De Amerikaanse supermarktketen Walmart is 220 miljard waard en stelt 2,1 miljoen mensen te werk. Facebook, dat op 400 miljard dollar gewaardeerd wordt, doet het met slechts 21.000 werknemers, merkt econoom Paul De Grauwe (London School of Economics) op.
"Dit betekent dat heel veel economische waarde gedistribueerd wordt over heel weinig mensen. Een ongelijkheidsbom," schrijft De Grauwe op zijn blog.
Bovendien zijn het hoofdzakelijk de gebruikers die de echte waarde van het bedrijf uitmaken. Met hoe meer ze zijn, des te waardevoller het platform dat Facebook aanbiedt wordt. Al die gebruikers creëren bovendien - gratis en voor niets - de ruwe, persoonlijke data die Facebook vervolgens wereldwijd aan dolgelukkige adverteerders kan verkopen.
50%
De gebruiker produceert de handelswaar waar Facebook - en hoofdzakelijk het kleine kransje topmensen binnen dat bedrijf - heel erg rijk mee wordt. Zoals meestal het geval bij gratis online diensten: you are the product.
Een onhoudbare situatie vindt De Grauwe. Daarom wil hij de 26 miljard dollar aan reclame-inkomsten afromen die Facebook in 2016 binnenhaalde. Omdat deze omzet enkel gegeneerd wordt dankzij de gratis data van de gebruikers, acht De Grauwe een taks van 50% op deze inkomsten billijk.
Dit betekent dat Facebook 13 miljard dollar zal moeten betalen, of afgerond, zo'n 10€ per gebruiker. "Een goede schatting van de waarde die de gemiddelde gebruiker jaarlijks genereert," meent De Grauwe.
Internationaal
Het innen van zo'n belasting wordt niet evident, beseft hij. Individuele landen zullen niet in staat zijn om dergelijk belastingstelsel op te zetten, de taks zal dus internationaal gecoördineerd moeten worden. Misschien kan de EU in dit dossier het goede voorbeeld geven?
Wat de overheid vervolgens met de gegeneerde belastinginkomsten moet aanvangen is ook voer voor discussie. Gaat de €10 rechtstreeks naar de gebruiker - en zet je die in feite nog meer aan om Facebook te gaan gebruiken?
Of gebruiken we het geld om te investeren in onderwijs (zoals Facebook CEO Mark Zuckerberg zelf ook al doet, maar dan volgens zijn persoonlijke inzichten), het milieu of hernieuwbare energie?
De Grauwe meent dat de eventuele problemen met de nieuwe belasting opgelost kunnen worden, en ziet ook het potentieel ervan om andere tech-giganten als Alphabet (het moederbedrijf van Google) of Amazon hun steentje te laten bijdragen.
