De Noordzee is niet langer overbevist, schreven kranten halverwege juli na berichten van de in Kopenhagen gevestigde Internationale Raad voor Onderzoek naar de Zee (ICES). En die evolutie is te danken aan een streng quotabeleid (ingevoerd in de jaren negentig) en de afbouw van de vissersvloot.
vzw Climaxi, die in 2014 met een vorige documentaire over de Belgische visserij de persprijs van de Federale Raad voor Duurzame Ontwikkeling won, nuanceert het verhaal. En het zijn niet de internationale instellingen of politici die het woord nemen, wel vissers, reders, veilingmeesters, verkopers én Belgische wetenschappers.
Trailer Fish & Run 3 van vzw Climaxi op Vimeo.
De vissers zeggen dat er amper nog zeebaars, kabeljauw, pladijs en tong te vinden is voor de Belgische kust. De Noordzee is groot en onder meer de Belgische kust is een probleemzone, erkennen wetenschappers.
Onze bestandsramingen doen we altijd voor een gans visgebied, verduidelijkt Maarten Soetaert van ILVO. Voor de Noordzee zien we dat de trend stijgende is, dat het merkelijk beter gaat. Maar ik krijg daar inderdaad kritiek op. Er zijn een aantal hobbyvissers die mij gecontacteerd hebben en zeggen 'hier voor onze kust in België vangen we bijna geen vis meer'. Ik kan dat voor een stuk volgen. Als je kijkt naar zeebaars en kabeljauw, dat bevestigen wij, die zijn inderdaad sterk achteruitgegaan. Dat heeft meerdere redenen. Wat me wel zorgen baart, is dat ook gezegd wordt dat ook tong en pladijs achteruitgaan. Dat is wat wij niet direct in onze cijfers zien. Wat ik wel, nu binnenkort, meer in detail ga bekijken. Maar het is zo dat de Nederlandse vissersvloot, veel meer dan vroeger, in de zuidelijke Noordzee vist, dus ook voor onze kust, weliswaar buiten de drie mijl. Maar die vissen veel intensiever (onder meer door elektrisch vissen, red.) en dat kan een verklaring zijn.
Voor kabeljauw speelt onder meer ook de klimaatverandering een rol, het klimatologisch optimum is naar het noorden verschoven en bij zeebaars bijvoorbeeld is de impact van de recreatieve zeevisserij niet te onderschatten, zo wordt nog gezegd.
De Belgische visserij worstelt ook met andere problemen, zoals de aanlandingsplicht (verplichting om alle – ook ondermaatse- vis aan land te brengen), de structuur en werking van de Vlaamse visveiling, en vreest voor de Brexit (ongeveer de helft van de opbrengst en volumes komt uit Britse visgronden). Lichtpuntjes zijn onder meer kleine successen in kleinschalige visserij en rechtstreekse verkoop.
Ondanks de lage dieselprijzen en de stijgende visquota, bloedt de Belgische visserijvloot langzaam dood, zo stond in een reportage in De Standaard van halverwege september. In 1990 waren er nog meer dan 200 schepen, vandaag nog 68.
Climaxi stelt de documentaire Fish & Run 3 zaterdag 30 september voor in zaal De Vuurtoren in Oostende. 'Fish & Run 3' en 'Ceci n'est pas une patate' maken deel uit van 'Fish & Farm' de nieuwe dubbel-DVD van vzw Climaxi. Te bestellen (12 euro) via filip@climaxi.be.
