Erik Van der Paal verwijt Apache schending van de privacy en belaging door de beelden die Apache maakte met verborgen camera’s aan sterrenrestaurant ’t Fornuis. Op de beelden is te zien hoe de projectontwikkelaar van Land Invest Group het nagenoeg voltallige Antwerpse schepencollege op z’n verjaardagsfeestje in het sterrenrestaurant ontving.
De raadkamer wil nu dat de correctionele rechter zich ten gronde uitspreekt over de botsing van grondwettelijke belangen, persvrijheid en privacy. Apache wijst op de nauwe banden tussen de projectontwikkelaar en de politiek die zijn projecten moet beoordelen en benadrukt de maatschappelijke relevantie van de zaak. De verwijzingsinstantie helt over naar de privacykant: een verjaardagsfeest is een privézaak en Erik Van der Paal is geen publieke figuur. Ze wil minstens een publiek debat.
Europese rechtspraak
Rechtspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) gaat nochtans in de andere richting. In het arrest Standard Verlag t. Oostenrijk oordeelde het hof op 10 juli 2012 dat de pers de identiteit van een niet-publieke persoon wel degelijk kan onthullen als het maatschappelijk debat dat vraagt.
Het EHRM oordeelde dat de pers de identiteit van een niet-publieke persoon wel degelijk kan onthullen als het maatschappelijk debat dat vraagt
Het artikel waar het om draaide bracht verslag uit over de verstrengeling tussen de politiek en de bankensector. Het hof benadrukte dat namen van personen en persoonlijke relaties in een dergelijke setting van cruciaal belang zijn en ze niet te vermelden gewoon geen optie is. In de bewuste fraudezaak circuleerden er namen van figuren uit de politieke en financiële wereld.
Ook over verborgen cameraopnames kan er worden gediscussieerd. De Code van de Raad voor de Journalistiek hanteert als principe dat de journalist zich kenbaar maakt, maar voegt eraan toe dat welbepaalde omstandigheden het maken van verborgen opnames wel degelijk rechtvaardigen. Zo moet er een maatschappelijk belang zijn en mag het niet mogelijk zijn om de opnames op een andere manier te verkrijgen.
Het openbaar ministerie van haar kant vond onvoldoende bezwaren voor de tenlasteleggingen belaging en inbreuken op de privacywetgeving en vorderde de buitenvervolgingstelling van de journalisten.
Privacyregels
Eenieder die persoonsgegevens verwerkt, zo ook journalisten, moet de privacyregels naleven. Maar de GDPR en de uitvoeringswet van 30 juli 2018 erkennen dat het recht op privacy en het informatierecht voor de burger met elkaar moeten worden verzoend. Conform de Europese verordening zijn journalisten dan ook vrijgesteld van een hele reeks privacyverplichtingen als ze binnen de grenzen van hun deontologische code te werk gaan.
De klacht van Van der Paal situeert zich in een lange reeks rechtszaken tegen Apache. In één geval kaatste Apache met steun van de VVJ de bal terug toen bleek dat Van der Paal privédetectives had ingezet om journalisten van Apache te schaduwen. Voor Apache en de VVJ is dat een onaanvaardbare schending van het journalistieke bronnengeheim, van de privacy en van de expressie- en informatievrijheid in haar geheel.
