Fedasil brengt het aantal opvangplaatsen eind dit jaar van 21 terug naar 11. Het past in het plan van de overheid om het aantal plaatsen te halveren in vergelijking met twee jaar geleden. Maar dat zal een onthaalcrisis uitlokken, vrezen de briefschrijvers. “Het afbouwen van menselijk onthaal in tijden van groeiende nood volledig in strijd is met onze westerse waarden en normen”, klinkt het.
In de open brief leggen ze uitgebreid uit waarom.
Geachte heer Francken,
Het federaal agentschap dat de opvang van asielzoekers organiseert, Fedasil, heeft aan de gemeente Boechout laten weten dat het tegen 1 januari 2019 10 van de 21 opvangplaatsen van het Lokaal Opvanginitiatief (LOI) schrapt. Deze beslissing is onderdeel van uw plan om in totaal 4.000 opvangplaatsen van lokale opvanginitiatieven te schrappen en tegen het einde van dit jaar het totaal aantal opvangplaatsen te laten krimpen tot minder dan 17.000. In 2016 had België nog bijna 34.000 opvangplaatsen.
Met deze brief laten wij u weten waarom wij ons verzetten tegen deze beslissing.
U bent uiteraard op de hoogte van het aantal mensen dat wereldwijd op de vlucht is. Volgens de Vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties was dat aantal nog nooit zo hoog. Einde 2017 ging het om 68,5 miljoen personen, waarvan meer dan de helft nog kind is. 40 miljoen, of bijna twee derde ervan, blijven als vluchteling in hun eigen land. Het andere derde verlaat wel het eigen land, maar wordt voor 85% opgevangen in een van de onmiddellijke buurlanden.
Mogen wij vragen om deze gegevens in uw communicatie voldoende aandacht te geven? Die buurlanden zijn volgens de UNHCR bijna altijd “landen die met extreme armoede te maken hebben en weinig hulp krijgen bij de opvang”. Het zijn de landen waar u samen met uw Europese politieke vrienden “regionale ontschepingsplatformen” wilt uitbouwen om een snelle triage mogelijk te maken tussen de “echte” vluchtelingen en degenen die u “illegale” gelukszoekers noemt.
Sinds 2014 verdronken 15.731 migranten in de Middellandse Zee. Dat zijn er 1.000 meer dan alle inwoners van Lubbeek
De inspanningen van uw Europese partners en van uzelf om de buitengrenzen van Europa beter af te sluiten werpen vruchten af: de “invasie” van asielaanvragen in de 28 Europese lidstaten is van bijna 1,3 miljoen in 2016 gedaald naar 700.000 in 2017.
In ons land ging het vorig jaar om 18.340 aanvragen. En de daling gaat dit jaar verder. Het begint dus aardig te lukken met de uitbouw van fort Europa. Noteer wel dat de Europese zuidgrens intussen de dodelijkste ter wereld is. Volgens de Verenigde Naties verdronken sinds 2014 15.731 migranten in de Middellandse Zee in een poging om fort Europa binnen te geraken, dat zijn er 1.000 meer dan alle inwoners van bijvoorbeeld de gemeente Lubbeek.
Organisaties zoals Artsen Zonder Grenzen die de slachtoffers van mensensmokkelaars proberen te redden, worden door u gecriminaliseerd en op hun beurt van mensensmokkel beticht.
Onthaalcrisis in België
Ondanks uw beweringen, is er dus wel degelijk een groeiende migratiecrisis bezig, maar inderdaad niet bij ons. Bij ons doet zich eerder een door uw politieke opstelling uitgelokte én gevoede onthaalcrisis voor. Het is tevens een morele crisis, omdat het afbouwen van menselijk onthaal in tijden van groeiende nood volledig in strijd is met onze westerse waarden en normen, waar we allemaal zo fier op zijn.
Het waarborgen van een menselijk onthaal van vluchtelingen is nochtans de beste manier om illegale mensensmokkel de wind uit de zeilen te nemen. Het recht op asiel is verankerd in internationale verdragen en in de Universele Verklaring voor de Rechten van de mens.
Maar blijkbaar is dat voor u onvoldoende om veilige en legale migratiekanalen te bepleiten voor wie van dit recht gebruik moet maken. U jaagt deze mensen op die manier recht in de armen van mensensmokkelaars. Intussen laat u geen kans onbenut om iedereen angst aan te jagen.
Oorlogsvluchtelingen zijn voor u geen mensen op de vlucht voor oorlog. Het zijn “illegale” asielzoekers “die hier niets te zoeken hebben”. U zegt dat deze mensen tot alles bereid zijn, zelfs het leven van hun kinderen in de waagschaal gooien, om te komen profiteren van onze sociale zekerheid. Dat werkt. U bent de meest populaire politicus van het land.
In uw ogen zijn wij lid van een of andere open-grenzen-lobby. Welnu, niemand pleit hier voor open grenzen. Maar dankzij die karikatuur ontloopt u het gesprek over de aantallen vluchtelingen die ons land en Europa wel solidair en menswaardig kunnen opvangen.
U houdt er ook de grondoorzaken van de migratiecrisis mee uit beeld: de armoede en de steun aan dictaturen, de oneerlijke handel, de militaire conflicten om olie en andere strategische grondstoffen, de vooral door het Westen aangejaagde klimaatchaos, het dumpen van gesubsidieerde landbouwproducten in Afrika, enzoverder.
Halvering opvangplaatsen
Terwijl de migratiecrisis verscherpt, acht u de tijd rijp om het aantal opvangplaatsen voor asielzoekers te halveren en onder meer in Boechout 10 van de 21 opvangplaatsen van het Lokaal Opvanginitiatief (LOI) te schrappen.
Diensten met ervaring en met belangrijke expertise in begeleiding van vluchtelingen bouwt u af, waarbij u vooral de kleinschalige aanpak viseert. Nochtans wordt de kwetsbaarheid van veel asielzoekers in ons land net verhoogd wanneer ze te lang in grootschalige structuren moeten verblijven en is omstandig aangetoond dat kleinschalige opvanginitiatieven de integratie van nieuwkomers vergemakkelijken. In de opvangplaatsen van de lokale opvanginitiatieven worden zij intensief begeleid door bekwame beroepskrachten, vaak bijgestaan door een enthousiaste ploeg vrijwilligers.
Kleinschalige opvanginitiatieven vergemakkelijken de integratie van nieuwkomers
Wij maken deel uit van zo’n enthousiaste ploeg vrijwilligers. Wij ervaren dat asielzoekers die terechtkomen in een lokaal opvanginitiatief (LOI), hun kansen met beide handen grijpen om opnieuw een menswaardig bestaan op te bouwen. Wij merken dat wij veel kunnen betekenen in dit proces: wij helpen ze Nederlands leren, we helpen bij het vertalen en invullen van formulieren, wij helpen bij het zoeken van een school voor de kinderen of een opleiding voor henzelf, wij organiseren intensieve oefenklassen voor kinderen met leerachterstand, wij helpen de asielzoeker om een sociaal netwerk uit te bouwen, we helpen ze bij het zoeken van een woning en het vinden van werk...
Vluchtelingen kunnen hier terug een leven opbouwen. Hun leven staat hier niet ‘on hold’, ze lopen hier geen gevaar. De vluchtelingen die wij hier ontmoeten, zijn warme en vriendelijke mensen. Het zijn kwetsbare mensen, die vreselijke gebeurtenissen achter de rug hebben. Wij delen de ervaring dat we nog veel van ze kunnen leren.
Geachte heer Francken, terwijl de migratiecrisis verscherpt, schrapt u drastisch in het al kleine aantal opvangplaatsen dat wij als Europees welvarend land voorzien hadden. U ontneemt zo duizenden ontheemden een menswaardige plek om op adem te komen en veegt het enthousiasme en de bekwaamheid van vele beroepskrachten en vrijwilligers aan de kant.
Wij vragen u om op uw beslissing terug te komen en de initiatieven voor een menselijk en gastvrij onthaal van vluchtelingen aan te moedigen en te ondersteunen in plaats van af te bouwen.
U zult de problemen niet oplossen door ze te vergroten.
Vriendelijke groeten,
namens Gastvrij Boechout,
Bob Docx, Carmen De Canne, Det Krol, Erik Van den Heede, Ferre Wyckmans, Fons Corten, Gart Scheppers, Greet Claessens, Jan Bosselaers, Jan Verhaert, Katlijn Declercq, Joost Beukeleirs, Katrien De Vlaemynck, Koen Steel, Kris Swaegers, Ludo De Schrijver, Madi Goris, Marian Lesage , Marie Boseret, Marijn Sebrechts, Marjolein De Ceulaer, Marleen Strubbe, Michiel Rutges, Miecke Rutges, Mieke Goris, Patrick Smellenbergh, Rie Lenaerts, Samantha Saldanha, Sven Speybrouck
