediabedrijven alsnog 21 % btw betalen op digitale producten, maar minister Van Overtveldt werpt zich in de strijd.
Reporters_19449465
Tom Cochez / 22-01-2014

Papier en digitaal, twee Europese maten en gewichten

Terwijl de Belgische overheid een stilzwijgende afspraak heeft gemaakt met krantenuitgevers om geen BTW aan te rekenen voor digitale kranten, neemt Frankrijk een wettelijk…
Edwy Plenel, directeur van Mediapart (Foto Thesupermat)
Tom Cochez, Karl van den Broeck / 21-01-2014

Krantenuitgevers betalen geen BTW op hun digitale kranten en sites

Samen met minister van Financiën Koen Geens (Cd&v) maakten de krantenuitgevers een akkoord met de administratie om geen BTW te betalen op hun digitale kranten en websites. Die…
Naamloos