Vorige week werd bekend gemaakt, in de krant de Tijd dat ons hoofd van de militaire inlichtingendienst, Eddy Testelmans, simpelweg gelogen heeft toen hij dit beweerde tijdens een interview met het tijdschrift MO*. Wat mij fascineert is dat de mens dat zomaar toegeeft. Ik heb niet de indruk dat Comité I de pijnbank heeft laten aanrukken om Testelmans tot bekentenissen te dwingen. Nee, hoor, het was gewoon een leugen en daarmee lijkt de kous, ook voor deze overheidsambtenaar, af. En aangezien, buiten enkele journalisten, de rest van de wereld er blijkbaar ook niet al te zwaar aan tilt, stijgt mijn verbijstering zo dat ik me begin af te vragen of ik niet lijd onder een psychische afwijking.
C4
Dit kan je toch nauwelijks omschrijven als een leugentje om bestwil? De kranten en fora staan vol met berichten over terreurdreiging, in de stadswijk van Antwerpen waar ik woon patrouilleren nog steeds para’s, en de angst hier is als een waakvlam waarvan je vermoedt dat ze weinig nodig heeft om in een stevige brand om te slaan, slechts een paar maanden na de aanslag op Charlie Hebdo. Testelmans staat met zijn leugen in het oog van een storm die blijkbaar alleen maar in mijn hoofd woedt. Ik zal het niettemin toch maar zeggen- op het gevaar af als een raaskallende idioot te worden afgevoerd – maar moet die man zijn C4 niet krijgen? Is dat geen zware beroepsfout; zomaar als chef militaire inlichtingendienst te staan liegen tegen de mensen die zijn loon betalen; wij dus? Misschien bent u, o lezer, zo murw geslagen door de dagelijkse waanzin die zich als satire voordoet maar gewoon keiharde realiteit is. Dat kan, zeker in dit land. Misschien ben u alsnog gechoqueerd wanneer u van mij hoort dat ik de man niet meer vertrouw. Gek hé? Iedereen liegt toch eens af en toe? Jaaaa, maar niet zo en niet iemand zoals hij met zo’n functie. Kan helemaal niet. Gek hé? Ja, ik denk dat echt.
Tijdens dezelfde week werd in het tijdschrift Knack duidelijk waarom Testelmans niet zal worden ontslagen. Testelmans doet immers zijn job. De leugens horen er gewoon bij, meer nog: een mens zou bijna denken dat ze een kerntaak vormen. Journalist Lars Bové heeft een boek geschreven dat De geheimen van de staatsveiligheid heet en Knack heeft er een hoofdstuk uit voorgepubliceerd. Daar kan je deze zin lezen:
Binnen de Belgische inlichtingenwereld bestaat er een goed bewaard geheim: de militaire inlichtingendienst ADIV (Algemene Dienst Inlichting en Veiligheid) – waar de Staatsveiligheid steeds nauwer mee heeft samengewerkt – heeft wel hechte banden met de Amerikaanse NSA, en die gaan veel verder dan ooit al bekend geraakte.
Controleurs
Bové geeft voorbeelden en het wordt straf spul, ook voor zij die niet dagelijks aan de space cake zitten. Het is in feite simpel: buiten een handvol mensen weet geen kat hoe de ADIV en de NSA met elkaar verstrengeld zijn en wat ik tevens ook heb begrepen: niemand controleert de controleurs. Dus ja, de eigen bevolking wordt bespioneerd door de Amerikanen en sommige (met nadruk op ‘sommige’) Belgen profiteren van de illegaal verkregen informatie. Is dat schokkend? Nee, blijkbaar niet, want we leven in een land waar een militair openlijk toegeeft dat er wordt gelogen over aanslagen en de mens komt daar mee weg. Dus vrijwel alles kan.
We worden belogen maar ons wordt voorgehouden dat het vanwege onze veiligheid is
Ja, daar komt u met Big Brother af. Ik dacht het al.
Toen Orwell zijn 1984 uitbracht waarin Big Brother als alziend oog van de overheid opduikt, stuurde hij het boek op naar Aldous Huxley die jaren eerder zijn eigen dystopische roman, Brave New World, had gepubliceerd. Huxley stuurde Orwell een brief als antwoord. Hij geloofde niet echt in de dreigende wereld van zijn collega. Integendeel, zo schrijft hij, het wordt nog veel erger want de komende machthebbers zullen zelfs geen geweld nodig hebben: ‘the lust for power can be just as completely satisfied by suggesting people into loving their servitude as by flogging and kicking them into obedience.’ Ik denk dat we daar zitten. We worden belogen maar ons wordt voorgehouden dat het vanwege onze veiligheid is, dat onze angst gerechtvaardigd is en onze gehoorzaamheid noodzakelijk zodanig dat een dienst zoals de NSA leugens kan verzinnen en onze privacy schaden, geholpen door onze machthebbers zonder dat die laatsten zelfs weten wat ze juist aan het toelaten zijn of aan het vergemakkelijken. Ik denk dat we in een bezet land leven. Hysterisch, zeker? Geen zorgen, ik neem dra een pilletje zoals Huxley het beschreef.
