Zelfhaat

Jeroen Olyslaegers
Jeroen Olyslaegers
Jeroen Olyslaegers
Jeroen Olyslaegers

President Obama heeft moeten zwichten voor de lobbymachine van de oliegigant en nu gaan ze verder zetten wat behoorlijk wat wetenschappers in een wat lossere bui allicht als "knettergek" zouden omschrijven.

Wat deden de activisten? Ze zongen liedjes en riepen luid. De politie bevestigde dat het protest vreedzaam was verlopen. Naast afbeeldingen van de felgekleurde bootjes op veilige (want bewaakte) afstand van het platform gaf de BBC een foto vrij van iemand die op de oever, met de gigantische Polar Pioneer op de achtergrond, op zijn gitaar tokkelde, samen met een maat die ook een snaarinstrument vast had dat ik niet meteen kon definiëren.

Reef

Intussen, helemaal aan de andere kant van de planeet, werkt een leger lobbyisten van de Australische regering het klokje rond. De Verenigde Naties spelen immers met de gedachte om The Great Barrier Reef, ’s werelds grootste verzameling koraalriffen en daardoor het grootste ecosysteem dat we kennen, als ‘bedreigd’ uit te roepen. Ziet u het voor zich, o lezer? Bekijk het in split-screen op een groot cinemascherm. Langs de ene kant dobberende bootjes vol activisten, zingend en roepend, en aan de andere kant lobbyisten die netjes in pak mensen aanklampen in eindeloze gangen van marmer, met een duim gekleefd aan een iPhone. In het noorden van deze planeet wil Shell boren omdat men schat dat twintig procent van de gas- en olievoorraad van de aarde onder het poolijs zit. Helemaal aan de andere kant van deze bol wil de Australische regering niet dat dit slinkend werelderfgoed officieel als bedreigd wordt omschreven, omdat ze de smalle vaargeulen nodig hebben voor containerschepen die mee een enorm steenkoolgebied zullen helpen ontginnen.

Yep, steenkool, gas en olie-magnaten: daar draait het om, als Godzilla’s uit de twintigste eeuw doemen ze op, vastbesloten om nog een stuk van deze eeuw onveilig te blijven maken. Onveilig? Nee, dat is een zot eufemisme. Ik denk dat we in het postvakje "Apocalyps" naar adjectieven moeten zoeken.

Mad Max

Zie ik Mad Max als toekomstbeeld? Nee, want ik ben echt zot, wat in deze tijden wil zeggen: een optimist

Nu u dit beeld voor ogen hebt, kan u meteen naar de cinema om Mad Max: Fury Road te bekijken. Ja, dat is inderdaad een waanzinnige actiefilm waarover het merendeel van de critici zegt: maximum fun, maar er zit nauwelijks een verhaal in. De eerste drie, met Mel Gibson in de hoofdrol, heb ik met veel plezier gezien. Ik herinner me dat de apocalyptische premisse – een planeet tot woestijn herleid door menselijke vraatzucht en olieverslaving – tijdens de jaren tachtig niet zo veel indruk op me maakte. Het was popcultuur, meer niet, mode misschien, dat ook. Vandaag, hoe mager het verhaal ook, is het toch andere koek.

Australisch regisseur en bedenker van de Mad Max-reeks George Miller windt er echt geen doekjes om. Het is oorlog, vijfenveertig jaar nadat de grootste milieurampen achter de rug zijn, en een van zijn schuimbekkende kamikaze-gekken roept luid ‘Fukushima’ vooraleer in een tuig te kruipen waarmee hij samen met zijn kornuiten de schaarse benzine weg brandt tijdens een wilde achtervolging die waarlijk heel de film lang duurt.

Zie ik dit nu als toekomstbeeld? Nee, want ik ben echt zot, wat in deze tijden wil zeggen: een optimist. Maar de waanzin die de film etaleert, is toch een eind dichter opgeschoven naar wat een establishment nu aan het aanvangen is met de laatste fossiele brandstoffen die we hebben. Die mensen in hun bootjes in Seattle, deze moederminnaars, beschouwen deze planeet allicht als onze moeder aarde. Van wat we weten over mythologie in al haar vormen over heel de planeet sluit dat aan bij een denken dat duizenden, allicht tienduizenden jaren, centraal stond. Magnaten doen dat af als ijl new age-gelul, sprookjes voor de dromers. Maar hun interpretatie van "realisme" bewijst maar een ding: ze houden niet van mama.

In het concept "materialisme" zit het woord "mater" verscholen, Latijn voor "moeder". Er schuilt in deze tijd een tragische ironie in de implicatie dat zorgen voor materie vooral zorgen voor de moeder betekent. Maar kom niet af met dat gezwam bij deze verslaafde patriarchen die niet verder kunnen denken dan de winstmarge van morgen. Als menselijke wezens horen ze bij de categorie die op het einde van de rij stond toen de gave van empathie werd uitgedeeld. Dat heet psychose. Dat heet uiteindelijk zelfhaat, want ook zij leven op deze planeet. Het is waanzinnig dat zij nog steeds de lakens uitdelen. Even waanzinnig en tragisch als elk personage uit Mad Max.

LEES OOK
Bert Moerman / 16-07-2021

Een vorm van vooruitgang

'Niets is ooit zo slecht dat het voor niets goed is.'
bert moerman
Nadia Nsayi / 30-06-2021

Spijt is niet genoeg

België moet samenwerken met Congolese leiders die hun land willen opbouwen.
de croo in congo
Anton Jäger / 04-06-2021

De Coningskwestie

Wat vertelt de online steun van duizenden Vlamingen over het Vlaanderen van vandaag en gisteren? 
BRUSSELS BOIS DE LA CAMBRE LA BOUM THREE