Calais

Jeroen Olyslaegers
Jeroen Olyslaegers
Jeroen Olyslaegers
Jeroen Olyslaegers

De plek waar ze zitten, niet ver van een autostrade en een industriepark, werd algauw "le jungle" genoemd vanwege de chaos die er heerst, het niemandsland waar deze mensen moeten trachten te overleven, een transitzone naar voorlopig nergens, gezien noch de gedroomde eindbestemming, het Verenigd Koninkrijk, noch onwillige gastland Frankrijk bereid is om een poot naar hen uit te steken.

Naïef

Heel die hopeloze toestand brengt een paar mensen op café ertoe om iéts te doen. Hoewel ik die bewuste dag niet met hen aan tafel zat, kan ik me perfect de sfeer en het enthousiasme voorstellen, de collectieve en plotse wilskracht, dan al gepareerd met een besef dat wat je gaat ondernemen door heel veel mensen zal worden afgedaan als "naïef", "waanzinnig" en allicht ook "contraproductief". Je stapt met andere woorden met een paar mensen uit wat de grote meerderheid als "werkelijkheid" beschouwt, maar wat op dat moment vooral aanvoelt als een collectieve hallucinatie met regels als "bemoei je er niet mee" en "gelieve vooral niet te druppen op de hete plaat" tot "waarom geen petitie starten indien je toch vindt dat de overheid te kort schiet?".

Leven in deze versie van de werkelijkheid vraagt om een zekere passiviteit, je neerleggen bij een eeuwig status quo, veel meningen en weinig daden. Maar deze mensen zijn koppige lieden met een hart en een kritisch vermogen. Ze kondigen hun actie op Facebook aan op een pagina met als titel: "We gaan naar Calais en we nemen mee…". Geen van hen had al te ambitieuze plannen. Ze gingen een wagen met wat dekens en misschien wat tenten vol laden en naar Calais rijden.

Dan gebeurt er iets merkwaardigs. De oproep voor kledij, schoenen, tenten en allerhande nuttige dingen weerklinkt plots onverwacht luid. Al gauw wordt duidelijk dat een wagen lachwekkend weinig is. Een hele hoop mensen wil bijdragen, spullen brengen, stockeren, sorteren, meerijden naar Calais. Velen zijn opgelucht dat een paar medemensen besloten hebben om iets te doen.

Braaf

De initiatiefnemers nemen contact op met de schaarse hulporganisaties te Calais, ze maken afspraken met mensen uit andere steden zoals Gent, Brussel, Leuven en Oostende. Het wilde idee betekent plots wekenlang voorbereiden. Hier en daar wordt het idee in de reguliere media opgepikt. In een krant verschijnt er een artikel waarin wordt opgeroepen om vooral niet naar Calais te gaan want het zou tot meer chaos leiden. Nee, beter is het om braaf wat geld te storten aan een ngo die zelfs ter plekke niet aanwezig is.

Leven in deze versie van de werkelijkheid vraagt om een zekere passiviteit, je neerleggen bij een eeuwig status quo, veel meningen en weinig daden

Dan verschijnt er een ander stuk waar er wat meewarig gedaan wordt over hun "goede bedoelingen", en dat ze vooral erop uit zijn zichzelf een "goed gevoel" te geven. Achteraf leek het alsof een consensuswerkelijkheid haar mannetjes had uitgestuurd om aan de doeners te zeggen dat ze beter niets doen.

Mijn vrouw en ik hebben de twee dagen voor het vertrek meegeholpen met het sorteren en inladen. Bij het vertrek waren er journalisten, fotografen en cameraploegen. Dat voelde lichtjes absurd aan. Bij het inladen van de vrachtwagens hoorde ik twee fotografen lachend en zelfs wat vervreemd tegen elkaar zeggen: kijk ons niets doen.

Ontaard

Deze schrijver is niet meegegaan naar Calais. Iets weerhield me mee te gaan. Ik denk dat het schrik van schaamte was. In totaal zijn er meer dan zeventig personenwagens, bestelwagens en vrachtwagens naar Calais gereden. Nog voor iedereen thuis was, verscheen er al een artikel op de websites van Het Laatste Nieuws, de Gazet van Antwerpen en Het Belang van Limburg. Een paar andere kranten namen het bericht kritiekloos over. Die actie zou zijn "ontaard" in chaos waarbij een van de mensen zijn gezin had moeten verdedigen met een koevoet tegen de veel te gretige vluchtelingen.

Dat bericht werd stevig gedeeld, hoewel het achteraf aantoonbaar een verdraaiing van de feiten was, om niet te zeggen: een leugen. De commentaren op de websites en sociale media waren een en al leedvermaak. Ik checkte bij een hoop mensen wat er juist was gebeurd. Ja, er was wat chaos geweest. De mensen daar hebben werkelijk niets en toen het nieuws zich verspreidde dat er een groot Belgisch konvooi aankwam, was het enthousiasme bijzonder groot.

Dus nee, mensen vormden niet altijd een rij, maar meer als dat was er niet aan de hand. Ziet u ook het mediapatroon, o lezer? Weer bekroop mij dat mechanische gevoel van een status quo-wereld die berichten de wereld instuurt om mensen vooral af te raden zelf initiatief te nemen. Achtung: geven is gevaarlijk! Maar iedereen die ik heb aangesproken of gemaild wil absoluut terug naar Calais. Ze willen blijven helpen en zich voor deze mensen inzetten.

Veel van hen zitten met een hoop emoties, maar het positieve primeert, de uitstap uit de consensuswerkelijkheid om daadwerkelijk zelf iets te doen heeft iedereen deugd gedaan omdat het echt een verschil heeft maakt, omdat mensen zonder iets echt geholpen kunnen worden van mens tot mens. En nu schaam ik me wat om mijn schrik voor schaamte, onnozelaar die ik ben. Volgende keer ga ik mee. En wat die persherauten van die consensuswerkelijkheid betreft: enig idee hoe onnozel jullie hebben gedaan? Stel jullie niet meer zo aan en doe volgende keer gewoon mee, als mens en niet als verslaggevende, sensatiebeluste robot.

LEES OOK
Bert Verhoye / 22-02-2019

Koro 22 februari 2019

Het rubriekje van Bert Verhoye waarin onze hysterische wereld wordt geconfronteerd met problemen, die geen problemen zijn.
bert verhoye koro
Chris Van Camp / 10-07-2015

Baggeritis

'Nieuws is bagger geworden. Een niet-aflatende stroom van voorbarige dommigheid'. Chris Van Camp botst, al snuffelend aan een reuzearonskelk, op de geur van rotte eieren.
CHris uitgelicht
Herman Loos / 21-02-2014

Crowdfunding

Herman Loos kent een heleboel mensen die liever lezen wat hen gratis wordt opgelepeld dan te betalen voor goede stukken. Dat gegeven maakt de crowdfunding van Apache.be enkel…
Herman Loos - Column - Uitgelicht