Met de decreetswijziging wilde de meerderheid bereiken dat “organisaties die zich louter terugplooien op hun etnisch-culturele afkomst”, niet langer subsidies zouden kunnen krijgen. In de commissie Cultuur hebben wij de voorbije weken meermaals gevraagd wat de meerderheid daarmee precies bedoelde. Wat moeten we verstaan onder 'etnisch-culturele afkomst'? Is dat terugplooien op die afkomst een actueel probleem? En bieden de bestaande checks & balances in het huidige decreet niet voldoende mogelijkheden om organisaties - waarvan er blijkbaar meerdere zijn die segregatie in de hand zouden werken - niet langer te subsidiëren?
Over welke organisaties zou dat dan wel gaan? Daar kwam geen antwoord op.
Gemeenschapsvorming
Als je wat ging lezen zag je dan dat namen als KifKif, de Federatie van Marokkaanse Verenigingen (FMV) en Unie van Turkse Verenigingen (UTV) wel eens vielen. Wablieft?
KifKif? Een organisatie die al jaren jongeren die niet gehoord worden door de reguliere media en stem geeft? Hen helpt zichzelf te ontwikkelen en een platform creëren voor kritiek, reflectie, debat en dialoog? De organisatie waar een jonge Imade Annouri over de streep werd getrokken om aan het maatschappelijk debat deel te nemen?
FMV? Die al jarenlang in tal van wijken actief is en daar broodnodig werk doen? Die mensen helpen in het zoeken naar een job? Die onderwijs en vorming aanbieden aan mensen die het nodig hebben? Die ontmoeting, dialoog en cohesie centraal stellen in superdiverse wijken van onze samenleving?
UTV? Die jaarlijks een gigantisch festival organiseren in Antwerpen waar duizenden mensen naar toe komen over alle afkomsten en overtuigingen heen? Om elkaar te leren kennen, samen te eten en te vieren?
Nee, dat zijn geen segregerende organisaties. Dat zijn organisaties die al jarenlang doen wat de politieke klasse al evenveel jaren te weinig doet: mensen bij elkaar brengen. Gemeenschapsvorming, versterken van het sociale weefsel en mensen sterker maken.
Hondenfluitje
Maar terug naar de motie die de oppositie indiende: in die motie werd het mogelijk discriminerende karakter van de decreetswijziging aangekaart. Dat ‘etnisch-culturele afkomst’ nergens gedefinieerd werd, was alvast juridisch gezien problematisch. Afhankelijk van hoe smal of hoe breed de definitie of interpretatie is, kan daar pakweg ook de Vlaamse Volksbeweging onder vallen. We nemen aan dat dat laatste niet meteen de bedoeling van de meerderheidspartijen was. Het juridisch advies dat we inwonnen wees daarnaast uit dat een aantal bepalingen uit het decreet potentieel discriminatie inhouden en daarom strijdig zijn met de artikelen 10, 11 en 23 uit de Grondwet.
Het geeft meteen ook al aan waar het probleem echt ligt. Dit decreet dient vooral als hondenfluitje: het viseert etnisch-culturele zelforganisaties en maakt ze verdacht. Want waarom is dat expliciete uitsluiten van verenigingen die zich zouden terugplooien op hun etnisch-culturele afkomst' eigenlijk nodig? Voor verenigingen die dat zouden doen, is binnen het bestaande decreet nu ook geen plaats. Van elke organisatie die momenteel werkzaam is binnen het decreet wordt verwacht dat ze bijdraagt aan “een duurzame, inclusieve, solidaire en democratische samenleving door sociaal-culturele participatie en gedeeld burgerschap van volwassenen te bevorderen.”
Van waar haalt de N-VA & xo eigenlijk dat de werking van dergelijke zelforganisaties problematisch zou zijn? Het is een standpunt dat in ieder geval niet door wetenschappelijk onderzoek wordt ondersteund. Sterker: bijvoorbeeld aan de ULB voert de Group for Research on Ethnic Relations, Migration & Equality al twee decennia onderzoek naar dergelijke zelforganisaties. Professor Dirk Jacobs tweette in dat verband: "Als je segregatie wil vermijden, is het laatste wat je wil doen het allochtoon verenigingsleven fnuiken. Ook internationaal is dit een robuuste conclusie. Wil men evidence based beleid of louter op basis van ideologie besturen?"
Wat eveneens wat onder de radar bleef: in het herwerkte decreet zou het de minister zijn die de beslissing neemt over welke organisatie hoeveel subsidies krijgt en de rol van de adviescommissies sterk worden ingeperkt. Willen we subsidies echt afhankelijk maken van de willekeur van een minister? Of laten we liever een groep van onafhankelijke experten daar in een adviescommissie over oordelen? Als we die keuze zo goed mogelijk willen objectiveren, dan lijkt de laatste optie ons toch de beste keuze..
Dit voorstel van decreet was parlementair broddelwerk, haastwerk bovendien. Dat laatste werd letterlijk zo bevestigd door een parlementslid van de meerderheid in Terzake. Het werd doorgevoerd zonder overleg met de sector, en legde het bovendien en cours de route nieuwe spelregels op. Woensdag hebben we dat met de oppositie kunnen tegenhouden.
De huidige regelgeving blijft voorlopig overeind. En dit is nog maar het begin. De strijd tegen deze blinde ideologische besparingen, het monddood willen maken van een kritisch middenveld en het muilkorven van diversiteit gaat verder. Maar het draagvlak voor die strijd is vandaag weer ietsje groter.
Uitgelichte foto: © Timon Studler (Unsplash)
