Ongelijk
Kristof Clerix schrijft: "In gele papieren mapjes heeft Liégeois de documenten minutieus bijgehouden. Tijdens ons interview liggen ze voor hem op tafel. Geregeld neemt hij ze ter hand." Over wat gaan die documenten dan? Heeft Kristof ze ingekeken om toch zeker te zijn dat het geen indianenverhalen zijn? Of zijn dat de documenten die bevestigen wat de heer Liégeois in de volgende regel beweert: een verzonnen verhaal? Of is het woord van een procureur-generaal voor een journalist sowieso de waarheid?
De waarheid is anders: de heer Liégeois kreeg driemaal ongelijk. Eén maal door de publieke verklaring van de eerste-voorzitter van het Hof van Cassatie, die ons land een 'schurkenstaat' noemde omdat het de supranationale regelgeving niet eerbiedigt. De tweede maal was een bevestiging van deze omschrijving. Een arrest van het Grondwettelijk Hof over de afkoopwet stelt dat een minnelijke schikking zonder “daadwerkelijke rechterlijke controle” een schending uitmaakt én van onze Grondwet, én van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, én van het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten. De derde maal bewijst dat de stelling van substituut Van Calster, waartegen de procureur-generaal tekeerging, wél kan.
Van Calster legde de Monstrey-zaak wél aan de rechter voor en kreeg zware veroordelingen en verbeurdverklaringen. Staat dat in de gele papiertjes van de procureur-generaal? Als het geen oorlog mag genoemd worden, willen wij het best als een 'meningsverschil' omschrijven. Een meningsverschil met procureur-generaal Liégeois heeft dan wel zijn eigenaardigheden: huiszoeking, ontslag, tucht, verplaatsing, publieke vernedering.
Voor de klacht die de echtgenote van Liégeois tegen journalist Yves Desmet neerlegde, heeft de procureur-generaal een verantwoording: "Mijn familie wordt geraakt." Was dat dan niet het geval door de aangehouden en publiek gemaakte pesterijen tegen substituut Van Calster, die overigens allen zonder gevolg moesten blijven? Heeft journalist Clerix de documenten van het onderzoek over de telefoontap gezien? Was dat een echt onderzoek of enkel een 'bevraging'?
Grond
De hele heisa ging slechts over één vraag: moet een minnelijke schikking al dan niet aan een rechter worden voorgelegd? Die vraag is nu door het hoogste hof beantwoord: ja. De heer Liégeois is benieuwd hoe dat zal gebeuren. Vooreerst had hij dat reeds kunnen doen. Niets in de afkoopwet belette de schikking 'ambtshalve' aan de rechter voor te leggen. Daarover ging juist het 'meningsverschil'.
Wist de heer Liégeois, toch een hoog parketmagistraat, dan niet dat de grondwet, het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, én het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten dat als verplichting voorschrijven?
"Ik ben moeilijk kapot te krijgen. Omdat ik één doel voor ogen heb en er nooit van afwijk." In deze vaststelling geeft de heer Liégeois een duidelijk antwoord. Het is dus niet te verwachten dat hij zich bij de uitspraak van het Grondwettelijk Hof zal neerleggen. Dat komt omdat hij niet wil gezegd hebben dat er wat kan afgekocht worden: "Je moet alles wat ontdoken werd terugbetalen, tot de laatste cent, met een flinke boete erbovenop, én dan nog het bedrag van de schikking betalen." Als dat zo mocht zijn, waarover wordt dan onderhandeld, en wat is de betekenis dan van een 'minnelijke schikking'?
Beslecht
Het 'meningsverschil' is beslecht: elke schikking moet nu niet alleen voor een rechter komen, bovendien moet die ook een 'daadwerkelijke controle' uitoefenen. Volgens de procureur-generaal is dat een probleem: "Want hoe kan het parket nog geloofwaardig onderhandelen met advocaten als het moet zeggen: 'Ik beslis er niet over'. Morgen kan een andere magistraat zeggen dat hij niet akkoord gaat."
Blijkbaar heeft de heer Liégeois het arrest van het Grondwettelijk Hof slecht of niet volledig gelezen. Het staat er nochtans duidelijk in: "Krachtens deze bepaling (grondwet) is het openbaar ministerie onafhankelijk in de individuele opsporing en vervolging, onverminderd het recht van de bevoegde minister om de vervolging te bevelen en om de bindende richtlijnen van het strafrechtelijk beleid, inclusief die van het opsporings- en vervolgingsbeleid, vast te leggen."
De ene magistraat is de andere niet. Onder de magistraten zijn er parketmagistraten, leden van het openbaar ministerie en rechters. Rechters staan niet onder het gezag van de minister, kunnen niet worden afgezet, zijn geen partij in het proces, onderhandelen niet met de advocaten, maar beslissen, na het parket en de verdediging gehoord te hebben in een gemotiveerd vonnis.
Dat is de heer Liégeois onder de toepassing van de afkoopwet, die van een procureur een rechter maakte, vergeten. Hij kent wél het prachtige orgelstuk Toccata con Fuga vanbuiten, maar in zijn kennis van het strafrecht, de grondwet en de supranationale regelgeving zitten blijkbaar stevige gaten. Dat belooft voor de nieuwe wetboeken van strafrecht en strafvordering waarin hij als deskundige een stevige hand houdt.
