Kernlid Matthias Somers maakte in oktober de staat op van de jeugdhulp in Vlaanderen anno 2018. Zijn conclusie:
Te veel kinderen kregen geen hulp, krijgen nog steeds geen hulp, en als we blijven verder doen zoals vandaag, zullen ze ook morgen geen hulp krijgen.
Daarmee ging hij verder op zijn eerdere opiniestukken waarin hij het had over de hypocrisie en het schuldig verzuim bij een groot deel van ons politiek personeel.
Sociale zekerheid
Niet alleen met de jeugdhulp, maar ook met de zorg in het algemeen is het erg pover gesteld. Zo loopt er volgens Matthias Somers heel wat fout bij de zogenaamde ‘vermaatschappelijking van de zorg’. En wie niet de zorg krijgt die hij of zij nodig heeft, dreigt in de schulden te belanden, en zo in een straatje zonder eind.
De sociale zekerheid wordt ongetwijfeld één van de belangrijke thema’s bij de Vlaamse en federale (en Europese?) verkiezingen in 2019. Het staat dan ook nu al vast dat denktank Minerva met nieuw materiaal naar buiten zal komen om de discussie aan te gaan over hoe we een de sociale zekerheid kunnen veiligstellen, verbeteren en versterken.
Naast de sociale zekerheid zijn ook onze openbare diensten een belangrijke verantwoordelijkheid van de overheid. Daarover schreef kernlid Sacha Dierckx:
In de openbare diensten springen naast de afbouw van het personeelsbestand bij de federale overheid en de privatisering van Belfius die nog op de agenda staat, vooral de besparingen bij De Lijn en de NMBS in het oog.
Over de NMBS mocht hij het gaan uitleggen op Radio 1 Bij Debecker. Als antwoord op die besparingen in de openbare diensten bepleiten sommigen de commons als een soort Derde Weg. Kernlid Maïka De Keyzer waarschuwde echter voor de mogelijke nefaste gevolgen wanneer de commons als alternatief voor de welvaartsstaat en de openbare diensten worden beschouwd.
Toplonen
Ook in onze openbare ondernemingen werd er een boeltje van gemaakt. De stakingsgolf bij Bpost kwam niet uit de lucht vallen. Sacha Dierckx stelde alvast een alternatieve kostenbesparing voor: automatiseer de job van CEO. Bij Proximus waren de toplonen een doorn in het oog. Het gebrek aan inspraak van de burger bij de openbare ondernemingen is ook opvallend.
Sacha Dierckx (Minerva): "Heeft u er ooit mee toegestemd dat Dominique Leroy, CEO van Proximus, bijna een miljoen euro per jaar mag verdienen?"
'Heeft u er ooit mee toegestemd dat Dominique Leroy bijna een miljoen euro per jaar mag verdienen, en dat (gewezen) politici de raad van bestuur mogen bevolken en daar torenhoge vergoedingen mogen opstrijken?', vroeg Sacha Dierckx zich af. Die inspraak van werknemers en burgers is ook belangrijk om de zogenaamde nationale verankering van de kroonjuwelen veilig te stellen, een debat dat oplaaide bij de mogelijke verdwijning van Brussels Airlines.
Belastingen
Om alle uitgaven voor sociale zekerheid en openbare diensten aan te kunnen, heeft de overheid uiteraard ook inkomsten nodig. Een belangrijk deel daarvan bestaat uit belastingen. De gele hesjes brachten de problematiek van fiscale rechtvaardigheid weer naar de voorgrond. Maar al bij onze start in 2016 vonden wij een rechtvaardige fiscaliteit een belangrijk thema.
De gele hesjes brachten de problematiek van fiscale rechtvaardigheid weer naar de voorgrond
Daarin werd ook al 'een doorgedreven strijd tegen de fiscale fraude' vooropgesteld. 2018 maakte opnieuw duidelijk dat daar nog veel werk aan de winkel is, terwijl fiscale fraude een groot probleem blijft. Bij nieuwe ontwikkelingen in de luxleaks schreef Sacha Dierckx: “One rule for the rich, one rule for the rest of us, een zoveelste episode. Ik noem dat Soumission.”
Kaaimantaks
Daarbij werd het regeringsbeleid niet gespaard. Matthias Somers fileerde de kaaimantaks en minister van Financiën Johan Van Overtveldt (N-VA):
Van Overtveldt is goed in het uitdelen van cadeautjes aan wie geen cadeaus meer nodig heeft, en schuift de rekening vervolgens door naar de rest van de samenleving. De onbeschaamdheid waarmee Van Overtveldt de boel belazert, is gênant, dat men hem rustig laat begaan van het goede te veel.
Bovenop die onwil om de fiscale fraude aan te pakken, werden de gevolgen van de tax shift nog eens duidelijk. 'Een presentje van een paar miljard euro aan het bedrijfsleven', noemde Somers dat na een evaluatie van het Federaal Planbureau.
Het is dus duidelijk dat fiscale rechtvaardigheid één van de speerpunten moet zijn van een volgende regering. Zoals Matthias Somers al bij onze start in 2016 schreef, is een verschuiving van de financieringsbasis van de overheid richting kapitaal daarbij absoluut noodzakelijk. Dat betekent ook dat een einde gemaakt zal moeten worden aan de verschuiving van bedrijfswinsten naar belastingparadijzen, wat de inkomsten uit de vennootschapsbelasting ondermijnt.
Fiscale rechtvaardigheid, een sterke sociale zekerheid en solide openbare diensten zijn thema’s die ook in de volgende legislatuur het onderwerp zullen uitmaken van een verwoed maatschappelijk debat
In het door denktank Minerva uitgegeven boek ‘Vorm geven aan digitale tijden’ deed Wouter Lips (UGent) daarvoor alvast een eerste aanzet met de focus op bedrijven die opereren in de digitale economie. Het wordt dan ook hoog tijd dat België zijn verzet tegen Europese harmonisatie van belastingregels staakt.
In elk geval is het duidelijk dat fiscale rechtvaardigheid, een sterke sociale zekerheid en solide openbare diensten thema’s zijn die ook in de volgende legislatuur het onderwerp zullen uitmaken van een verwoed maatschappelijk debat. Zoals Sacha Dierckx al aangaf in de studie over een rechtvaardige fiscaliteit in 2016, staan Belgen positief tegenover openbare diensten, tegenover solidariteit en tegenover rechtvaardige belastingen. Denktank Minerva en de publieke opinie, één front. In 2019 zullen we ons best blijven doen om ook een groter deel van de commentatoren en politieke klasse te overtuigen.
Het eerste deel van de vier gastbijdragen van Minerva leest u hier.
