Kamerlid Dirk Van der Maelen (SP.A), voorzitter van de onderzoekscommissie Kazachgate, betwist dat de afkoopwet 464 miljoen euro heeft opgebracht: “Het is maar 100 miljoen euro. De rest zijn ontdoken belastingen die ze gewoon teruggeven aan de fiscus.”
Van der Maelen vindt het ‘ongehoord’ dat de meerderheidspartijen zonder enige kritische reflectie meegaan in die redenering en de minnelijke schikking blijven promoten.
Maar het kwaad zit nog veel dieper dan de commissievoorzitter zegt. Terwijl het Parlement iedere dag nieuwe ‘disfuncties’ van de afkoopwet ontdekt maakt justitieminister Koen Geens er een nieuwe: de afkoop van een winkeldiefstal aan drie maal de prijs van het gestolen goed.
Dat de justitieminister gewoon door gaat alsof er niets aan de hand is kan niemand verwonderen. Volgens hem is de afkoopwet maar het begin van een ‘goede praktijk in volle expansie’ die verruiming verdient: het is de eerste stap in zijn grootse hervormingsplan dat op dezelfde filosofie is gestoeld.
Verpersoonlijking van het probleem
Justitieminister Koen Geens is de verpersoonlijking van het probleem: wat kan je van deze man nog geloven? Zijn krasse uitspraken zijn veelal het tegendeel van wat hij doet. Enkele voorbeelden. Hij verklaarde: “Het adagium van de nieuwe wet luidt: een uitspraak is een uitvoering.” Vervolgens bleek dat de daling van het aantal enkelbanden het gevolg was van de beslissing van dezelfde minister om gedetineerden met een straf korter dan drie jaar sneller vrij te laten uit de gevangenis of uit elektronisch toezicht, waardoor er plots 200 veroordeelden geen enkelband meer kregen.
Indien een onderzoeksrechter een crimineel wil aanhouden moet hij eerst nagaan of hij daardoor niet over het maximum aantal plaatsen gaat
Volgens de kranten van Mediahuis wilde de justitieminister dat er voor elk arrondissement een maximaal aantal aanhoudingen wordt bepaald: jawel, één er in is één er uit. Indien een onderzoeksrechter een crimineel wil aanhouden moet hij eerst nagaan of hij daardoor niet over het maximum aantal plaatsen gaat. En indien dat wél het geval is moet hij, naar het voorstel van Koen Geens, de crimineel vrijlaten.
In een interview met Knack zei Geens: “De idee alleen al dat u als journalist of ik als politicus zou worden afgeluisterd zonder dat daar een onderzoeksrechter aan te pas is gekomen, is voor mij pure horror.” Tegelijk maakte hij een nieuwe procedure waardoor de inlichtingendiensten kunnen afluisteren met de enkele machtiging van een bestuurlijke commissie waarin geen rechter te bespeuren valt.
En nadat het Grondwettelijk Hof de afkoopwet had afgekeurd omdat die niet in overeenstemming is met de vereisten van een eerlijk proces, verklaarde Koen Geens dat hij de wet ging aanpassen: na één jaar nog steeds niets. Of toch: een nieuwe minnelijke schikking voor winkeldiefstallen.
Dubbelzinnigheid
Koen Geens is in hart en nieren een zakenadvocaat
Er is een verklaring voor de dubbelzinnigheid van deze minister. Koen Geens is in hart en nieren een zakenadvocaat. Dat is niet de advocaat op wie de gewone burger beroep doet wanneer zijn heilige rechten zijn geschonden, en het is evenmin de advocaat die naar de strafrechter stapt om de problemen van zijn cliënten te verdedigen.
In de wereld van de cliënten van het grootste zakenkantoor Eubelius waarvan Koen Geens de oprichter was, worden de problemen van de kapitaalkrachtige cliënten opgelost met een vertrouwelijke deal. Vandaar dat hij ook de gangmaker was van de door tachtig procent van de burgers afgekeurde afkoopwet, de wet die opnieuw de klassejustitie invoerde.
In de wereld van Koen Geens worden de problemen van de kapitaalkrachtige cliënten opgelost met een vertrouwelijke deal
Het Kazachgate-onderzoek heeft reeds voldoende elementen opgeleverd die aantonen hoe het Parlement bij het maken van de afkoopwet werd bedrogen: niet alleen door de inmenging van hoogstaande politici op vraag van een vreemd staatshoofd, maar ook door het geheime lobbywerk van zakenadvocaten van de diamantsector en meerdere magistraten van het Antwerps parket.
Bedrog
Wat er bij justitie gebeurt, is niets minder dan wat uit andere schandalen blijkt: bedrog. Intercommunales en vzw's werden niet opgericht om het algemeen belang te dienen, maar om mandatarissen royale vergoedingen te bezorgen, desnoods voor fictieve prestaties.
In de grote justitiehervorming van Koen Geens speelt geld dezelfde rol: grote fraudeurs kunnen hun proces ontlopen door het af te kopen. Daarom wordt ook de rechter vervangen door de procureur, en de openbare zitting door een geheim overleg.
Om het allemaal af te ronden door een herziening van het gehele wetboek van strafvordering doet de justitieminister beroep op dezelfde experten die in de Kazachgate de hoofdrol speelden: zijn ex-vennoot, professor Vanderstraeten, en de gewezen Antwerpse procureur-generaal Liégeois.
Ook voor hen geldt de vraag: wat is nog hun geloofwaardigheid? Meester Vanderstraeten moest bekennen dat hij voor zijn advies als onafhankelijk expert aan de Senaat door de diamantlobby werd betaald, procureur-generaal Liégeois kon niet ontkennen dat zijn rol als lobbyist in zijn eigen documenten werd beschreven.
Verandering
Door de aanhoudende schandalen bij intercommunales en vzw's is de politiek wakker geworden: wie er een rol in speelde moet eruit. Voor de schandalen bij justitie is dat evenwel niet het geval.
Integendeel. Zij die de verantwoordelijkheid dragen voor wat er scheef liep, kunnen daar gewoon verdergaan. Zij blijven zelfs de experts en auteurs van lopende hervormingen.
Het minste wat je van het bedrogen Parlement kan verwachten is dat het zich geen tweede maal bij de neus laat nemen
Het minste wat je van het bedrogen Parlement kan verwachten is dat het zich geen tweede maal bij de neus laat nemen, en vooral dat het voordat het voor nieuwe maatregelen zal stemmen, zal wachten tot de besluiten van de parlementaire onderzoekscommissie meer klaarheid hebben gebracht.
De grond van deze ingreep is alweer dezelfde: uitsluiting van het rechterlijk toezicht
Dit besef is er wel: de verlenging van de termijn voor bestuurlijke aanhouding tot 72 uur haalde het niet. Want de grond van deze ingreep is alweer dezelfde: uitsluiting van het rechterlijk toezicht gedurende de eerste drie dagen van het onderzoek; de periode waarin de voornaamste onderzoekspistes en de onderzoeksstrategie wordt bepaald.
Maar ook hier zal de regering van geen ophouden weten: er is reeds een compromis van 48 uur in de maak. Het wordt almaar duidelijker dat een wijziging in het beleid, ook in ons land, enkel mogelijk is door de vervanging van wie er deel van uitmaakt.
Bewaren
