Dit is een gastbijdrage. Een Apache-lezer levert met dit stuk een bijdrage aan het maatschappelijk debat. De auteur schrijft in eigen naam en is verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst.

Koen Geens, advocaat van de superrijken

Walter De Smedt
justice-9016_640-640x350
Walter De Smedt
Walter De Smedt

Die rechtbank, die 'Brussels International Business Court' (BIBC) zal heten, zal internationale handelsgeschillen tussen bedrijven behandelen. Tot op heden moesten bedrijven die een geschil in het Engels wilden afhandelen naar Londen trekken of beroep doen op private arbitrage. De rechtbank zal dan ook een primeur zijn voor een niet-Engelstalig land. (Uit het persbericht van Koen Geens van 27 oktober 2017.)

Snel en efficiënt

Het opzet is duidelijk: 'Als het tot een procedure komt dan zal die door het gespecialiseerde karakter van de BIBC snel en efficiënt kunnen verlopen. Want in de BIBC zullen lekenrechters zetelen die geselecteerd worden uit experts in de materies die de BBIC zal behandelen. Die specialisatiegraad moet leiden tot een snelle en deskundige rechtspraak waar geen beroep tegen mogelijk is.'

Deze uitspraak is een bekentenis van formaat: het is een kaakslag voor zowel de beroepsrechters als voor de lekenrechters van de bestaande rechtbanken van koophandel: die zijn dus niet snel, niet efficiënt en niet deskundig.

Wie zijn de 'experts' waar Koen Geens het over heeft? Dat kunnen enkel de zakenadvocaten van de grote kantoren zijn die nu al de belangen van de grote bedrijven behartigen en die nu reeds de Engelse taal gebruiken.

Hier komt ook de achterliggende gedachte naar voor: experts. Wie zijn de 'experts' waar Koen Geens het over heeft? Dat kunnen enkel de zakenadvocaten van de grote kantoren zijn die nu al de belangen van de grote bedrijven behartigen en die nu reeds de Engelse taal gebruiken. Koen Geens laat zijn ware gelaat zien. Hij kan dan afstand genomen hebben van het door hem opgerichte grootste Belgische zakenkantoor Eubelius, in hart en nieren blijft de minister wat hij was: een zakenadvocaat die de belangen van de cliënten van dergelijke kantoren, van de superrijken, behartigt.

Hervorming

Koen Geens
Minister van Justitie Koen Geens. (Foto (c): Reporters - Danny Gys)

Het is niet de eerste maal dat Koen Geens het achterste van zijn tong laat zien, hij laat merken voor welke belangen hij opkomt. Zijn gehele hervorming ademt dezelfde filosofie uit: het 'ius vigilantibus', het recht van de wakkere tegenover het recht van de zwakkere.

Daarom is hij ook de grote voorstander van de verdere uitbreiding van de uitgebreide minnelijke schikking. Dat de afkoopwet intussen door het Grondwettelijk Hof werd afgekeurd is voor de minister van justitie geen hinderpaal om nog verder te gaan in de bediening van zijn cliënteel.

Wat onze justitieminister daarvoor over heeft is angstwekkend: de strafrechter wordt vervangen door de procureur, het vonnis door een schikking, de openbaarheid door vertrouwelijkheid. Dezelfde werkwijze wil hij nu ook voor de commerciële geschillen tussen 'de grote cliënten'.

En alweer is een grondwettelijk verbod voor hem geen hinderpaal: 'Geen rechtbank, geen met eigenlijke rechtspraak belast orgaan kan worden ingesteld dan krachtens een wet. Geen buitengewone rechtbanken of commissies kunnen, onder welke benaming ook, in het leven worden geroepen' (art 146 Grondwet). Ook de wet van 15 juni 1935 op het gebruik der talen in gerechtszaken die enkel het gebruik van de drie nationale talen toelaat zal dan worden 'hervormd'.

Service

Als je de uitleg van Koen Geens leest, is het of het enkel over een service aan de grote jongens gaat, een handige zet om na de Brexit de Engelstalige private arbitrage van Londen naar Brussel te trekken

Als je de uitleg van Koen Geens leest, is het of het enkel over een service aan de grote jongens gaat, een handige zet om na de Brexit de Engelstalige private arbitrage van Londen naar Brussel te trekken, met alle goede economische voordelen als gevolg.

En het zal ook niets kosten: “Een procedure bij de Brusselse internationale handelsrechtbank zal altijd een vrijwillige beslissing zijn, met een akkoord van beide partijen. De BIBC zal tenslotte de openbare middelen niet belasten en zelfbedruipend zijn. Mede door het substantiële inschrijvingsgeld dat beide partijen zullen moeten betalen om een procedure op te starten.”

Enkel een kosteloze privé-aangelegenheid met vrijwilligheid als grondslag?

Charles Michel: “De overheidsdienst Justitie wordt versterkt met een nieuwe rechtbank, meer dan veertig jaar na de oprichting van de arbeidsrechtbanken. We beantwoorden zo aan de verwachtingen van de internationale rechtsonderhorigen door in Brussel een nieuwe rechtbank aan te bieden die in het Engels zal zetelen.“ Dit is wel erg verschillend van wat de justitieminister verklaart: een 'overheidsdienst' die kan vergeleken worden met de arbeidsrechtbanken die 'wij' aanbieden.

Ceta

Het BIBC is niets anders dan het installeren van een CETA-rechtbank op eigen bodem.

Het BIBC is niets anders dan het installeren van een CETA-rechtbank (Comprehensive Economic and Trade Agreement – Brede Economische en Handelsovereenkomst) op eigen bodem. Ook in dat vrijhandelsakkoord tussen Europa en Canada werd een soortgelijke rechtbank van privé-experten voorzien.

Dat had het verzet van Paul Magnette en de gehele Waalse en Brusselse regering tot gevolg: vooral de juridische procedure om eventuele geschillen te regelen zat Magnette dwars. Uiteindelijk werd de omstreden procedure voorlopig uit het akkoord gehaald. Koen Geens haalt deze 'voor eigen gebruik' nu terug binnen.

Uitzonderingsrechtbank

Ook in een ander dossier zal onze justitieminister geconfronteerd worden met het begrip 'uitzonderingsrechtbank'. Wellicht zal meester Paul Bekaert in de uitleveringsprocedure van de ontslagen Catalaanse minister-president Carles Puigdemont herhalen wat hij in de zaak Erdal, de vervolging van de Turkse PKK militante, reeds pleitte: dat de Audienca national een uitzonderingsrechtbank is.

Dit is immers het voornaamste bezwaar tegen een mogelijke uitlevering aan Spanje omdat België het bestaan van een uitzonderingsrechtbank als een uitzondering op de verplichting tot uitlevering heeft geformuleerd.

Hervorming

Het moet nu toch voor iedere Belg duidelijk zijn waar het Koen Geens met zijn justitie hervorming om te doen is. Voor hem zijn niet alle Belgen gelijk voor de wet: de rechtbank van het Volk, de assisenjury, werd zo goed als afgeschaft. De vervanger van de burger in het gerechtelijk onderzoek, de onderzoeksrechter, moet plaats maken voor de procureur, de vertegenwoordiger van het ministerieel gezag.

Ook het recht van de burger om zich te verzetten tegen een 'zonder gevolg schikking' moet er uit. De 'wakkeren' kregen al een eigen afkoopwet, de mogelijkheid om schuld en boete af te kopen. En nu komt er een afzonderlijke rechtbank die het cliënteel van de zakenadvocaten beter kan bedienen.

Meest opmerkelijk is dat dit allemaal kan gebeuren terwijl een lopend parlementair onderzoek aantoont wat dergelijke hervorming ons brengt: in de onderzoekscommissie op de uitgebreide minnelijke schikking is reeds onbetwist bewezen hoe dergelijk systeem tot gesjoemel en zelfs tot corruptie leidt en dat daardoor de staat op het hoogste niveau ernstig wordt ontwricht.

Als opzet voor een justitiehervorming kan dat tellen.

LEES OOK
Karl van den Broeck / 24-02-2024

Paul Magnette zet verkiezingscampagne op een links spoor

De PS-voorzitter beseft dat wie het verkiezingsthema bepaalt de verkiezingen wint.
PS-voorzitter Paul Magnette trapte met een speech de verkiezingscampagne af tijdens een congres van zijn partij in Brussel op 18 februari.
Tom Cochez / 16-12-2022

De eeuwige zwaveldampen rond de Luikse PS

Hoe het Luikse kaviaarsocialisme als een olievlek kon uitdijen, tot in Vlaanderen toe.
luikse PS
Karl van den Broeck / 16-08-2021

De schreeuw van Ruisbroek (bis)

Een zoveelste staatshervorming is geen antwoord op de klimaatcrisis.
Filip & Mathilde