Lees de politieke reacties en het recht van antwoord van Marc Vanden Bussche onderaan dit stuk.
Vanden Bussche beweerde eerder deze maand dat hij geen voordeel zou behalen uit zijn dubbelrol als burgemeester en vastgoedhandelaar. Uit de aankoop- en verkoopaktes van een villa aan de Ter Duinenlaan in Koksijde blijkt echter dat dat wel het geval is.
200.000 euro winst in 1,5 jaar tijd
Op 4 augustus 2009 kocht Marc Vanden Bussche samen met de firma Tillegem Invest een villa aan de Ter Duinenlaan 42. Tillegem Invest is de vastgoedmaatschappij van Dirk Van Waes, de oom van Vanden Bussches echtgenote Griet Van Waes. Van Waes en Vanden Bussche betaalden 421.420 euro voor het perceel en de villa. Beide partijen hadden een aandeel van 50% in de aankoop.
Op 10 januari 2011 verkochten ze dezelfde grond en villa voor 625.000 euro aan Gromaes bvba. De winst van 203.580 euro in anderhalf jaar tijd is opmerkelijk, en kan verklaard worden door een aangekondigde wijziging in het bestemmingsplan tussen het moment van de aankoop en de verkoop.
Vlak na de aankoop door de burgemeester werd door de gemeente Koksijde namelijk een concept opgemaakt van een gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (GRUP) van het gebied waarin de villa lag. De bestemming werd in dat plan gewijzigd van eengezinswoningen naar meergezinswoningen. Er konden nu ook appartementsgebouwen op worden gebouwd, wat zorgde voor een sterke stijging van de waarde van de grond.
Een eerste versie van dat GRUP werd op 20 december 2010 door de gemeenteraad goedgekeurd.
Amper 20 dagen nadat het plan om appartementsgebouwen toe te staan openbaar werd, verkocht de burgemeester de villa door aan een projectontwikkelaar.
Voorkennis van bestemmingswijziging
Dat Vanden Bussche van tevoren op de hoogte was van de plannen voor het GRUP, stond vermeld in een ‘bijzondere clausule’ in de aankoopakte van 2009:
De verkoper verklaart uitdrukkelijk ingelicht te zijn dat de Gemeente Koksijde van plan is om een GRUP op te maken waarbij de bouwmogelijkheden mogelijks zullen verruimd worden en een appartementsvilla zal mogelijk worden, zoals aan de andere kant van de Koninklijke Prinslaan.
Vanden Bussche heeft de verkopende partij dus vóór de koop ingelicht over zijn kennis van de gemeenteplannen. Dit is ook wettelijk verplicht, omdat die plannen invloed hebben op de waarde van het perceel en de verkoper de vraagprijs daarop kan aanpassen.
Niettemin had de burgemeester nog steeds een aanzienlijk voordeel ten opzichte van eventuele andere kandidaat-kopers, die geen weet hadden van de plannen voor de bestemmingswijziging.
Vernietiging van het GRUP
Op 26 april 2012 vernietigde de Raad van State het GRUP, omdat het plan in strijd was met het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan (GRS). Uiteindelijk zijn er dus nog geen meergezinswoningen gebouwd op het perceel.
‘Iedereen had die voorkennis kunnen hebben’
Hoewel Vanden Bussche tegenover Apache aanvankelijk ontkende betrokken te zijn bij de verkoop van de villa aan de firma Gromaes, gaf hij later per mail te kennen dat iedere inwoner van Koksijde dezelfde ‘voorkennis’ zou kunnen hebben, omdat de procedures bij het opmaken van een GRUP publiekelijk verlopen:
Een GRUP is onderworpen aan de meest mogelijk publieke procedure (openbaar onderzoek, publieke hoorzitting, advies GECORO, provinciale- en gewestadvies en uiteindelijk beslissing op de gemeenteraad).
Dit is aldus reeds op zich voldoende waarborg voor elke burger om ingelicht te zijn over hangende GRUP’s. Bovendien wordt het telkens in het infoblad Tijdingen van de gemeente uitgebreid toegelicht.
Deze argumentatie gaat niet op, aangezien de openbaarmaking van het allereerste concept-GRUP pas in april 2010 gebeurde. Op het moment dat de burgemeester de villa kocht, was dus nog niet openbaar dat er plannen waren voor een bestemmingswijziging.
Het infoblad Tij-dingen dat Vanden Bussche in zijn reactie noemt, rept pas in mei 2010 voor het eerst over het GRUP Ter Duinenlaan en Marktplein, ruim acht maanden nadat Vanden Bussche de villa kocht.
Verder benadrukt Vanden Bussche dat hij de verkopende partij duidelijk heeft ingelicht over de plannen voor een GRUP, waarmee hij impliciet bevestigt dat hij bij de transacties betrokken was:
(…) ik heb uitdrukkelijk in de koopovereenkomst waarvan sprake in uw vraag laten acteren dat er een GRUP hangende was, zodat duidelijk is dat de verkoper ingelicht was. Dit staat ook in de notariële akte vermeld.
Vastgoedontwikkelaar Niko Maes (Gromaes) beweert niet te hebben geweten dat hij het pand in 2011 van burgemeester Vanden Bussche kocht: "Betreffende de historiek van dit perceel is mij niets bekend en het is ook mijn zaak niet". Verder laat hij weten een 'correcte marktprijs' te hebben betaald voor het perceel. Tillegem Invest liet weten niet te willen reageren.
Politieke reacties
Net zoals eerder deze maand komt er vanuit politieke hoek geen reactie. Open Vld-voorzitster Gwendolyn Rutten laat via haar woordvoerder weten geen commentaar te willen geven "omdat het een lokale kwestie is". Voorzitter Ives Feys en andere leden van Open Vld Koksijde waren niet bereikbaar voor commentaar.
Daarnaast verkiest de Koksijdse CD&V om niet te reageren. Volgens Guido Decorte, eerste gedeputeerde en gemeenteraadslid, mag enkel schepen Albert Serpieters officieel reageren. Serpieters zelf was niet bereikbaar.
Ook oppositielid Elwin van Herck (Impuls) was niet bereikbaar, net zoals N-VA-gemeenteraadslid Jan Loones en zijn zoon Sander Loones, de nationale N-VA ondervoorzitter en bij de komende gemeenteraadsverkiezingen uitdager van Marc Vanden Bussche.
Op 5 september 2017 ontving Apache een recht van antwoord van Marc Vanden Bussche. Apache is geenszins verplicht deze tekst te publiceren. We doen dit toch, omdat we er belang aan hechten dat iedereen kan reageren op wat er over hem of haar wordt geschreven.
Recht van antwoord Marc Vanden Bussche
Wie is er bang van onderzoeksjournalistiek?
Gedegen onderzoeksjournalistiek is belangrijk. De resultaten ervan bezorgen iedereen die iets te verbergen heeft ongetwijfeld slapeloze nachten. Een mix van tendentieuze berichten, halve waarheden en hele leugens gepresenteerd als ‘onderzoeksjournalistiek’ is iets anders. Daarvoor zouden we allemaal onze nachtrust moeten laten. Op dat ogenblik faalt immers de vierde macht en nagelt men onschuldige mensen publiekelijk aan de schandpaal. Zoiets kan je niet goedmaken, ookal schrijf je tien keer een recht van antwoord, de volkswijsheid dat waar rook is ook vuur is, krijg je niet gedoofd.
Burgemeester Marc VANDEN BUSSCHE heeft lang gewacht vooraleer te reageren op de tendentieuze en lasterlijke berichtgeving die Apache via het internet verspreidt. Dat andere media kritiekloos bepaalde leugens overnemen verplicht hem evenwel tot een reactie. Meer nog, dat we moeten vernemen dat de auteur van de artikels in Apache andere media persoonlijk opbelt met de (dwingende) vraag zijn artikels over te nemen, gratis zelfs, als er maar een verwijzing naar Apache in staat, maakt duidelijk dat er sprake is van een kwaadwillige orchestratie tegen de burgemeester.
Waar komt het in essentie op neer? De burgemeester van Koksijde investeert privé in zijn eigen gemeente. Daar is niets mis mee. Het is een lokaal mandataris niet verboden er naast zijn politiek mandaat nog een andere activiteit op na te houden. Meer dan 80 jaar geleden schreef Willem ELSSCHOT al over de burgemeester van ‘Coxyde’ die ook bierhandelaar was (Tsjip/ De Leeuwentemmer). De burgemeester is al zijn ganse leven een harde West-Vlaamse werker en hij zal dat blijven, ook na zijn politieke leven. Een politieke bron van inkomsten is voor hem geen noodzaak en nooit een reden geweest om aan politiek te doen.
Uiteraard houdt de combinatie van een publiek mandaat en een gewone professionele activiteit altijd een gevaar op belangenvermenging in. Dat geldt zowel voor de burgemeester/bierhandelaar die over café vergunningen beslist als voor de burgemeester/vastgoedontwikkelaar die over bouwvergunningen beslist.
De enige vraag die zich stelt is de volgende: komt de burgemeester tussen in dossiers waarin hij zelf – rechtstreek of onrechtstreeks - een belang bij heeft of kan hebben? Maakt hij met andere woorden misbruik van zijn functie of anders nog, gebruikt hij zijn publieke functie voor persoonlijk gewin?
Het antwoord in het geval van de burgemeester van Koksijde is heel eenvoudig: neen. Voor een onderzoeksjournalist is dat antwoord ten andere heel eenvoudig terug te vinden in de notulen van het schepencollege waarnaar in casu blijkbaar niet gekeken is.
Apache bewijst ook geen belangenvermenging. Het insinueert dat alleen maar door de feiten valselijk voor te stellen. Het is met andere woorden aan de burgemeester om zijn onschuld te bewijzen. De burgemeester wil zich niet verstoppen achter het vermoeden van onschuld dat in principe ook voor hem zou moeten gelden. Hij zal hieronder – niet exhaustief - de belangrijkste leugens en onwaarheden die apache over hem publiceert weerleggen en aantonen dat hun artikels over hem geen onderzoeksjournalistiek zijn maar ‘inquisitie journalistiek’ of laster.
1. Op 3 augustus 2017 wordt door Apache geïnsinueerd dat de burgemeester drie hoedanigheden combineert: vastgoedontwikkelaar, burgemeester en notaris.
Dit is fout.
De burgemeester was tot 30 april 2009 notaris en is sindsdien erenotaris (zie KB van 7 juli 2007).
Dit betekent ten eerste dat hij sindsdien het openbaar ambt van notaris niet meer uitoefent.
Ten tweede houdt dit in dat hij gedurende 27 jaar het ambt van notaris op meer dan correcte wijze heeft uitgeoefend.
Tijdens zijn functie als notaris heeft hij nooit vastgoedprojecten ontwikkeld. Dat is een notaris deontologisch niet toegelaten en dat heeft hij steeds gerespecteerd. Zolang hij notaris was heeft de burgemeester ten andere ook geen enkele keer mee beslist over stedenbouwkundige vergunningen. Ook in die periode waakte hij er scrupuleus over om iedere mogelijke belangenvermenging te vermijden. Ook dat is na te lezen in de notulen van het schepencollege.
Het is pas nadat hij zijn loopbaan als notaris heeft beëindigd dat de burgemeester bepaalde vastgoedprojecten is gaan ontwikkelen. Het zijn investeringen met eigen gelden, eerlijk verdiend tijdens zijn 27 jarige loopbaan als notaris. Dat een aantal van die projecten in zijn eigen gemeente zijn toont aan dat hij gelooft in de toekomst van die gemeente. Een toekomst waar hij zich met hart en ziel voor inzet. Het zou toch vragen doen rijzen mocht de burgemeester van Koksijde investeren in allerlei kustgemeenten behalve de zijne?
2. Op 4 augustus 2017 stelt Apache vast dat er nog nooit enige deontologische klacht werd neergelegd tegen de burgemeester.
Dat is juist.
Apache zoekt naar een reden en denkt die te hebben gevonden in het feit dat de deontologische code niet op het internet staat…
Dit argument is niet alleen absoluut onzinnig maar gaat volledig voorbij aan de eenvoud voor het verkrijgen van de code.
Zo eenvoudig dat hij zelfs door Apache werd verkregen op eenvoudig verzoek en door haar ook online beschikbaar werd gesteld via volgende link: https://www.scribd.com/document/355535930/Deontologische-Code-voor-lokalemandatarissen-Gemeente-Koksijde
3. Op 28 augustus 2017 stelt Apache dat de burgemeester zichzelf bevoordeelt in zijn vastgoedinvesteringen door een ‘voorkennis’ waarover niemand anders zou beschikken.
Ook dit is vals.
Op 4 augustus 2009 koopt de burgemeester de helft van een villa te Koksijde aan de Ter Duinenlaan 42.
Volgens Apache doet hij dit omdat hij – en niemand anders – weet dat in de toekomst die villa plaats zal kunnen ruimen voor een “appartementvilla”.
De achtergrond van dit verhaal is de volgende. De burgemeester kent de verkopers van de villa persoonlijk aangezien het quasi buren waren van zijn ouders. (Terzijde: Zowel deze mensen als de ouders van de burgemeester zijn inmiddels overleden, wat de Apache hetze nog een beetje pijnlijker maakt). Deze buren hebben zijn vader en hem verschillende keren gevraagd of ze niet geïnteresseerd zijn in de aankoop van hun woning, dit nadat de woning al geruime tijd publiek te koop stond. De burgemeester is daar in eerste instantie niet op in gegaan en de verkopers gezegd dat ze beter zouden wachten met de verkoop aangezien er een gemeentelijke ruimtelijk uitvoeringsplan op komst was dat voor hun verkoopprijs gunstig zou zijn. De verkopers hebben de burgemeester geantwoord dat ze, gelet op hun leeftijd, geen tijd hadden om te blijven wachten tot dit plan waarvan reeds jaren sprake was ooit eens zou worden gefinaliseerd. Uiteindelijk is de burgemeester dan toch ingegaan op hun aanbod. Naar aanleiding van die verkoop werden de verkopers nogmaals uitdrukkelijk en schriftelijk ingelicht door de notaris dat het perceel van hun villa in de toekomst mogelijks zou vergund worden als appartementsvilla zoals er al staan aan de overkant van de straat.
Wat duidelijk is behoeft geen interpretatie. De verkopers wisten heel goed wat ze verkochten. Hoe kan er hier sprake zijn van een gunstigere kennispositie van de koper als de verkoper uitdrukkelijk verklaart dat hij ook weet wat de koper (en zowat iedereen die het interesseerde in Koksijde) wist?
Dat die bijzondere clausule wettelijk verplicht zou zijn volgens Apache is juridische onzin en opnieuw een leugen van Apache.
Maar er is nog meer.
Apache schrijft verder dat de burgemeester liegt als hij zegt dat de plannen van de gemeente om het ruimtelijk uitvoeringsplan aan te passen al lang gekend waren. Volgens Apache zouden die plannen dateren van na de aankoop van de burgemeester.
Opnieuw stelt Apache de zaken vals voor.
Reeds op de zitting van de gemeenteraad van 11 april 2000, dit is meer dan negen jaar eerder, beslist de gemeenteraad om het toenmalige BPA “Maartenoom” te herzien en een aantal herbestemmingen door te voeren. Op 23 maart 2009 besliste het schepencollege dit aanslepend dossier te reactiveren door de aanstelling van een studiebureau. Dit heeft uiteindelijk geresulteerd in het GRUP Ter Duinenlaan en Marktplein. In 2009 waren de plannen van de gemeente om bepaalde bestemmingen te herzien dan ook algemeen bekend.
Van zogezegde voorkennis is er dan ook geen sprake.
Meer nog. De oorspronkelijke verkoper was blij met de verkoop en de prijs. Ook diegene die gekocht heeft van de burgemeester laat weten dat voor hem alles correct is verlopen.
Kortom: iedereen tevreden met deze transactie.
Wat is eigenlijk het probleem?
Dat een meerwaarde werd gecreëerd allicht.
Een meerwaarde die trouwens een toevallige en vreemde oorzaak had: de koper had net voordien het perceel ernaast kunnen kopen waardoor de villa voor hem veel meer waard was.
Dat die meerwaarde voor Apache een doorn in het oog is, is duidelijk, zeker wanneer we vaststellen dat Apache valselijk de meerwaarde in hoofde van de burgemeester dubbel zo groot voorstelt als ze in werkelijkheid was (de burgemeester was slechts voor de helft eigenaar).
Klein detail: de villa staat er tot op heden nog altijd aangezien het Gemeentelijk RUP door de gemeente werd ingetrokken na schorsing van de Raad van State. Misschien waren de oorspronkelijke verkopers zo gek nog niet toen ze zeiden niet te willen wachten tot dat plan waar al zo lang sprake over was ook effectief geldingskracht had.
Apache hoofdredacteur Karel Van DEN BROECK verbaast er zich op 1 september 2017 over dat zijn “onderzoeksjournalistiek” niets meer teweeg brengt. De burgemeester wordt immers noch deontologisch, noch juridisch, noch politiek aangevallen. Hoe komt dat toch? Ze zitten allemaal in de familie is zijn besluit. Mooie complottheorie.
De werkelijkheid is nochtans eenvoudiger: deze onderzoeksjournalistiek deugt niet. De olifant die Apache probeert te verkopen blijkt een kreupele muis te zijn. Dat krijg je moeilijk verkocht in Vlaanderen, hoe hard je blijkbaar ook probeert.
Naschrift redactie
Voor de duidelijkheid: Apache schrijft dat Vanden Bussche achtereenvolgend notaris en vastgoedontwikkelaar was, niet dat hij dat tegelijkertijd was: “De vennootschap Domus Marcus was tot 2005 actief onder de naam ‘Marc Vanden Bussche Notaris’. Sindsdien zijn de activiteiten verschoven naar bouwpromotie"
Verder was de bijzondere clausule in het verkoopcontract - waarin de verkopers aangeven op de hoogte te zijn gebracht van de gemeenteplannen - niet wettelijk 'verplicht', maar wel raadzaam om de verkopers het argument van voorkennis te ontnemen bij een eventuele poging om de meerwaarde door de bestemmingswijziging terug te vorderen.
