Ook Vlaamse media doen mee aan nieuwe hoax van Chris Atkins

Ann Temmerman
De Britse Prime Minister David Cameron hoeft zijn kat Larry dus toch niet af te staan
De Britse Prime Minister David Cameron hoeft zijn kat Larry dus toch niet af te staan
De Britse Prime Minister David Cameron hoeft zijn kat Larry dus toch niet af te staan
De Britse Prime Minister David Cameron hoeft zijn kat Larry dus toch niet af te staan

Onder de fictieve naam Tim Sutcliff creëerde Atkins een Facebookpagina getiteld ‘Free Jo the Cat from Downing Street!’. Op die pagina schreef hij dat de nieuwe kat van de Britse eerste minister David Cameron niet Larry maar Jo heet, en eigenlijk toebehoort aan zijn tante Margareth. De arme vrouw zou volledig ontredderd zijn nu ze eindelijk weet waar haar verloren kat is, maar ze toch nog niet kan terug krijgen. Daarom vroeg Tim hulp aan de (ondertussen 584) leden van de Facebookgroep. Hij vraagt hun een mail te sturen naar de eerste minister om de poes terug naar huis te sturen.

Drie dagen nadat Atkins de fictieve groep aanmaakte, verscheen het verhaal overal in de Britse pers. Het begon bij de Daily Mail en Metro UK, maar vele Britse nieuwssites volgden snel. Iedereen baseerde zich op deze eerste artikels. Niemand vond het nodig een verdere, misschien zelfs levende, bron te raadplegen. Daarom is het juist nog verwonderlijker dat er van zowel Tim als tante Margareth verschillende quotes in al deze artikels terug te vinden zijn. Ook de redactie.be nam genoegen met een verwijzing naar de Daily Mail en vertaalde alles zo naar een eigen stuk.

Niet enkel de geschreven pers tuimelde met open ogen in het fictieverhaal. In dit audiofragment van de BBC radio hoor je Gabby Logan en haar politiek correspondent John Pienaar spreken over het voogdijschap van de kat van David Cameron.

The Guardian onthulde gisterenavond dat het hele verhaal compleet verzonnen was. Zij waren al eerder op de hoogte en kregen dan ook een exclusief interview. Het waren de oprichters van de nieuwe site Churnalism die Atkins uitdaagden om zoveel mogelijk valse berichten in de pers te krijgen. In het artikel van The Guardian hoor je zowel Atkins als medeoprichter Martin Moore de verschillende onwaarheden opbiechten. De site zelf is een soort zoekmachine waarin men kan nagaan hoeveel keer een stuk eigenlijk herkauwd wordt. Je geeft een tekst in en de site toont je alle gelijkaardige artikels, met een minimum van twintig procent gelijkenissen. De opzet van de hoax was om de lezers bewuster te maken, zodat ze twee maal zouden nadenken over het nieuws. Dat hun eigen website hierbij wereldwijde reclame krijgt, is volgens de oprichters enkel een welkome bonus.

Zowel de Daily Mail als Metro UK verwijderden ondertussen hun artikels. Maar op de redactie.be kan het verhaal nog steeds bewonderd worden.

Een bekend wapenfeit dateert van vorige zomer. Ook toen gebruikte Atkins Facebook, gekoppeld aan een You Tube-filmpje, waarin een zogezegde nieuwe sport ‘urban fox hunting’ te zien was. Onderstaand filmpje is de bravere, eerste versie, de eigenlijke versie waarin zogezegd een vos werd doodgeklopt, werd door You Tube permanent verwijderd. En dat was niet het enige gevolg: Britse dierenrechtenverenigingen eisten een onderzoek, de BBC stuurde een reporter naar de zogezegde plaats van misdaad en er werd zelfs een beloning van 1.000 pond uitgeschreven voor wie de dierenmishandelaars van het filmpje kon identificeren. Atkins zelf verzekerde later in The Guardian dat er geen dieren geleden hadden voor hun nepfilm.

LEES OOK
Dries De Smet / 13-04-2011

Ontmasker knip- en plakjournalistiek

De onlangs gelanceerde website churnalism.com is een handige tool om persberichten te vergelijken met krantenartikels. De technologie werkt nog niet perfect, maar het debat is…
martin-moore