Hongaarse staatspropaganda, killer robots, en Portugese uitverkoop

Jan Walraven
4e525h6Su84Ify9Y11tDBX7DQZSa9JbU
De Hongaarse premier Viktor Orban (Foto: Kremlin.ru ©)

Achter de façade van het Portugese mirakel

In 2015 werd de sociaaldemocraat António Costa premier van Portugal, aan het hoofd van een regering met parlementaire steun van een (extreem)linkse en groene partijen. Door de internationale pers wordt zijn regeerperiode al even bejubeld als een economisch mirakel, een soort van Portugees Wirtschaftswunder na de donkere crisisjaren. De pensioenen, minimumlonen en uitkeringen stegen, de schulden en de werkloosheid daalden, en de economie groeide fors. Portugal geraakte van het Europese strafbankje, zonder dat Costa daar een confrontatie à la Grecque voor nodig had. Aan dit Portugees mirakel ontwaart Le Monde Diplomatique echter ook een schaduwkant. Costa wil kost wat kost de uitstekende relatie met Europa behouden, en doet daarom heel wat water in de wijn.

Om de 'Brusselse' doelen omtrent begrotingstekort en staatsschuld niet in het gedrang te brengen, blijft Costa net als zijn rechtse voorgangers de kaart trekken van liberalisering van de huizen- arbeidsmarkt, privatiseringen en verkoop van publieke eigendommen.

Antonio_Costa
De Portugese premier António Costa (Partido Socialista) (Foto: FraLiss - Creative Commons licentie)

De propagandamachine van Hongaars premier Orbán

Wat ooit geloofwaardige, onafhankelijke, objectieve, journalistieke media waren, transformeerde de Hongaarse premier Viktor Orbán en zijn partij Fidesz in enkele jaren tot propaganda-apparaten. Deze ooit gerespecteerde (online) media zijn nu niets meer dan geoliede nepnieuws-machines die moeten helpen om de ideeën en de agenda van Orbán en de zijnen door te drukken, schrijft MO* Magazine. Zelfs sociale mediagigant Facebook wantrouwt alle grote Hongaarse nieuwskanalen en checkt alle posts die deze media tegen betaling online op het platform willen verspreiden.

Bovendien zijn al die 'staatsmedia' geconcentreerd in één grote mediastichting, inclusief de media die formeel in private handen zijn. Deze concentratie vergroot de controle die Orbán en Fidesz op de verschillende media hebben en vergemakkelijkt het simultaan verspreiden van dezelfde boodschap.

Onmenselijke oorlog

Onbemande bootjes die op eigen houtje langs de zeegrenzen patrouilleren. Het luchtruim dat bewaakt wordt door hypersnelle gevechtsvliegtuigen zonder menselijke piloot. Een tank met een wapensysteem dat volledig autonoom bewegende doelwitten detecteert en vervolgens onschadelijk maakt. De internationale defensie-industrie ontwikkelt en experimenteert op grote schaal met zogenaamde 'killer robots'. Onbemande wapensystemen zijn in feite niet meer nieuw, en worden nu al wereldwijd ingezet. Deze robots krijgen nu echter hoofdzakelijk 'defensieve' taken opgelegd. In de toekomst zouden ze zelf in het offensief kunnen gaan, zonder de tussenkomst van een mens, schrijft The Atlantic. Al is die laatste nog niet happig om de eigen rol volledig uit het militair scenario te schrappen.

Nu al zijn deze met artificiële intelligentie uitgeruste machines echter tot dingen in staat waar een mens alleen maar van kan dromen. Geven we oorlog straks volledig uit handen? En dreigt het dan niet helemaal uit de hand te lopen?

T-Hawk Remotely Piloted Air System in Afghanistan
De onbemande (en onbewapende) Tarantula Hawk verkenningsdrone aan het werk in Afghanistan (Foto: British Army © Crown copyright)

Om het snelst

In België hebben we de Wetstraat en haar colonne naar de straat genoemde journalisten, in Nederland cirkelt het kruim van de politieke journalistiek dan weer rond het Binnenhof. Op zoek naar primeurs onderhouden ze intense contacten met woordvoerders en hooggeplaatste ingewijden van de macht. Zo krijgen journalisten van de grootste Nederlandse media op gezette tijdstippen een brokje nieuws toegeworpen en helpen ze eigenhandig een inderhaast opgeblazen politiek proefballonetje los te laten. Dit zo gretige vissen naar exclusieve primeurs waarmee ze 's anderendaags de voorpagina kunnen vullen, maakt hen tegelijk ontzettend kwetsbaar, en vatbaar voor manipulatie, merkt De Groene Amsterdammer op.

Het zijn de 'voorlichters' van de partijen, de politiek zelf, die zo kan bepalen wat het grote publiek voorgeschoteld krijgt. De normaliter kritische journalisten gedragen zich al bij al uiterst voorspelbaar, wat spindokters en handige politici natuurlijk in hun voordeel weten uit te buiten. De media snelt van de ene rel naar de andere, en de inhoud geraakt ondergesneeuwd.

Piketty's voorstellen tegen ongelijkheid

Na zijn baanbrekende foliant 'Kapitaal in de 21ste eeuw' bracht de Franse econoom Thomas Piketty deze week de opvolger 'Capital et Idéologie' uit (op de Nederlandse vertaling is het nog even wachten). In zijn nieuwe boek traceert Piketty de geschiedenis van de ongelijkheid en de ideologieën die deze ongelijkheid rechtvaardigen.  L'Obs zet de 10 pistes op een rij die Piketty uittekent voor een minder ongelijke wereld, waar kapitaal dus niet bij een kleine groep geconcentreerd zit. Van een werknemersvertegenwoordiging van 50% in de raden van bestuur van private ondernemingen, tot een 'startkapitaal' van 120.000 euro voor ieders 25ste verjaardag gefinancierd door een jaarlijkse belasting op vastgoed en erfenissen.

De lijst is ambitieus, en de voorstellen moeten niet alleen leiden tot minder ongelijkheid, maar evengoed tot meer democratie. Al lijken beide concepten voor Piketty onlosmakelijk met elkaar verbonden.

Als extra geven we graag het in memoriam dat Piet Piryns in Knack schreef voor de ontzettend gewaardeerde Bert Verhoye.

Bert schreef voor Apache jarenlang de satirische rubriek 'Koro' en overleed twee weken geleden op 74-jarige leeftijd.

Bert, je wordt gemist.

Heb je zelf iets interessants gelezen, gehoord of gezien? Laat een reactie achter onderaan dit stuk, of mail naar keuze@apache.be!

LEES OOK
Jan Walraven / 03-08-2019

Handel in huizen, futuristisch spioneren, en kinderarbeid voor cacao

De grip van de financiële elite op de huizenmarkt, het nieuwe Amerikaanse spionagesysteem, de kinderarbeid achter de chocoladereep, en nog veel meer in de tweewekelijkse keuze van…
etty-fidele-oJpkjWcScyg-unsplash-1
Jan Walraven / 08-12-2018

De keuze van Apache #28

Klimaatmigratie, het grote geld van de deeleconomie en nog veel meer in de tweewekelijkse keuze van Apache.
smartphone verslaving verslaafd jeanne menjoulet