Uitgevers duwen freelance journalisten kopje onder

Tom Cochez
(Foto Jot Punkt)
(Foto Jot Punkt)
(Foto Jot Punkt)
(Foto Jot Punkt)

Het verhaal is al enkele maanden bekend, maar veranderen doet er weinig of niets: freelancers die voor het Mediahuis, uitgever van De Standaard, Het Nieuwsblad, Gazet van Antwerpen en Het Belang van Limburg werken, kregen naar aanleiding  van de herstructurering een standaardcontract voorgeschoteld met de tarieven die ze kunnen factureren voor hun stukken.

UNIZO

Voor een bondig  kort nieuwtje mogen freelancers nog 1,5 euro aanrekenen. Een kort nieuwsbericht brengt nog 4 euro op. Een gelijkaardig rechtbankverslag 6,7 euro. Voor een 'ruim uitgewerkt interview en/of reportage die opvalt door hoge nieuwswaarde' vangt een freelancer van Mediahuis 30 euro. Dat is het standaardcontract waar in het beste geval een extra van 50 procent op kan bedongen worden. Dat zijn bedragen waarvan je als zelfstandige gewoon niet kan leven.

Een kolfje naar de hand van UNIZO. Kan een organisatie die zegt de belangen van zelfstandigen te  verdedigen dit over haar kam laten gaan? Blijkbaar wel, zo leert het antwoord van woordvoerster Sanderijn Vanleenhove op onze vraag naar het standpunt van UNIZO in deze materie: "We kiezen ervoor om hier geen standpunt in in te nemen."

Wie dat wel doet is Pol Deltour, nationaal secretaris van de Vlaamse Vereniging van Journalisten (VVJ). Hij noemt de houding van de uitgevers onverbloemd illegaal en immoreel. Omwille van de gehanteerde tarieven, maar meer nog omwille van de manier waarop freelancers willens en wetens 100 procent in auteursrechten worden betaald. Daarop is geen belasting verschuldigd. "De prijzen worden bewust laag gehouden met het argument dat er geen belastingen meer betaald moeten worden", zegt Pol Deltour. "Terwijl weten de uitgevers perfect dat de fiscus die regeling in principe niet aanvaardt. Het gevolg is dat we nu journalisten over de vloer krijgen die plots een claim van 20.000 tot soms 40.000 euro van de fiscus krijgen. Inclusief een boete voor frauduleuze aangifte."

Protocol

Nochtans ondertekende de VVJ, samen met de uitgevers een protocol waarin staat dat het bedrag dat aan freelancers wordt betaald slechts voor 30 procent uit auteursrechten kan bestaan. "De uitgevers verschuilen zich achter het amendement in de tekst dat stelt dat de regeling pas in voege treedt als het de zegen heeft gekregen van de minister van Financiën. Dat is nog niet gebeurd en blijkbaar vindt men het in afwachting prima om 100 procent in auteursrechten te blijven betalen met de dramatische gevolgen die we vandaag zien tot gevolg."

UNIZO: We kiezen ervoor om hier geen standpunt in in te nemen.

De uitgevers zetten zich op de positie dat het uiteindelijk de individuele verantwoordelijkheid is van elke belastingplichtige om correct aangifte te doen. Het is met andere woorden niet omdat zij 100 procent in auteursrechten betalen dat de freelancer in kwestie dat ook zo aan de fiscus moet aangeven. Dat argument is volgens de nationaal secretaris van de VVJ beneden alle peil. "De freelancers krijgen hun fiscale fiche van de uitgever waarop staat dat het 100 procent om auteursrechten gaat. Zelfs boekhouders nemen dat gewoon over in de overtuiging dat het allemaal wel zal kloppen als de uitgever het zo op een fiscale fiche zet."

De gevolgen laten intussen niet op zich wachten. De BBI controleert momenteel volop freelance journalisten en de VVJ heeft weet van mensen die omwille van de (mogelijke) gevolgen uit het beroep stappen. Anderen zijn dan weer niet van plan om het zomaar blauw blauw te laten. "We bundelen momenteel  een twintigtal dossiers waarmee we samen naar de fiscus stappen, maar er zijn ook al mensen die ernstig overwegen om zich tegen de uitgevers te keren en naar de rechtbank te stappen."

LEES OOK
Tom Cochez / 15-03-2013

Quand les médias paient trop en droits d'auteur, ce sont les journalistes indépendants qui trinquent

Le nombre de journalistes indépendants se faisant payer entièrement en droits d'auteur par les grands groupes de médias belges augmente. Avec cette stratégie, les entreprises de…
Un chapeau en papier journal (Photo: Kate Ter Haar/ Janvier 2010/ Flickr-CC)
Tom Cochez / 12-03-2013

Grote mediagroepen negeren protocol over auteursrechten

Voor grote mediagroepen zoals De Persgroep en Corelio blijft de afspraak met de Vlaamse Vereniging van Journalisten (VVJ) om freelance journalisten slechts voor dertig procent in…
(Foto Kathera)