DOSSIER - 62 ARTIKELS

Persvrijheid

VN-organisatie UNESCO startte op 2 november met een campagne om het toenemende geweld tegen journalisten bekend te maken bij het publiek. (Foto: CC Stef Arends)
VN-organisatie UNESCO startte op 2 november met een campagne om het toenemende geweld tegen journalisten bekend te maken bij het publiek. (Foto: CC Stef Arends)

Op de wereldpersvrijheidsindex van Reporters Zonder Grenzen staat België dan wel op de negende plaats, toch gingen we twee stappen achteruit ten opzichte van 2018.

Ons land kent een sterke wet op het bronnengeheim, waardoor journalisten amper vervolgd worden. Maar verschillende wetswijzigingen van de afgelopen jaren maken het voor journalisten moeilijker.

‘Lekken uit het apparaat’ worden aangepakt met strengere bestraffingen op het beroepsgeheim. Maar ook voor journalisten wordt het werken moeilijker. Gelijk welk ‘misbruik van inzagerecht’ is voortaan strafbaar, zelfs wanneer een mistoestand wordt aangeklaagd, en nu dreigt de federale regering nog eens met celstraffen voor wie geclassificeerde informatie openbaar maakt.

Een ander fenomeen dat de persvrijheid bedreigt is 'chilling'. Letterlijk betekent het ‘afkoelen’, maar toegepast op journalistiek kan het worden omschreven als het juridisch uitroken van kritische (onderzoeks)journalistiek en media.

Dat kan door steeds nieuwe processen aan te spannen, te dreigen met exuberante schadeclaims en uiteindelijk kritische stemmen zodanig te ontmoedigen dat ze er het zwijgen toedoen.

In het dossier ‘Persvrijheid’ rapporteert Apache over de evoluties in ons land. Tegelijk besteden we aandacht aan de situatie van buitenlandse collega’s. Want ook in Europa sterven journalisten, alleen maar omdat ze hun job uitoefenen.

 

De berichtgeving over het proces dat Land Invest en de ex-kabinetchef van De Wever tegen Apache verloor, staat in het dossier Land Invest Gate.

info
panorama_fish_eye

Februari 2024

Koba Ryckewaert / 06-02-2024

De journalisten die vechten tegen Orbáns propagandamachine

Bij pakweg 80% van de Hongaarse media heeft Orbáns partij iets in de pap te brokken.
Hongaars premier Viktor Orbán wandelt richting de fotograaf en knoopt zijn jasje dicht.
panorama_fish_eye

Augustus 2023

Steven Vanden Bussche / 29-08-2023

Journalisten schaduwen binnenkort verboden

Privédetectives mogen binnenkort niet langer bronnen van journalisten proberen achterhalen.
Schaduw van wandelende man.
panorama_fish_eye

Juni 2022

Dirk Voorhoof / 10-06-2022

Arrest geeft flinke steun in de rug van de onderzoeksjournalistiek door Apache

Professor Voorhoof analyseert het arrest dat Apache vrijsprak en een schadevergoeding toekende.
Advocaat Omar Souidi arriveert aan 't Fornuis voor het feestje van vastgoedlobbyist Erik Van der Paal (Foto: SA)
panorama_fish_eye

Oktober 2021

Media.21 vzw / 08-10-2021

'Journalisten staan overal steeds meer onder druk, helaas ook in eigen land'

De Nobelprijs voor de Vrede staat in het teken van de persvrijheid.
© Niklas Elmehd for Nobel Prize Outreach
panorama_fish_eye

Mei 2021

Steven Vanden Bussche / 07-05-2021

Journalistenbond hekelt onwettige huiszoeking bij Truiens journalist

De oude gsm en laptop van journalist Dirk Selis werden in beslag genomen nadat hij de voortijdige vaccinatie van burgemeester Veerle Heeren had bekendgemaakt.
CORONA VIRUS SINT-TRUIDEN MEMORIAL
panorama_fish_eye

Januari 2020

Steven Vanden Bussche / 09-01-2020

Raad van Europa gealarmeerd na schaduwen van Apache-journalisten door Land Invest

De Raad van Europa waarschuwt opnieuw dat de persvrijheid in België in het gedrang is. Die waarschuwing komt er nadat privédetectives Apache-journalisten schaduwden in opdracht…
Plenaire zitting Raad van Europa Foto WikiMedia (CC BY-SA 3.0)
panorama_fish_eye

November 2019

Lotte Lambrecht / 20-11-2019

'Een robuuste democratie en stevige pers zijn aan elkaar gelinkt'

Persvrijheid is dan wel ingeschreven in onze grondwet, maar dat is geen waterdichte garantie. Nochtans is een stevige pers onontbeerlijk in een democratie. Dat…
press-3491054_1920
Steven Vanden Bussche, Karl van den Broeck / 08-11-2019

Vlaanderen schrapt bijna alle steun aan onafhankelijke journalistiek

De nieuwe Vlaamse Regering legt de twee grootste initiatieven voor meer innovatie en kwaliteit in de Vlaamse media droog.
POLITICS ELECTIONS AFTERMATH PARTY BUREAU CDV
Stef Arends / 06-11-2019

Unesco hekelt straffeloosheid voor moordenaars van journalisten

Sinds 2007 werden wereldwijd meer dan 1.000 journalisten vermoord. Slechts in 1 op de 9 gevallen werd de dader gestraft. Het goede nieuws is dat er steeds meer organisaties zijn…
VN-organisatie UNESCO startte op 2 november met een campagne om het toenemende geweld tegen journalisten bekend te maken bij het publiek. (Foto: CC Stef Arends)
panorama_fish_eye

Oktober 2019

Lotte Lambrecht / 30-10-2019

Onderzoeksjournalistiek onder politiebescherming in Italië

Verschillende journalisten staan onder politiebegeleiding, en ook vanuit politieke hoek krijgt onderzoeksjournalistiek het in Italië flink te verduren. In een sterk gepolariseerd…
andea-ferrario-TlI4IcQTxmI-unsplash
Lotte Lambrecht / 29-10-2019

Blind voor Brexit-woede door gebrekkige lokale journalistiek

'Niemand zag Brexit aankomen. Dat is deels te wijten aan het gebrek aan regionale en lokale berichtgeving.' Het Britse The Bureau of Investigative Journalism brengt daar…
46153795382_af05dbe53e_o
Lotte Lambrecht / 28-10-2019

Schrijven voor de persvrijheid in Hongarije

In Hongarije nemen quasi alle redactieleden van Index, de grootste onafhankelijke nieuwssite, ontslag. Apache sprak recent met het Hongaarse onderzoekscollectief Direkt36 over de…
44865456325_e75e9e4649_k
panorama_fish_eye

September 2019

Samira Atillah / 26-09-2019

Marokko sluit kritische journaliste op na 'abortusaanklacht'

Reporters Zonder Grenzen roept op tot de onmiddellijke en onvoorwaardelijke vrijlating van de kritische Marokkaanse journaliste Hajar Raissouni. Ze riskeert tot twee jaar…
protest Hajar Raissouni
panorama_fish_eye

Augustus 2019

Frank Olbrechts / 29-08-2019

Al 15 klachten op Vlaams Meldpunt voor agressie tegen journalisten

Het Vlaamse Meldpunt voor agressie tegen journalisten heeft 5 maand na zijn lancering al 15 klachten ontvangen. Dat zegt Pol Deltour van de Vlaamse Vereniging van Journalisten …
Een journalist van Der Spiegel online, werd tijdens een demonstratie van Duitse neonazi's in Chemnitz geïntimideerd en het werken onmogelijk gemaakt. (Beeld (c) Der Spiegel)
Steven Vanden Bussche / 21-08-2019

Opnieuw wetsvoorstel om journalisten en bronnen onder druk te zetten

Het belangrijkste stuk van 2019 volgens Samira Atillah. De federale regering werkt aan een sanctieregeling voor wie geclassificeerde informatie naar buiten brengt. De afgelopen…
OLYMPUS DIGITAL CAMERA
panorama_fish_eye

Juni 2019

Steven Vanden Bussche / 24-06-2019

Klacht van sogent-directeur tegen Apache ongegrond

De Raad voor de Journalistiek veegt opnieuw een klacht tegen Apache van tafel. Die deontologische commissie zou dergelijke lichtzinnige klachten moeten kunnen seponeren.
Hoofdkantoor sogent (Foto (c) sogent)
Steven Vanden Bussche / 13-06-2019

Daniël Termont bijt in het zand na klacht over 'De Illegale Ghelamco Arena'

De Gentse ere-burgemeester Daniël Termont (sp.a) vangt bot bij de rechter nadat hij auteur Ignace Vandewalle voor de rechter sleepte. Termont deed dat na een kritische vraag van…
termont_ghessens_uitgelicht
Steven Vanden Bussche / 12-06-2019

Lokaal mediafonds gezocht: Radio Lede gemuilkorfd door gemeentebestuur

Met het subsidiemes in de hand, wil het schepencollege van Lede een lokale nieuwssite muilkorven. Tenzij er gestopt wordt met politieke berichtgeving.
panorama_fish_eye

Mei 2019

Tom Cochez / 28-05-2019

Mediabedrijven spreiden mee het bedje voor extreemrechts

De journalistieke filter die vroeger tussen schreeuwers en media stond, werd omgebouwd tot een versterker voor simplistische boodschappen. Hoe harder populisten roepen, hoe meer…
ELECTIONS EVENING VLAAMS BELANG
Gaea Schoeters / 17-05-2019

Persvrijheid: rechtse meningsuiting, links activisme?

Persvrijheid, dat was historisch gezien toch 'het grondrecht om gevoelens en gedachten openbaar of kenbaar te maken'? Of zijn onze media minder vrij dan we denken en vallen zij…
DSC00457