Jarenlange onderfinanciering in combinatie met stijgende energie- en loonkosten dwingen de UGent tot ingrijpende besparingsmaatregelen. Daarbij wordt vooral beknibbeld op ondersteunende diensten, naar eigen zeggen om kerntaken zoals onderwijs en onderzoek maximaal te vrijwaren.
Om tot een structureel evenwichtige meerjarenbegroting te komen in 2027 stelde de UGent vorig jaar al een controversieel besparingsplan voor, de zogeheten kerntakennota. Nu komt het grote broertje er dus aan: de kerntakennota 2.0. En dat zullen velen geweten hebben.
Gezocht: 33,6 miljoen euro
De UGent wil tegen 2027 een geraamd tekort van 33,6 miljoen euro wegwerken. Extra inkomsten worden begroot op 11,2 miljoen euro, maar de overige 22,4 miljoen euro moet komen uit verregaande besparingen. Concreet zoekt het universitair bestuur 5,6 miljoen euro op facultair niveau, en moet de centrale administratie zo'n 16,8 miljoen euro inleveren.
Het outsourcen van parkeerbeheer zou een besparing opleveren van 650.000 euro, en ook in de kosten voor de uitbating van UGent-kinderopvang wordt voor een half miljoen geknipt. Dat laatste is opvallend, want onenigheid rond de uitbating, loon- en arbeidsvoorwaarden in die dagverblijven leidde vorig jaar nog tot onrust en stakingen.
Opvallend kind van de rekening is ook de prestigieuze leerstoel Etienne Vermeersch, die pas in 2019 met veel luister (en de nodige controverse) werd ingehuldigd. Mandaathouder is tot vandaag Maarten Boudry. De financiering van de leerstoel - een kost van zo'n 50.000 euro - kan in principe door een andere partij worden overgenomen, maar dat is volgens onze bronnen onwaarschijnlijk.
Ook de positie van Green Office Gent, dat vorm geeft aan het duurzaamheidsbeleid, komt volgens de nota in het gedrang. De tewerkstelling van de huidige personeelsleden - goed voor 2,5 voltijdse betrekkingen - is op dit moment uiterst onzeker.
Verder zal de universiteit besparen op onder meer lidgelden van wetenschappelijke verenigingen en op abonnementen op wetenschappelijke tijdschriften. Ook in het opleidingsaanbod voor personeel, het schoonmaakprogramma en de steun aan culturele initiatieven wordt drastisch gesnoeid.
Dat alles levert alvast een bezuiniging op in de centrale administratie van zo'n 5,5 miljoen euro, maar dat is nog steeds 11 miljoen euro onder de lat. Gevreesd wordt dat dat bedrag vooral zal worden gezocht in ondersteunende diensten, waar dus mogelijks een ontslaggolf op til is. 11 miljoen euro is daar equivalent aan zo'n tweehonderd arbeidsplaatsen.
Of het zover zal komen, is op dit moment helemaal niet zeker. De nota beklemtoont dat het om een voorlopig voorstel gaat waar in de komende maanden nog verder aan wordt geschaafd. Het managementteam van de UGent zal die nota volgende week (28/3) met de raad van bestuur bespreken. Op 7 juli, aan het begin van de zomervakantie wordt de uiteindelijke kerntakennota geactualiseerd.
Water aan de lippen
Drastische besparingen zijn onvermijdelijk. De UGent haalt het gros van haar inkomsten (43,2%) uit financiering van de overheid. Via een zogenaamde ‘werkingstoelage’ moeten de decretaal afgesproken onderwijs- en onderzoeksactiviteiten gebeuren.
Maar de laatste vijftien jaar moeten alle hogeronderwijsinstellingen in Vlaanderen steeds meer doen met steeds minder middelen. Verschillende regeringen volgen de afspraken uit het financieringsdecreet niet en voor de UGent zijn de gevolgen dramatisch.
Het aandeel van de werkingstoelage voor 2023 ten opzichte van het totaal van de inkomsten daalde met bijna vijf procentpunt tegenover 2008. Omgerekend per student daalde de werkingstoelage van 8.000 tot 6.650 euro.
De Vlaamse Regering besliste vorig jaar om het indexeringsmechanisme aan te passen en een compensatie te voorzien, maar dan nog worden indexeringen niet volledig doorgevoerd.
De financiering evolueert niet mee met de (almaar stijgende) studentenaantallen en sommige beloofde ‘groeipaden’ worden stelselmatig uitgesteld. Daar bovenop komt een jaarinflatie van 9,6% (2022) en een verwachte inflatie van 4,5% in 2023 met stijgende loon- en energiekosten die sinds de jaren 70 ongezien zijn.
Hoe zou dat toch komen dat met die man bij mij altijd een andere tafelspringer van de Gentse universiteit voor mijn geestesoog opduikt: Professor Aubin Heyndrickx. Niet weg te slaan van radio en tv en alle gazetten. De hele wereld kon hij op flessen trekken met zijn dramatiek over het mysterieuze gas Tabun. Hij moest eerst drie keer veroordeeld worden als fraudeur vooraleer hij naar de uitgang van ‘t unief kon begeleid worden.
Boudry moet qua beunhazerij zeker niet onderdoen. Maar voorlopig wordt hij nog op alle platforms vertroeteld als het orakel van Moorslede.
De verwijdering van Heyndrickx heeft ook wat tijd en moeite gekost. Maar nu lijken de extreemrechtse toeters onafwendbaar en omnipresent, waar je ook kijkt. Boudry wisselt elke dag met Holslag het benepen universum van de voorpagina van De Morgen. Beschamend.
Speel de bal en niet de man. ...
Dat is mijn mening.
Niets meer en niets minder.
Maar wat mij opvalt, ook in andere media, is dat bijna alle berichtgeving de focus legt op Boudry. En die benoeming was hoe dan ook tijdelijk. Dus daar veranderen deze besparingen niets aan.
Ik heb er een probleem mee dat die man zich steeds weer in de spotlights weet te plaatsen, of er in geplaatst wordt.
Ik vind dat hij al die aandacht niet waard is.