Een doofpot vol illegale mediapraktijken (2003-2011)

Tom Cochez
Aan het News-of-the-World-schandaal gingen heel wat andere onfrisse praktijken vooraf (Foto Howard Lake)
Aan het News-of-the-World-schandaal gingen heel wat andere onfrisse praktijken vooraf (Foto Howard Lake)
Aan het News-of-the-World-schandaal gingen heel wat andere onfrisse praktijken vooraf (Foto Howard Lake)
Aan het News-of-the-World-schandaal gingen heel wat andere onfrisse praktijken vooraf (Foto Howard Lake)

Maart 2003: privédetective Steve Whittamore

De politie doorzoekt het huis van privédetective Steve Whittamore. De informatie die daarbij wordt gevonden leert dat Whittamore, de drie jaar voorafgaand aan de huiszoeking, werd ingeschakeld door 305 verschillende journalisten. Ze betaalden hem voor in totaal 13.343 ‘inlichtingen’, gaande van strafbladen over creditcardafschriften tot geheime telefoonnummers. Niet alleen journalisten van tabloids maakten dankbaar gebruik van de illegale diensten van Whittamore, ook journalisten van respectabele kranten als The Times, The Sunday Times, The Daily Mail, The Evening Standard en The Observer klopten geregeld aan bij Whittamore.

2004-2005: onderzoek Information Commission

De Information Commission, de Engelse variant van onze privacycommissie, legt met behulp van de informatie van Whittamore een indrukwekkend netwerk bloot van mensen die meewerken aan het illegaal verzamelen van gegevens: corrupte politieagenten en overheidsambtenaren, medewerkers van telefoonmaatschappijen, andere privédetectives... Het onderzoek leert dat de zwarte journalistieke markt floreert. “Gewapend met dat bewijsmateriaal bereidden de Information Commission en de politie in Londen en Devon vier verschillende rechtszaken voort”, schrijft Nick Davies, de journalist die in The Guardian het schandaal aan het rollen bracht, daarover in zijn boek ‘Flat Earth News’. “Het werd de krachtigste aanval die ooit werd uitgevoerd op de zwarte informatiemarkt in Engeland (...) De rol van Fleet Street (synoniem voor de Britse pers, ToC), de verslaggevers, de redacteuren en de eigenaars die opdracht tot de overtredingen hadden gegeven (dreigden) te worden onthuld. Het waren angstige tijden voor de kranten.”

15 april 2005: rechtzaak Information Commission

De belangrijkste van de vier rechtszaken loopt af met een sisser. De openbare aanklager heeft er voor gekozen om alleen maar de uitvoerders in het beklaagdenbankje te zetten. De opdrachtgevers – de grote mediabedrijven – blijven volledig buiten schot. De reden daarvoor is banaal: de Information Commission heeft maar een beperkt budget voor rechtszaken en vreest dat de grote mediagroepen de hele zaak met dure advocaten voor haar ‘onbetaalbaar’ zullen maken. Drie jaar na de inval bij Whittamore kan de krantenwereld opnieuw op beide oren slapen: het lijkt alsof kranten nooit iets illegaals hebben gedaan. In de Britse pers wordt over de hele zaak – met uitzondering van The Guardian – door niemand geschreven.

April 2006: kopen en omkopen bij The Sunday Times

Tijdens een hoorzitting klapt journalist David Connett uit de biecht over illegale praktijken binnen The Sunday Times: het kopen van illegale informatie, telefoontap, steekpenningen aan corrupte ambtenaren en politiemensen... In het geval van Connett werkte de krant zelfs een bijzonder freelance statuut uit voor Connett om zelf uit het vizier te blijven, mocht het gerecht ooit vragen stellen bij de illegale praktijken. Ook deze keer schrijft geen enkele krant erover.

Augustus 2006: Clive Goodman

Clive Goodman, redacteur bij News of the World en privédetective Glenn Mulcaire worden aangehouden omdat ze illegaal voicemailberichten hebben afgeluisterd van prins William, fotomodel Elle Macpherson, LibDem-parlementslid Simon Hughes en een aantal bekende voetballers. Hun veroordeling leidt tot het ontslag van Andy Coulson, op dat moment hoofdredacteur van News of the World. Daarmee lijkt de storm bedaard. News of the World slaagt erin redacteur Clive Goodman voor alles te laten opdraaien: hij zou op eigen houtje, zonder medeweten van zijn oversten gehandeld hebben.

Rechtszaken van Information Commission draaiden op een sisser uit. De reden? De commissie vreesde dat de grote mediagroepen de hele zaak met dure advocaten voor haar ‘onbetaalbaar’ zouden maken.

9 juli 2007: Andy Coulson naar conservatieven

Goed vijf maanden nadat hij opstapt als hoofdredacteur van News of the World wordt Andy Coulson communicatiedirecteur van de Conservative Party van David Cameron. Meteen krijgt het afluisterschandaal ook een politieke dimensie.

8 juli 2009: zwijggeld News Group

The Guardian pakt uit met de onthulling dat News Group, de mediagroep van Rupert Murdoch, voor meer dan een miljoen pond (1,14 miljoen euro) zwijggeld heeft betaald om rechtszaken af te wentelen die het gebruik van illegale praktijken bij het verkrijgen van informatie zouden onthullen. News of the World hackte de voicemailberichten van Gordon Taylor, de voorman van de Engelse voetballiga. Die laatste daagde News of the World voor de rechtbank, maar de zondagskrant betaalde 400.000 pond om het niet tot een proces te laten komen waarbij de illegale praktijken openbaar zouden worden gemaakt. The Guardian heeft het in haar berichtgeving over het kraken van ‘duizenden’ voicemails. Niet alleen van sterren en sporters, maar onder meer ook van politici en politieagenten. Andy Coulson komt opnieuw in het oog van de storm. Maar opnieuw lijkt die over te waaien.

9 juli 2009: Cameron verdedigt

David Cameron verdedigt de communicatiedirecteur van zijn partij. “Mensen verdienen een tweede kans. Als communicatiedirecteur voert hij zijn taak perfect uit.”

Mei 2010: Coulson directeur communicatie

David Cameron wordt premier en benoemt Andy Coulson tot directeur communicatie van zijn regering.

Oktober 2010 – januari 2011: Coulson toch op de hoogte?

In verschillende media duiken getuigen op die aangeven dat Andy Coulson wel degelijk op de hoogte zou zijn geweest van het uitgebreid hacken van voicemails bij News of the World.

21 januari 2011: Coulson stapt op

De druk op Andy Coulson wordt te groot. Hij stapt op als directeur communicatie van David Cameron.

4 juli 2011: hackschandaal News of the World

The Guardian onthult hoe News of the World in 2002 de voicemail van het verdwenen en vermoorde 13-jarige meisje Milly Dowler hackte. De dagen nadien komt aan het licht hoe News of the World ook systematisch het voicemailverkeer van andere slachtoffers en hun nabestaanden hackte. De publieke opinie is geschokt. Het schandaal nog eens toedekken wordt onmogelijk.

10 juli 2011: News of the World verdwijnt

News of the World verschijnt voor de laatste keer.

11 juli 2011: Ook Gordon Brown afgeluisterd

The Guardian onthult dat de ex-premier van Groot-Brittannië jarenlang op illegale wijze werd gevolgd door The Sunday Times en The Sun. Medische dossiers, rekeningen, telefoonverkeer, niets was nog veilig.

 

 

LEES OOK
Tom Cochez / 12-07-2011

De verborgen omerta in medialand

Meer nog dan de feiten zelf stuit de vaststelling tegen de borst dat de Britse media al heel lang weet hadden van de illegale praktijken waarvan collega's zich bedienden. Wat meer…
Is België immuun voor de Britse mediacrisis? Zeker is dat met elk opstootje zoals de sms'jses van Leterme een grens verlegd wordt. (Foto Eric Herchaft - Reporters)
Tom Cochez / 12-07-2011

De hoofdrolspelers

De hoofdrolspelers in het afluisterschandaal rond News International.
De spilfiguur: Rupert Murdoch (World Economic Forum)
Tom Cochez / 12-07-2011

Afluisterschandaal raakt Britse samenleving in het hart

In het Britse afluisterschandaal stond het zondagstabloid News of the World centraal. Tot maandag uitlekte dat ex-premier Gordon Brown jarenlang werd afgeluisterd door andere…
Rebekah Brooks confronteerde Gordon Brown met vermoedelijk illegaal verkregen informatie dat zijn zoontje lijdt aan een ernstige erfelijke aandoening. Als zij valt, dan dreigt het hele Murdoch-imperium verder aangetast te worden. (Foto World Economic Forum)