'Gent wordt gegijzeld door projectontwikkelaars'

debat
(Foto: © Kaja Verbeke (Apache))

“Er is een aanbodverruiming nodig van het patrimonium aan woningen in Gent”, stak schepen van Wonen Sven Taeldeman (sp.a) van wal. "Dat zijn ook niet allemaal de woningen aan dezelfde prijs. Budgetkoopwoningen kunnen een deel van het antwoord op de woonnood zijn, naast de marktconforme woningen.”

Die budgetkoopwoningen worden 20% onder de prijs aangeboden op stadsontwikkelingsprojecten waar de stad eigenaar is van de gronden.

Focus op huurwoningen

debat
Journalist Jan Walraven (Apache), schepen Sven Taeldeman (sp.a), Tom De Meester (PVDA) en Veli Yüksel (CD&V) (Foto: Apache (c) Kaja Verbeke)

Toch lopen de prijzen van budgetwoningen op, een budgetappartement met drie slaapkamers kost ruim 250.000 euro op Tondelier en 260.000 euro op de Oude Dokken. “Dit is maar voor een deel van de mensen die een woning zoeken een oplossing. De lat wordt 20% lager gelegd dan de marktprijs waardoor het voor een groep van inkomens net bereikbaar wordt om zo’n woning aan te schaffen," legde Taeldeman uit.

"Natuurlijk hebben we veel meer nodig en hebben we ook voor de inkomensklassen daaronder bijkomende woningen nodig en dan speken vooral over huur- en budgethuurwoningen en over sociale woningen. Op die twee laagste categorieën moeten we absoluut inzetten. We zijn van plan om die budgetkoop meer en meer om te turnen naar budgethuur. Dus 20% sociale huur en 20% budgethuur in de toekomst op de gronden van de stad als het van het kartel afhangt.”

Betaalbaar

'Luxe-appartementen zijn er ondertussen meer dan genoeg, waar er enorme nood aan is, zijn betaalbare huurwoningen.'

“Het is niet waar dat wij in Gent woningen nodig hebben in alle prijsklassen”, zegt Tom De Meester (PVDA). “Luxe-appartementen zijn er intussen meer dan genoeg, waar er enorme nood aan is, zijn betaalbare huurwoningen. We moeten het wel eens zijn over de ernst van het probleem. Er is een groeiende wooncrisis aan de gang.”

De Meester wijst erop dat een huurwoning met twee slaapkamers onder de 700 euro amper nog te vinden is. Ook de prijzen van budgetkoopwoningen zijn volgens PVDA onbetaalbaar voor ‘gewone Gentenaars’.

“Wij moeten als stad opnieuw kiezen voor mensen en investeren in betaalbare huurwoningen, zodat een duurzame betaalbare woning niet meer een voorrecht is voor mensen uit een hogere inkomensklasse maar een recht voor iedereen.”

De Meester wijst er op dat de stad op verschillende projecten niet aan haar belofte van 20% sociale woningen komt, zoals in de Ecowijk of het Stapelplein. “Je laat enorm veel kansen liggen terwijl er 11.500 mensen op de wachtlijst voor sociale woningen staat.”

Veli Yüksel (CD&V) stelt dat een doorsnee Gentenaar met een gemiddeld inkomen van 13 tot 14.000 euro niet op de markt terechtkomt en de wachtlijst voor sociale woningen stijgt, net als de duur van de lijst. “Die 20% ambitie die je in het bestuursakkoord opnam: er zijn welgeteld 300 sociale woningen bijgekomen in 5 jaar tijd, dat is niet eens 2%. Dit is een schande voor een sociaal beleid dat het kartel propageert te voeren.”

Taskforce

'We investeren 17,5 miljoen euro in sociale huisvesting. Waar gebeurt dat nog in Vlaanderen?'

De stad erkent het probleem, benadrukt Taeldeman, en verwijst naar de recent opgerichte taskforce wonen waar samen met het middenveld en de private sector naar oplossingen gezocht wordt. Het voornaamste doel van de taskforce is een verruiming van het woonaanbod.

Ook zegt Taeldeman dat de stad op haar eigen projecten momenteel 26% sociale woningen realiseert. “Is daarmee het probleem opgelost, totaal niet, maar het is natuurlijk zo dat een huisvestingsmaatschappij maar kan roeien met de riemen die ze heeft.”

"Door de lage inkomenscategorieën van cliënten bij grootstedelijke huisvestingsmaatschappijen, worden er onvoldoende middelen gegenereerd voor een groei. Maar we investeren 17,5 miljoen euro in de sociale huisvesting. Waar gebeurt dat nog in Vlaanderen? Vlaanderen zelf investeerde slechts 10 miljoen", stelt Taeldeman.

debat
(Foto: Apache (c) Kaja Verbeke)

Volgens De Meester moet de stad zelf meer op leegstand inzetten. "De leegstand verdubbelde deze legislatuur. Die leegstaande woningen moeten worden omgevormd tot betaalbare woningen." Hij hamert erop dat de stad dit zelf moet doen, en niet moet wachten op private initiatieven. "Er slapen nog altijd kinderen op straat. Dat zijn toestanden die wie niet kunnen aanvaarden. Zeker terwijl er ook sociale woningen leegstaan", zegt De Meester.

Dat er sociale woningen leegstaan, komt omdat er heel veel gerenoveerd worden, legt Taeldeman uit. "Maar we nemen ook initiatieven om die dakloze gezinnen tijdelijk te huisvesten in leegstaande woningen."

De Meester wijst eveneens op het gebrek aan Vlaamse middelen, maar tegelijk op de verantwoordelijkheid van de stad zelf. "Er is een gigantische inhaaloperatie nodig. Zoniet creëren we een stad op twee snelheden. De stad doet wel iets, maar het is te weinig, een druppel op hete plaat. Als we dit tempo aanhouden duurt het nog 160 jaar om wachtlijsten weg te werken. Van het totaal budget van de stad Gent wordt nog geen 5% geïnvesteerd in betaalbaar wonen."

Stadsvernieuwing

'Stadsvernieuwingsprojecten zorgen voor sociale verdringing.'

Heeft de stad bij grote stadsvernieuwingsprojecten genoeg oog voor de aanwezige bewoners? "Het gevaar van gentrificatie loert om de hoek", erkent Taeldeman. "Het antwoord is een en-en verhaal. We mikken volop op de sociale mix. Dit betekent dat er zowel huur, koop, budget als sociale woningen worden aangeboden in de stadsvernieuwingsprojecten."

Volgens Yüksel zijn de woningen in de nieuwe projecten veel te duur. "Deze projecten zorgen zo voor sociale verdringing. Ze creëren een eiland in een wijk. De aanwezige bewoners moeten vertrekken omdat ze het niet meer kunnen betalen. Het beleid moet vertrekken vanuit de noden in bepaalde wijk, met inspraak van bewoners dus. Sogent vertrekt niet vanuit de noden, het is eigenlijk alleen bezig met projectontwikkeling. Het is een kapitale fout om stadsontwikkeling volledig in handen te geven van sogent."

Ook De Meester vindt de prijzen te hoog. "In het project Tondelier worden budgetwoningen verkocht voor 300.000 euro, terwijl de marktprijs in de wijk slechts de helft is. De projectontwikkelaar zegt het zelf: we moeten het deeg omrollen. Dit betekent dus oude minder kapitaalkrachtige inwoners buitenkuisen en een nieuw hogeropgeleid publiek aantrekken. Want dat levert meer geld op. Als je als stadsbestuur woonbeleid uitbesteedt aan dit soort projectontwikkelaars, moet je achteraf niet schrikken als er sprake is van sociale verdringing."

Projectontwikkelaars

'Contacten moeten er zijn, maar deze stad wordt voor een stuk gegijzeld door projectontwikkelaars.'

De Optimacommissie scherpte de deontologische regels voor de relaties met projectontwikkelaars en andere private partners aan. Is dit voldoende?

De Meester wil alleszins verdergaan dan de aanbevelingen van de commissie en pleit bijvoorbeeld voor meer transparantie bij sogent: "Boeken op tafel."

"Contacten moeten er zijn, maar deze stad wordt voor een stuk gegijzeld door projectontwikkelaars", zegt Yuksel. De Meester treedt hem bij. "Projectontwikkelaars hebben het Gentse woonbeleid in een houdgreep. De stad moet samen met burgers richting geven aan het woonbeleid." Er zijn volgens De Meester grote projecten nodig voor betaalbare huurwoningen, en daarin moet de stad zelf investeren.

Volgens Taeldeman is er wel degelijk een gelijk speelveld voor ontwikkelaars en architecten. "Er werden de voorbije jaren 40 of 50 verschillende bureaus aangeduid voor het ontwerp van deze projecten. Het is zeker niet zo dat we altijd dezelfde architecten kiezen."

Het volledige debat kan je hieronder herbekijken.

LEES OOK
Steven Vanden Bussche / 16-05-2023

Activisten vinden publieke steun in strijd voor betaalbaar wonen

De langverwachte Woonstudie in Gent bevat aanbevelingen die in dezelfde lijn liggen.
te duur Gent
Steven Vanden Bussche / 24-01-2023

De 1% van de Belgische woningmarkt

Wie zijn de grootste spelers op de Belgische woningmarkt?
Home Invest Belgium Europese wijk Brussel
Tom Cochez, Steven Vanden Bussche / 14-01-2022

Minister Diependaele trekt de kaart van de Antwerpse bouwwoede

Het proefballonnetje van minister van Wonen Matthias Diependaele bouwt verder op de deregulering van de Antwerpse vastgoedmarkt.
bouwkranen Christian Lue (Unsplash)