Dit is een gastbijdrage. Een Apache-lezer levert met dit stuk een bijdrage aan het maatschappelijk debat. De auteur schrijft in eigen naam en is verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst.

Waarom de klimaatbeweging moet meedoen aan vakbondsacties

Filip De Bodt
markus-spiske-n52HL8hmsdg-unsplash
Foto: Markus Spiske (Unsplash)

In november van vorig jaar organiseerde Climaxi een studiedag rond een nieuwe invulling voor de klimaatbeweging, samen met ABVV, ACV, Greenpeace en heel wat anderen. Sprekers als Philippe Huybrechts en Sacha Dierickx kwamen er uitleggen dat de klimaatsituatie zeer dringend is. In sommige andere delen van de wereld beseft men dat ook: Spanje roept de uitzonderingstoestand uit, Noorwegen legt drastische energieplannen neer… Vlaanderen en België lopen achter.

Volgens Climaxi is dit een van de gevolgen van de verkiezingen in mei vorig jaar, waarbij de zogenaamde klimaatsceptische partijen veel stemmen haalden en al maanden aan zet zijn bij de regeringsvorming. De redenen daarvoor zijn van verschillende aard: andere thema’s domineerden de verkiezingen, de krachtverhoudingen zijn zeker qua financiële draagkracht ongelijk, partijen voeren niet altijd uit wat ze in hun programma zeggen enz. 

Climaxi wil evenwel niet dat de klimaatbeweging zijn verantwoordelijkheid ontloopt. De klimaatbeweging moet ook zichzelf in vraag stellen en durven twijfelen aan de manier waarop zaken gebracht zijn of waarop er actie gevoerd is.

Voor veel mensen komt de beweging teveel over als een elite-clubje van middenklassers die economisch geen problemen hebben. Climaxi heeft dat altijd bekritiseerd en werd opgericht met als bedoeling klimaatacties en sociale rechtvaardigheid samen te brengen: een maatschappij die vertrekt van een dominerende super-vrije markt waarvan de bedrijfslobby’s aan dezelfde tafel zitten als de politieke beleidsmakers gaat onze problemen niet oplossen.

Climaxi wil dat iedereen meekan. We hebben actie en beleid nodig dat alle mensen kan bekoren. Wij willen een meerderheid van de bevolking mobiliseren om samen sociale en ecologische veranderingen af te dwingen. Zonder dringende klimaatmaatregelen en een stop op ontginning van fossiele brandstoffen staat de aarde de komende jaren nog meer in brand en dreigt onze voedselvoorziening in gevaar te komen.

Mensen die financieel in de miserie zitten hebben geen tijd of energie om ook nog eens te voldoen aan klimaateisen. Daarom moeten er collectieve maatregelen komen rond isolatie en energiebesparing in plaats van individuele stimulansen. Daarom steunen wij acties voor betere lonen, een goed pensioen en ziekteverzekering. Daarom zijn wij voor armoedebestrijding en daarom steken we mee onze nek uit voor de bescherming van werknemersafgevaardigden die opkomen voor de veiligheid van hun collega’s, de omgeving en de bevolking in het algemeen.

Ineos

Climaxi is samen met anderen actief rond het Ineos Project One. Het maken van ethyleen in een stoomkraker met schalie-gas als grondstof is volgens ons geen duurzame investering in de haven of de economie. Het is eerder een aftands verouderd productieproces dat de Antwerpse haven niet aan zet brengt. De Vlaamse Overheid zet zich mee achter deze investering, terwijl ze snoeit in sociale, culturele en ecologische sectoren.

foto
Acties bij Ineos Phenol (Foto: © Climax)

Terwijl Europa de lat telkens hoger legt, investeren Ineos en de overheid in een technologie waarvan niet eens zeker is of die nog een plaats zal hebben in de Europese energiepolitiek. Voor ons is dit een gemiste kans. Ineos zou beter gaan uitzoeken hoe men kunststoffen kan maken zonder fossiele brandstoffen te gebruiken.

In Oostende investeert men ondertussen in de eerste Europese waterstoffabriek. Dit is een echte stap vooruit, ook al zien wij dat liever gebeuren vanuit de publieke sector. De investering van Ineos is slechts een doekje voor het bloeden en zorgt hoogstens voor tijdelijke tewerkstelling, die de toekomstige Europese normen niet zal doorstaan. Dit is oneerlijk tegenover de werknemers. 

Climaxi zal dit soort zaken verder blijven uitleggen maar heeft ook als taak om zich fundamenteel solidair te blijven opstellen. Tot spijt van wie het benijdt.

ABVV-afgevaardigde bij BASF Ivo Janssen waardeert naar eigen zeggen wel dat mensen van de klimaatbeweging naar de haven trekken:

Voorbije jaar ben ik verschillende malen in debat gegaan met mensen van verschillende klimaatbewegingen. Ik heb vastgesteld dat sommigen van hen een verkeerd beeld hebben van de vakbond en de werknemers van de chemiesector. Wanneer vrijwilligers van milieubewegingen dan daadwerkelijk een bezoek brengen aan het stakingspiket van INEOS Phenol is dat alleen maar goed te keuren.  De visie van de vakbond op klimaat en milieu is immers niet anders dan deze van de milieubeweging. Een duurzame economie op basis van een kringloopeconomie, de uitstap van fossiele brandstoffen, en de maximale reductie van emmissiegassen zijn standpunten die het ABVV al jaren op congressen heeft ingenomen.  Sommigen klimaatactivisten zijn van mening dat het klimaat redden betekent dat je dan best de scheikundige sector opdoekt. Indien we zouden overstappen naar enkel en overal 100% natuurlijke producten dat zou, volgens mij, pas een ecologische ramp zijn. Dit neemt niet weg dat de sector nog veel inspanningen kan doen. Als vakbondsafgevaardigde van BASF weet ik heel goed welke mogelijkheden de scheikundige industrie heeft om plastiek te recycleren en CO2emmissie zeer drastisch te reduceren. Technisch is veel mogelijk en projecten worden uitgewerkt. Ik heb de indruk dat de sector zich meer bewust is dat er dringend maatregelen moeten genomen worden dan de Vlaamse of Belgische regering.  Als vakbondsafgevaardigde weet ik ook dat in de scheikunde sector veel werknemers erg klimaatbewust zijn. Zij zijn misschien meer met vervuiling en klimaat bezig dan de gemiddelde werknemer uit andere sectoren. Ik zou zelfs durven stellen dat ook zij klimaatactivisten kunnen zijn, op hun manier, wanneer er meer dialoog is met de milieubeweging. Dat heeft Climaxi alvast goed begrepen… nu alle anderen en vakbondsafgevaardigden nog. 

 

Uitgelichte foto: Markus Spiske (Unsplash)

LEES OOK
Karl van den Broeck / 11-06-2021

Verhoging minimumlonen op termijn goed nieuws voor alle loontrekkenden

Op de toezegging van de vakbondsleden na is het nieuwe loonakkoord rond. Het betekent een positieve breuk met het verleden.
Actievoerders van ABVV en ACV bij het hoofdkwartier van het Verbond van Belgische Ondernemingen in Brussel
Frederik Polfliet / 24-05-2021

Een eeuw van syndicale vrijheid

Exact 100 jaar geleden stelden twee wetten een einde aan de strafrechtelijke repressie van de syndicale strijd. Hoe is het vandaag met de syndicale vrijheid en strijd gesteld?
fo014905.jpg
Anton Jäger / 25-03-2021

Ploegen spelen op middenveld zonder trainer

Wat komt er na corona? Twaalf jaar nadat de crisis van 2008 ‘verspild’ werd, lijkt het jaar 2021 eindelijk een opening te creëren op links, dat tegenover een noodlijdend…
belgaimage-171177390-full2