Dit is een gastbijdrage. Een Apache-lezer levert met dit stuk een bijdrage aan het maatschappelijk debat. De auteur schrijft in eigen naam en is verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst.

'Te snelle en foute evaluatie Lage Emissiezone (LEZ)'

Alec Lamberts
Franklin Rooseveltplaats Antwerpen (c) Shutterstock
Franklin Rooseveltplaats Antwerpen (c) Shutterstock

PM10 of 'particulate matter 10' zijn stofdeeltjes die kleiner zijn dan 10 micrometer en groter dan 2,5 micrometer. Belangrijke natuurlijke bronnen zijn zanddeeltjes uit woestijnen en zeezout dat tot meer dan 500 kilometer landinwaarts nog steeds een effect heeft. Belangrijke menselijke bronnen zijn landbouw (ongeveer 50% van de menselijke bronnen in 2000), industrieel stof van de haven of bouwprojecten in de stad en verkeer (zowel uitlaat als niet-uitlaat). De natuurlijke bronnen hebben een bijdrage die tot tienmaal groter is dan de menselijke bronnen zoals verkeer.  

Uit metingen van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) blijkt dat er dit jaar meer piekdagen waren voor PM10 in heel Vlaanderen, het is dus niet enkel beperkt tot de LEZ van Antwerpen. 

Daarbij komt dat weeromstandigheden een invloed hebben op de concentratie PM10 in de lucht. Droogte en weinig wind beperken het verdunningseffect en zorgen ervoor dat fijn stof blijft hangen. Uit metingen van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) blijkt dat er dit jaar meer piekdagen waren voor PM10 in heel Vlaanderen, het is dus niet enkel beperkt tot de LEZ van Antwerpen. Een lokale ingreep heeft weinig impact op een (inter)nationaal fenomeen als PM10; de piekdagen van PM10 zonder enige nuance causaal koppelen aan de lage emissiezone is fout. Zeker in krantenkoppen.

Franklin Rooseveltplaats Antwerpen (c) Shutterstock
Franklin Rooseveltplaats Antwerpen (c) Shutterstock

Het bestuderen van roet (PM2,5) zou een duidelijker beeld schetsen van de impact van de lage emissiezone, met de nuance dat resultaten van zes maanden geen volledig beeld kan opleveren. De lage emissiezone weert immers de meest vervuilende wagens die een van grootste bronnen van roet vormen in de stad. Blijkbaar daalt het roetaandeel in de LEZ en blijft het stabiel op meetpunten buiten de zone.

De lage-emissiezone in Eindhoven lijkt zonder bijkomende maatregelen geen significant positief effect te hebben, meent De Morgen. Het stadsbestuur van Eindhoven zou willen inzetten op het terugdraaien van het aantal wagens in de kern. Daar heeft Antwerpen nog groeimarge; de stad kan meer inzetten op het potentieel van openbaar vervoer. Zo kan de stad de trams op de leien een groene golf geven zodat de tram overal door kan rijden en dus een interessant alternatief wordt voor de auto. De vergeten pre-metrohaltes onder de Turnhoutsebaan openen en eindelijk laten renderen kan ook meer wagens uit de stad houden.

De waterbus, betaald door de stad Antwerpen, kan de stad ook nog beter afstellen met ander openbaar vervoer; bussen, trams en treinen. De waterbus kost geld en kan dus maar beter renderen. Een uitgebreid netwerk zoals tussen Rotterdam en Dordrecht (22 kilometer) is realistisch, dan moet de waterbus wel tot Rupelmonde en Temse varen om zoveel mogelijk dichtbevolkte dorpskernen aan de Schelde te bedienen. Een eventuele zijlijn via Niel tot Boom kan ook bestudeerd worden. 

Naast de lage emissiezone is er ook nog werk aan Antwerpse fietspaden, zoals het fietspad van de Krijgsbaan aan het Schoonselhof die naast de baan ligt en waar fietsers ook blootgesteld worden aan uitlaatgassen. Eerdere studies raden aan om lage hagen te planten om de uitlaatgassen gedeeltelijk weg te filteren. Dat maakt het gezonder en aangenamer de fiets te nemen.

Conclusie

De berichtgeving over de LEZ focust eenzijdig op de piekdagen van fijnstof PM10 terwijl dat niet de juiste parameter is om de LEZ te evalueren. Roetdeeltjes (PM 2,5) van onder andere dieselwagens zijn een betere parameter. Ook is de termijn van zes maanden te kort om nu al de lage emissiezone te evalueren. Wetenschappelijke metingen dienen op zijn minst gegevens van een jaar te hebben; zo kunnen wetenschappers de invloeden van de seizoenen bekijken en in rekening brengen bij de resultaten en conclusies.

 Roetdeeltjes (PM 2,5) van onder andere dieselwagens zijn een betere parameter. Ook is de termijn van zes maanden te kort om nu al de lage emissiezone te evalueren.

De lage emissiezone afschieten is te vroeg, we hebben meer meetdagen nodig. Antwerpen kan wel al nadenken om maatregelen te treffen om de lage emissiezone optimaal te laten renderen, lees: auto’s meer en meer weren door goede alternatieven volledig uit te werken.

LEES OOK
Jan Stevens / 28-03-2024

Stad Antwerpen dekt krediet van 42 miljoen euro voor steenrijke bouwpromotor

Een krediet van 42 miljoen euro voor luxehotel Botanic Sanctuary wordt gedekt door de stad via een hypotheek.
De gevel van het luxehotel Botanic Sanctuary Antwerp op de Elzenveldsite.
De Helpdesk / 16-03-2024

'Hallo, Jinnih is hier!'

Deze week kreeg De Helpdesk een Antwerpse schepen aan de lijn die tevreden is met hoe het is.
De Helpdesk met Conner Rousseau en Jinnih-Beels
Janine Meijer / 22-02-2024

Uitverkoop van Antwerpse vrijhaven doet kunstwereld steigeren

Het Antwerpse stadsbestuur wil een kunstenaarscollectief na meer dan vijftig jaar op straat zetten.
De binnentuin van het pand in de Wolstraat, met struiken en andere begroeiing.