Dit is een gastbijdrage. Een Apache-lezer levert met dit stuk een bijdrage aan het maatschappelijk debat. De auteur schrijft in eigen naam en is verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst.

Mijmerende verjaardagskaart

Vrienden van Apache
pexels-cottonbro-4114736 (1)
Vrienden van Apache

Ook vriend worden van Apache? Lees hier meer.

De waarheid ligt in het midden, wordt wel eens gezegd. Hoe kom je te weten waar dat midden is? Veel is afhankelijk van de informatie waarover je beschikt en de interpretatie die je voorgeschoteld krijgt of zelf maakt.

Allerlei berichtgevingen doen allerlei kanten oplichten. Misschien is de waarheid willen kennen eerder het zoeken naar een waarheidsgevoel? Of misschien is de waarheid kennen het erkennen dat de waarheid niet bestaat. Je zou dat waarheidsgevoel gezond verstand kunnen noemen. Zo laat je in het midden of iets echt waar is. Het vraagt een contextuele benadering van de realiteit van het moment. De waarheid is veranderlijk.

Onbehaaglijk luisteren

Vaak is de (h)erkenning van de realiteit onbehaaglijk. Het dwingt ons tot een open geest en een bevraging, tot en met opoffering, van de eigen wil, kennis en visie. Als je over onvoldoende (juiste) informatie beschikt, is het per definitie onmogelijk om afdoend begrip te vormen van ‘wat waar is’.

Media spelen een enorme rol in het ontstaan van een waarheidsgevoel. Daarmee is meteen gezegd dat ze een grote verantwoordelijkheid hebben en nemen

Je komt al snel te weten dat de ultieme waarheid niet bestaat en dat bijgevolg iedereen – volgens de eigen perceptie en de beschikbare informatie – gelijk heeft. Terug naar start dus. Het kan bevrijdend zijn niet meer naar de waarheid te moeten zoeken. Het niet-weten aanvaarden doet rigiditeit verdwijnen en opent luisterbereidheid.

Media spelen een enorme rol in het ontstaan van een waarheidsgevoel. Daarmee is meteen gezegd dat ze een grote verantwoordelijkheid hebben en nemen. Informatie-armoede doet (angstige) vertwijfeling ontstaan en vergroot de kans op een onwrikbare stellingname (om je twijfels om te zetten naar zekerheid). Deze niet flexibele houding werkt destructieve polarisatie, extremen en vijandigheid in de hand en verhinderen samenwerking.

In onze democratische samenleving is het onontbeerlijk dat we zien wat zich achter de schermen afspeelt. Er zijn enorme krachten en machten mee gemoeid. Dit amalgaam aanschouwen, geeft een beter begrip van hoe alles werkt en over welke richting we als samenleving en individu kunnen kiezen.

Kleinmenselijk

Laten we hierbij niet vergeten dat elk individu ook een eigen agenda heeft. Daar komen we niet onderuit. Dat is menselijk, al te menselijk. Er is ook niks mis mee, zolang dat egoïsme voldoende sociaal karakter heeft. Je kan niet zonder de ander als je goed voor jezelf wil zorgen. Laten we zeker ook in eigen boezem kijken.

In de berichtgeving van het hedendaagse (sociale)medialandschap zien we grote emoties bovendrijven. Vriendelijkheid en sereniteit verworden tot vijandelijkheid en cynisme. Ongetwijfeld neemt burgerlijke zenuwachtigheid toe als het gevoel ontstaat dat te veel onregelmatigheden zich opstapelen en gesjoemel onredelijke proporties aanneemt. Wantrouwen groeit en ongeloof wordt versterkt. Onverschilligheid kruipt in ons hoofd en complotdenken komt dichterbij. Langdurige teleurstelling wordt woede. Het democratisch beginsel lijkt niet meer nuttig of onhaalbaar tot zelfs ongewenst en uit te sluiten.

Apache bestaat 11 jaar!

Apache is een aanstormende puber met een rebelse houding en een enorme drive om schimmen transparanter te maken. Gelukkig hebben we grote mensen aan boord met een gewilde mindset van introspectie. Mensen met een mooi of groeiend palmares en een gezonde grondhouding. Durvers met een gedrevenheid om een maatschappelijk debat aan te zwengelen, gebaseerd op feiten. Onderzoekers. Speurend naar de afgeschermde achterpoorten die onze samenleving maken tot wat ze is. Bewijzend wat burgers aanvoelen maar – bij gebrek aan info – niet ten volle begrijpen.

Is Apache dan perfect en alle onderzoek sluitend? Allesbehalve. Blijft Apache onderzoeken, diep graven en feiten stapelen? Absoluut! Het werk is nooit af.

Pluriform

Samen met collega’s van andere kleine media (vele kleintjes maken een groot) verzamelt Apache weinig tot niet toegankelijke informatie die vaak enkel kleine media aan het licht brengen. Informatie die dan alsnog wordt opgepikt door de grote mediaspelers. Zo ontstaat een meer pluriform medialandschap. Een brede, elkaar aanvullende, vierde macht. Een goed werkende democratie kan niet zonder. Het is mede dankzij pluriformiteit dat een burger de kans krijgt genuanceerd na te denken over wat zich werkelijk voor de neus – onzichtbaar – afspeelt. Niets is wat het lijkt.

Integer

Apache verschijnt advertentievrij en dus onbevreesd. Het kan deze werking garanderen door de investering van coöperanten en de abonnementen van de lezers. Dat staat in schril contrast met media die veel geld verdienen met advertenties, gegroepeerd in kapitaalkrachtige bastions. De krant werd een verdienmodel en brengt veel minder tot niet de journalistiek die ze wil doen uitschijnen. Het vraagt weinig verbeelding om te begrijpen dat wiens brood men eet, diens woord men spreekt (of verzwijgt).

De burger heeft recht op en nood aan juiste en gekaderde informatie waarmee hij of zij uiteindelijk op een democratische manier beslissingen neemt

Journalistiek dient onafhankelijk, integer en onbevreesd beoefend te worden. Het is aan de vierde macht om te onderzoeken en te berichten over wat er in de maatschappij gaande is. De burger heeft recht op en nood aan juiste en gekaderde informatie waarmee hij of zij uiteindelijk op een democratische manier beslissingen neemt en eventueel ongewenste bijwerkingen van een eerdere beslissing elimineert. Net daarom is integere journalistiek maatschappelijk levensbelangrijk.

Hier om te blijven

Apache helpt de lezer recht vooruit te lopen, zonder ‘mee te lopen’, met het recht op een eigen visie en met respect voor wie iets anders ziet. Recht vooruit de toekomst in lopen, doe je door rechts en links te luisteren, af en toe stil te staan, om uiteindelijk het doel te zien: een gezonde democratische samenleving die zichzelf in de ogen kan kijken.

Apache is een progressief bedrijf met de nodige groeipijnen achter de rug. Er ligt nog heel veel ambitieus werk op de plank. Dankzij een groot relativeringsvermogen (als in ‘de onderlinge relaties in de juiste proporties zien’) en een democratische geaardheid slaagt Apache erin dag na dag de kracht te ontwikkelen om verder te graven en te ontrafelen. Enorme tegenkantingen vanwege ‘the powers that be’ hebben de groei niet kunnen verhinderen. Integendeel.

Lang zal je leven, Apache!

P.S.: Hopelijk mogen we binnenkort een enorme feestdis organiseren. Ervaringen uitwisselen, kritiek leveren, open debateren, knuffelen, huilen, lachen, dansen en (mekaar) onze eerbied tonen.

LEES OOK
Tom Cochez / 31-10-2013

De drijvende krachten achter de media-ijsberg (bis)

Exact één jaar geleden deed Apache.be een poging om de mechanismen die ons medialandschap, en in het bijzonder ons krantenlandschap vandaag sturen in een model te gieten. Tegelijk…
nieuws1
Tom Cochez / 30-10-2012

De drijvende krachten achter de media-ijsberg

Media staan principieel kritisch tegenover alles en iedereen. Maar door wie worden de grote mediabedrijven zelf kritisch bevraagd? Mediakritiek maakt intussen ruim twee jaar deel…
visual
Michiel Leen / 14-04-2011

Buelens: ‘Ik ga niet sterven voor de mediakritiek’

Geert Buelens, hoogleraar Moderne Nederlandse Letterkunde in Utrecht, zorgde voor heel wat deining in de mediawereld toen hij zijn kerstessay in De Standaard publiceerde. Grote…
Ivan De Vadder en Yves Leterme in De Zevende Dag. Buelens: 'Eigenlijk zie je daar twee machteloze gevangenen van de medialogica.'