Dit is een gastbijdrage. Een Apache-lezer levert met dit stuk een bijdrage aan het maatschappelijk debat. De auteur schrijft in eigen naam en is verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst.

De Antwerp Tower of de vloek van Antwerpen

Walter De Smedt
7FD69F5289D74D76A252172F35B8B7B6

'Jeroen Piqueur en Optima hebben een enorme cadeau gekregen van het Gentse stadsbestuur. Een bouwgrond van de zakenman is voor miljoenen opgewaardeerd na simpel verzoek. Dat gebeurde in de periode waarin hij burgemeester Termont en schepenen op zijn privéjet uitnodigde (..) Het gaat om een lap grond aan de overkant van de Ghelamco Arena. Daar gold een bouwhoogte tot 25 meter, maar op vraag van Piqueur's architecten werd die hoogte vlotjes aangepast naar 40 meter (...) Optima was van plan om vier kantoortorens te bouwen. De aanpassing van de hoogte betekende dat die buildings miljoenen meer waard zouden worden.' (Het Laatste Nieuws, 3 april 2018).

 

De Vloek van Antwerpen

 

De in 1974 geopende Antwerp Tower is nooit echt aanvaard door de Antwerpenaars. Sindsdien staat hij te vloeken naast zijn buurman, de meer dan honderd jaar oude Vlaamse Opera, een parel van somptueuze beaux-arts-architectuur van Parijse inspiratie, beweren kenners (De Morgen, 25 oktober 2017).

De Antwerp Tower prijkt op de site van 'de lelijkste gebouwen van Europa'

Waarom de toren door de Antwerpenaars nooit is aanvaard, staat op de site van  'de lelijkste gebouwen van Europa': “In dit geval is het niet zozeer het dertien-in-een-dozijn-ontwerp, maar meer de locatie. Het prachtige oude stadscentrum van Antwerpen wordt abrupt onderbroken voor een glimmend, 87 meter hoog kantoorgebouw."

Het volstaat naar de afbeelding te kijken die er op de website van de ontwikkelaar wordt van gegeven om de aberratie te zien: aan de éne zijde de prachtige opera aan de andere het even beroemde stationsgebouw.

7FD69F5289D74D76A252172F35B8B7B6
Ontwerp van de Antwerp Tower, Wiel Arets architects (foto: Matexi)

 

Stadsbouwmeesters

 

Twee klinkende namen, Peter Benoit en Jan Van Rijswijck, zorgden voor de bouw van een nieuwe opera in Antwerpen. De Criée (overdekte versmarkt) werd gesloopt en in de plaats kwam een neobarok gebouw van de architecten Alexis Van Mechelen en Emiel Van Averbeke.

Deze stadsbouwmeesters zorgden voor wat er nu nog aan waardevolle architectuur in Antwerpen is overgebleven.

Naast de neoklassieke opera en de stadsfeestzaal op de Meir (Van Mechelen), de dierentuin en de Paon Royal op het Astridplein, het Liberaal Volkshuis, de brandweerkazernes aan de Paleisstraat en de Halenstraat, de Normaalschool aan de Pestalozzistraat, en zijn bijdrage aan de Boerentoren (Van Averbeke).

Het was de tijd toen nog beroep gedaan werd op bouwmeesters van eigen bodem en die zorgden voor aan de stad aangepaste monumenten die tegelijk schitterende voorbeelden zijn van het neoclassicisme en de art nouveau.

Blijkbaar hebben wij nu geen architecten meer van dat wereldniveau zodat wij ze in Spanje of boven de Moerdijk moeten gaan vinden. Dat deze bouwmeesters geen voeling meer hebben met wat de stad was en wat de inwoners ervan willen, blijkt nu uit het voornemen om het bestaande misbaksel, dat de as Stationsplein, Keizerlei, Operaplein ontsiert, te behouden en er elders op historische sites als de Sint-Pietersvliet nog andere op te richten. Arm Vlaanderen.

 

Behoud

 

Waarom wordt de Antwerp Tower enkel gestript en niet afgebroken? Hoe lelijk die toren wel is weet het stadsbestuur ook wel: op de planning zie je een ontwerp van het Operaplein waarop de toren kundig is weggewerkt door een prominent boompje.

Om de denk- en handelswijze van promotoren te begrijpen, moet je niet enkel kunnen tekenen maar vooral tellen.

”Het is inderdaad een weinig benijdenswaardige eer om in de lijst met lelijkste gebouwen van Europa te staan”, zegt Bruno Vande Vyvere van projectontwikkelaar Matexi, de huidige eigenaar. Daarom krijgt de toren een volledige nieuwe look. Momenteel wordt hij al van onder tot boven gestript, nadien volledig verbouwd en komen er 194 appartementen en 36 penthouses. Niet goedkoop, dat staat al vast.

"Maar,"  zeggen de eigenaars, "wonen in de hoogte op zo’n centrale plaats in de stad is uitzonderlijk. Zonder overburen en met een uniek uitzicht op de hele stad." De Antwerp Tower krijgt er enkele verdiepingen bij en wordt zodoende 100 meter hoog (De Morgen, 25 oktober 2017).

130F49E257874FCC8AC2B1B954810F6D
Op de planning van het Operaplein werd de toren kundig weggewerkt door een prominent boompje.

Het is dus benijdenswaardig dat Matexi de toelating krijgt om de vloek van Antwerpen nog te verhogen zodat er enkele 'niet goedkope' lofts kunnen bovenop worden gezet. De klassieke truc die je ook op andere plaatsen in de stad kan opmerken.

Het was te mooi om waar te zijn: de ijzeren brug weg, het plein opgewaardeerd en er onder verbeterde mobiliteit.

Waarom moeten deze mooie verwezenlijkingen volkomen worden vernietigd door het in stand houden en zelfs de verhoging van wat de Antwerpenaren nooit hebben aanvaard: die vervloekte toren?

LEES OOK
Jan Stevens / 28-03-2024

Stad Antwerpen dekt krediet van 42 miljoen euro voor steenrijke bouwpromotor

Een krediet van 42 miljoen euro voor luxehotel Botanic Sanctuary wordt gedekt door de stad via een hypotheek.
De gevel van het luxehotel Botanic Sanctuary Antwerp op de Elzenveldsite.
De Helpdesk / 16-03-2024

'Hallo, Jinnih is hier!'

Deze week kreeg De Helpdesk een Antwerpse schepen aan de lijn die tevreden is met hoe het is.
De Helpdesk met Conner Rousseau en Jinnih-Beels
Janine Meijer / 22-02-2024

Uitverkoop van Antwerpse vrijhaven doet kunstwereld steigeren

Het Antwerpse stadsbestuur wil een kunstenaarscollectief na meer dan vijftig jaar op straat zetten.
De binnentuin van het pand in de Wolstraat, met struiken en andere begroeiing.