De kern van Homans boodschap is: ik ben het beu dat de Vlaming wordt afgeschilderd als iemand die discrimineert, of nog erger, als racist. 'We geven de nieuwkomers alle kansen. We hebben één van de meest democratische onderwijssystemen, er is nog nooit zoveel geïnvesteerd in inburgering (...) Wanneer hebben wij bepaalde individuen de toegang ontzegd tot sportclubs, verenigingen, de arbeidsmarkt?'
Ziende blind
Dan ga je twijfelen: is ze écht ziende blind, of is die blindheid een ideologische keuze? In het eerste geval is het ronduit dramatisch dat een politica zo weinig voeling heeft met de echte wereld, in het tweede geval is het regelrechte manipulatie.
Ik wil Homans wel eens meenemen naar de talloze jonge mannen die omwille van hun huidskleur niet welkom zijn in de fitness, de dancing, het bedrijf - zonder dat ze zelfs één woord hebben gesproken. Ik wil ze opnames laten horen van hoe er op de werkvloer of op café wordt gesproken over 'die vuile bruine' of 'achterlijke moslims'. Dat blijven ontkennen, is het daglicht ontkennen.
Het is nochtans eenvoudig vast te stellen. Jaren terug, toen ik voor De Morgen werkte, deed ik met een aantal jonge Belgen met Marokkaanse roots het experiment door telefonisch te reageren op een advertentie. Zolang ze elk spoor van een accent uit hun taal weerden, werden ze uitgenodigd op gesprek. Belden ze vijf minuten later, even beleefd, beschaafd en gekwalificeerd, maar deden ze geen moeite om hun accent te verbergen, werden ze bedankt voor de moeite.
Ik wil Homans wel eens meenemen naar de talloze jonge mannen die omwille van hun huidskleur niet welkom zijn in de fitness, de dancing, het bedrijf - zonder dat ze zelfs één woord hebben gesproken
'De ander'
Maar, houdt Homans vol, het ligt niet aan ons, het ligt aan 'de ander'. En het is precies dat zelfvoldane toontje dat zo treurig stemt. Het doet me denken aan een voorval uit mijn kindertijd. Een dochter van rijke industriëlen had op haar verjaardagspartijtje – heel grootmoedig – àlle kinderen uit haar klas uitgenodigd, ook die uit minder welvarende families. Waarop die vervolgens niet kwamen opdagen, tot grote verontwaardiging van de gastvrouw die hen zeer ondankbaar vond.
“Natuurlijk is zo'n uitnodiging goedbedoeld”, zei een moeder. “Maar er zijn veel redenen waarom we er niet op ingaan. Omdat we de juiste kleren niet hebben bijvoorbeeld, of geld voor een cadeautje. Omdat we bang zijn om uit de toon te vallen of de codes niet kennen”.
Liesbeth Homans doet me aan de gastvrouw denken. Datzelfde onwankelbare geloof in eigen gelijk, het complete onvermogen om jezelf in vraag te stellen, dezelfde kordate weigering om je ook maar even in de positie van de ander te verplaatsen. Groter kan de kloof tussen wij en zij niet worden, alle valse opiniestukken ten spijt.
