Dit is een gastbijdrage. Een Apache-lezer levert met dit stuk een bijdrage aan het maatschappelijk debat. De auteur schrijft in eigen naam en is verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst.

Lockdown in Catalonië

Lotte Lambrecht
49749479551_b91b875294_4k
Een leeg Plaça Reial in Barcelona (Foto: CC BY-ND 2.0 Ajuntament Barcelona)

In zijn vrije tijd is hij 'casteller', een torenbouwer. Het bouwen van menselijke torens is een eeuwenoude traditie in Catalonië, waarbij een groep mensen, castellers genaamd, op elkaar klimt om verschillende torenconstructies te bouwen. Op geen enkele manier valt die activiteit te verzoenen met de regels van social distancing. Ferran kijkt beteuterd: “Ik vrees dat er dit jaar geen castellerseizoen zal zijn. Alle repetities zijn afgeschaft. De eerste week social distancing was dan ook heel raar. We zijn een Latijns volk, we raken elkaar veel aan, we schudden handen en geven zoenen. Dat is nu niet meer mogelijk.”

Ferran Castellers
Een Catalaanse 'castell', een menselijke toren.

Spanje zit sinds 15 maart in een harde lockdown. Net als in Italië mogen de Spanjaarden enkel buitenkomen voor hoogdringende verplaatsingen zoals boodschappen doen en naar de apotheek gaan. De quarantaine brengt Ferran door in zijn geboortedorp Sant Feliu de Llobregat, een dorp zo’n 20 kilometer ten zuidwesten van Barcelona, samen met zijn ouders en zus: “Mijn moeder gaat nog uit werken. Zij is de enige die dit appartement verlaat”.

Vliegtuigmodus

Zelf werkt hij vanuit zijn tienerkamer als verkoper voor een chemisch bedrijf, dat onder meer alcohol verkoopt voor het bereiden van desinfecterende gels. “De afgelopen weken was het precies Wall Street. Ondertussen zijn de zaken wat gekalmeerd, aangezien we geen alcohol meer hebben om te verkopen”, lacht hij. “Ik ben blij dat ik iets om handen heb, maar voor de rest voel ik me volledig op vliegtuigmodus staan”.

Die vliegtuigmodus is ook ingeschakeld voor zijn persoonlijk leven, dat even op pauze staat: “Ik was van plan om deze maand met mijn vriendin te gaan samenwonen. We tekenden het huurcontract enkele weken geleden.” Hij slaat z'n handen voor zijn gezicht. “Kort samengevat: ik betaal nu zo’n 450 euro voor een leeg appartement.”

“Maar goed, we zitten nog steeds in een luxepositie. Ik probeer dit als een lang afscheid van mijn gezin te zien, zodat ze me compleet beu zijn.” Weegt de afstand met zijn vriendin? “Lo llevamos con dignidad, 'we dragen het met waardigheid'", zegt hij trots.

Zwakke overheid

Trots op de aanpak van de Spaanse regering van de crisis is hij allesbehalve: “Niet dat de Catalaanse regering het zoveel beter heeft gedaan. We hebben een zwakke overheid, die veel van wat misloopt binnen onze regio afschuift op Madrid. Maar in alle eerlijkheid: de aanpak van de nationale regering was vreselijk”. Spanje telt ondertussen ruim 150.000 besmettingen. Zo’n 16.000 Spanjaarden stierven al ten gevolge van corona.

Volgens Ferran trof de regering vooral te laat maatregelen: “Wat had moeten gebeuren was het onmiddellijk afsluiten van de gecontamineerde gebieden zoals Madrid en La Rioja, net zoals de Catalaanse overheid heeft gedaan met Igualada.”

Igualada, een stadje op zo’n veertig kilometer van Barcelona, en drie omliggende dorpen werden op 13 maart volledig afgesloten nadat er een grote uitbraak van Covid-19 werd vastgesteld. Een dag later volgde de rest van het land. “Dat afsluiten van de andere gebieden is niet tijdig gebeurd, terwijl we allemaal konden zien wat er gaande was in Italië. Dat is een fatale fout geweest.”

49749479551_b91b875294_4k
Een leeg Plaça Reial in Barcelona (Foto: CC BY-ND 2.0 Ajuntament Barcelona)

De crisis is een kolossale stresstest voor de nieuwe linkse minderheidsregering, die bestaat uit het centrum-linkse PSOE van premier Pedro Sanchez en het linkse Podemos. Op de vraag of de crisis een zekere vorm van samenhorigheid creëert binnen het Spaanse politieke landschap, reageert hij schamper: “Niet bepaald”.

De politieke gevolgen schat Ferran donker in: “De rechtse oppositiepartijen gaan inhakken op de linkse regering en hen het leven onmogelijk maken. Ik vrees dat we daardoor enkel nog meer verdeeldheid krijgen, meer polarisatie en een groeiende populariteit van het extreem-rechtse Vox en andere populistische partijen”.

Verenigde Staten van Europa

De groei van populisme ziet hij niet beperkt tot Spanje. “Volgens mij gaat in heel Europa het populisme groeien.” Over de reactie van Europa in deze crisis klinkt hij gelaten. “De Unie reageert zoals ze altijd heeft gereageerd in crisissen, als een monetaire unie.”

Ik kijk op van zijn gelaten toon. Is hij dan niet boos? “Waarom? Als Europa niet functioneert zoals het zou moeten, is het omdat de lidstaten dat niet willen. Europa moet de ambitie hebben om een Verenigde Staten van Europa te worden, anders zal het project nooit werken.”

Ook op financieel vlak ziet Ferran de toekomst gitzwart tegemoet. “We zijn nooit volledig hersteld van de economische crisis in 2008. Het laatste jaar had ik eindelijk het gevoel dat we de economische miserie achter ons konden laten. En nu gebeurt dit weer. Er komt een gigantische economische crisis op ons af, zonder enige twijfel.”

In de hoop enige positiviteit uit zijn mond te sleuren, vraag ik of hij een bepaalde hoop koestert voor de toekomst: “Wat ik hoop is dat er meer investeringen komen in publieke gezondheidszorg. Dat er meer respect komt voor beroepen waar we voordien op neerkeken maar nu cruciaal blijken te zijn, zoals verpleegsters, onderhoudspersoneel, vuilnismannen. Maar ik vrees ervoor. Corona is op dit moment misschien een gemeenschappelijke vijand, maar het virus zal verdwijnen, en alles blijft bij het oude.”

LEES OOK
Vincent Scheltiens / 25-09-2019

Hoe de Spaanse linkerzijde zichzelf aan flarden scheurt

Na de mislukking om tot een 'historische linkse coalitie' te komen, trekt de Spaanse linkerzijde in uiterst verspreide slagorde naar de vierde stembusgang in evenveel jaren.
45681711854_e6094ed078_o
Vincent Scheltiens / 17-10-2017

De Catalaanse catch-22

De metaforische sprong in de leegte is een weerkerend thema in de editorialen van die Catalaanse pers die wil dat Puigdemont zijn ‘seny’ recupereert, zeg maar de nuchterheid of…
Rally in support of Catalan independence referendum in Barcelona
Tom Lievens / 19-09-2012

Catalonië op zoek naar onafhankelijkheid

Het was met een vergrootglas zoeken naar een bericht erover in de Vlaamse pers, maar vorige week kwamen in Catalonië meer dan één miljoen mensen op straat om de onafhankelijkheid…
Superkas 83