Mediamacht
Over politiek wordt veel geschreven, veel gesproken, veel geanalyseerd. Maar strookt het beeld dat media over het politieke bedrijf schetsen met de werkelijkheid? Gesprekken met de partijvoorzitters, maar ook met communicatiedeskundigen en mediaspecialisten van de politieke partijen leren dat, althans volgens hen, de kloof tussen waarheid en beeld behoorlijk diep is.
Politici hekelen vooral de eeuwige zoektocht naar conflictstof die kranten moet doen verkopen en televisiekijkers voor de buis kluisteren. Ze vrezen niet zozeer de feitelijke stukken, wel de analyses, de als feiten verpakte meningen en meninkjes die schade aanrichten. Niet omdat ze juist zijn - 'als ik analyses over andere partijen lees, geloof ik die niet. Dat klinkt hard, maar zo simpel is het' - wel omdat ze de troepen opjagen en vaak ongefundeerd verdeeldheid zaaien.
De gesprekken leren dat de waarheid te vaak geweld wordt aangedaan en dat kleinmenselijke spelletjes worden gespeeld. Media aarzelen ook niet om hun macht te gebruiken en politici die hen tegen de haren strijken (tijdelijk) uit de kolommen te bannen.
Maar daar stoppen de klachten niet. Ook het omgekeerde is waar, al praten politici daarover iets minder vlot: het was nooit eerder zo makkelijk om als politicus (maar dat geldt ook voor anderen) ongefilterde en ongecheckte verhalen in de media te krijgen en frames te zetten. De focus ligt op het conflict en die verhult een gebrekkige journalistieke kennis over complexe dossiers waar politici makkelijk mee wegkomen.
Zo worden politici en media elkaars speelbal met de mediagebruiker als belangrijkste slachtoffer.
Recent evoluties zorgen bovendien voor (nog) meer mediaconcentratie in Vlaanderen. En eigenlijk mag Nederland daar - na de overname van een pak Nederlandse krantentitels door Mediahuis en De Persgroep - intussen bijgeteld worden. De toegang tot 'nieuws' komt in handen van een steeds kleiner kransje bijzonder machtige mediamagnaten.
In dit dossier bundelen we behalve de reeks 'Media en politiek' ook artikelen die te maken hebben met recente, vanuit democratisch oogpunt bijzonder zorgelijke, evoluties in ons medialandschap. We geven ook aan waar de hete hangijzers zitten en hoe het anders kan.