De logica achter de uitval van De Wever

Tom Cochez
GV_N_VA_DE_WEVER-36
Bart De Wever (Foto Geoffroy Van der Hasselt - Reporters)
GV_N_VA_DE_WEVER-36
Bart De Wever (Foto Geoffroy Van der Hasselt - Reporters)

De uithaal van Bart De Wever was scherp. Maar van waar komt hij? Het enige wat we met zekerheid weten is wat de directe aanleiding was: een telefoontje in de nasleep van de zaak Pol Van den Driessche. Het is dus niet zo dat Bart De Wever zijn telefoon nam en belde met Apache om doelbewust en wel getimed een politiek geladen mediakritische boodschap te droppen op een journalistieke website die als lezerscoöperatie onafhankelijk opereert van grote mediagroepen en veel aandacht besteedt aan mediakritiek.

Dissociatie

De reflex van (een deel van) de oude media  - in de verdediging gaan en de uithaal van De Wever in een puur politiek daglicht plaatsen - is een vorm van dissociatie die stilaan tot een soort wezenskenmerk van die oude media is verworden. Als je onverhoeds met een camera op politici afstapt om naar hun diepste zieleroerselen over 'de media' te polsen, dan ken je het antwoord vooraf.

Wie de kritiek van De Wever echt goed leest, leest voor een groot deel de onverbloemde waarheid. Het verhaal over politici die 'off the record' effectief op 'de media' spuwen is echt geen ongefundeerd statement. Misschien op scherp gezet en wellicht veralgemeend, maar daarom niet zonder voorwerp.

De essentie van het verhaal van De Wever zou ook de klassieke tegenstelling tussen links en rechts moeten overstijgen. Ze zou ook de (partij)politiek moeten overstijgen, maar daarvoor lijken de tijden in Vlaanderen nog niet rijp. Blijkbaar werkt De Wever als politiek figuur te polariserend om nog naar de inhoud van zijn boodschap te kunnen kijken. Ook de stelling dat de N-VA-voorzitter slecht geplaatst is om aan mediakritiek te doen omdat de media hem zelf groot hebben gemaakt, is alleen maar een bliksemafleider voor de essentie van zijn betoog: de media hebben een huizenhoog geloofwaardigheidsprobleem en ze steken er hun kop voor in het zand. Of zoals politicoloog Carl Devos gisteren twitterde: 'Of BDW zelf geloofwaardig is met zijn mediakritiek is niet de essentie. Wel: wat zegt hij? Waarom nu? Welke boodschap ligt eronder?'

Anti-establishment

Waarom komt deze uitval vanuit N-VA en niet vanuit een van de andere traditionele partijen?

De uithaal van De Wever wegzetten als een louter politiek gemotiveerde manoeuvre is te simpel. Dat neemt niet weg dat zijn statement ongetwijfeld niet alleen maar is ingegeven vanuit een soort welgemeende democratische bezorgdheid. De N-VA-voorzitter voelt perfect aan dat een deel van het electoraat vandaag vatbaar is voor een betoog dat inspeelt op het anti-establishment gevoel. De media maken deel uit van dat establishment. Kritiek op de media vind je vandaag van extreemlinks over het centrum tot extreemrechts. Te vaak slecht onderbouwd, te vaak flirtend met plat populisme maar daarom niet minder aanwezig bij een aanzienlijk en zeer divers deel van de bevolking. Dat publiek biedt Bart De Wever nu een luisterend oor. De boodschap is simpel: wie vindt dat de media de pedalen kwijt zijn, die moet N-VA stemmen.

Dat De Wever daarbij en passant de 'oude media' als klassiek kanaal voor het verspreiden van politieke boodschappen bruuskeert, wil alleen maar zegen dat hij er intiem van overtuigd is dat verkiezingen vandaag niet meer via televisie en kranten worden gewonnen. Als je weet dat Barack Obama in 2008 al de Amerikaanse verkiezingen won na een campagne die focuste op de 'nieuwe media', dan lijkt zijn uitval riskanter dan hij feitelijk is. Bovendien is het nog maar de vraag of de bruggen nu echt opgeblazen zijn. Gisteren was De Wever alleszins de drukst gebelde politicus in de Wetstraat.

Eruptie

Interessanter is de vraag waarom deze uitval vanuit N-VA komt en niet vanuit een van de andere traditionele partijen. Waarom is het N-VA die beslist om een stevige steen in de kikkerpoel te gooien? Het antwoord daarop gaf Bart Caron, Vlaams parlementslid voor Groen, twee jaar terug al in een interview met Apache:

Onze politieke evenwichtsbalans wordt perfect weerspiegeld in onze krantenstructuur. De drie grote politieke families vinden dat ze in de media goed bediend worden. Ze zijn het status quo bijzonder genegen.

N-VA heeft bij de laatste verkiezingen de politieke evenwichten grondig door elkaar geschud. Electoraal staat de partij sterk, maar die electorale machtsbasis vindt geen verlengstuk in de Vlaamse mediahuizen. De oude evenwichten tussen politiek en mediahuizen is compleet zoek. Het trekt en het wringt langs alle kanten en dat zorgt al enkele jaren voor een forse toename van de spanning onder de aardkorst. Wat gisteren gebeurde is in die zin niet meer dan een haast onvermijdelijke eruptie. Een ontlading van macht die geen eigen kanaal heeft.

LEES OOK
Karl van den Broeck / 04-11-2023

Waarom Bart De Wever van woke naar welvaart schakelt

Na zijn campagne tegen 'woke' focust de N-VA-voorzitter nu op 'Vlaamse welvaart'. Een wanhoopspoging?
Close-up van N-VA-voorzitter Bart De Wever.
Karl van den Broeck, Wouter Vanhouteghem / 01-11-2023

​​Tom Lanoye: 'We worden geregeerd door het overbetaalde schepencollege van Bommerskonte'

De gelauwerde schrijver gooit knuppels in het Vlaamse hoenderhok.
Tom Lanoye poseert op de Franse ambassade in Brussel met zijn ereteken als Chevalier de l'ordre français des Arts et des Lettres.
Karl van den Broeck / 21-10-2023

Conflict in Gaza wordt gekaapt voor electoraal gewin

Het is veel roeptoeters niet te doen om vrede in het Midden-Oosten, schrijft Karl van den Broeck.
Een rookpluim boven de Gazastrook na een Israëlisch bombardement.