De keuze van Apache #33

Jan Walraven
_DSC7939
Microsoft-oprichter Bill Gates heeft zich samen met zijn vrouw Melinda ontpopt tot één van de grootste filantropen ter wereld (Foto: DFID UK - <a href="https://creativecommons.org/licenses/by/2.0/">Creative Commons licentie</a>)

De donkere kant van de hippe e-steps

In Brussel en Antwerpen kan je er dezer dagen niet meer naast kijken, en als je dat wel doet struikel je geheid over eentje: de elektrische deelsteps van Bird, Dott, Flash of Lime. Gebruikers van deze commerciële deelplatformen kunnen via een app een e-step ontgrendelen en na gebruik achterlaten waar ze willen, via dezelfde app kan een andere gebruiker de step vervolgens terugvinden. Maar die elektrische steps moeten ook opgeladen worden. Dat gebeurt vanaf 9u 's avonds en 's nachts door zogenaamde 'juicers' die voor elke opgeladen step een bedrag krijgen dat elke dag varieert. 's Morgens om 7u moeten de steps terug op straat staan, zo niet riskeren de juicers een boete. Bruzz trok met enkele juicers die voor Lime werken op nachtelijke stepjacht. De concurrentie voor de steps is groot.

Nachtwerk voor een onzeker, laag en variabel loon, waarbij de stroomkosten, eventuele huur van een bestelwagen en andere kosten niet eens worden vergoed. Of de juicers verzekerd zijn voor de risico's die ze op de weg nemen, is niet duidelijk.

Big Oil versus het klimaat

Terwijl de gevolgen van de klimaatopwarming wereldwijd steeds meer zichtbaar en voelbaar worden, schiet ook een deel van de bedrijfswereld wakker. Met vallen en opstaan proberen 'groene' bedrijfsleiders hun productieprocessen en bedrijfsvoering te verduurzamen. Alle goede bedoelingen ten spijt staat er een redelijk gigantische olifant in de kamer: Big Oil. The Economist wijst erop dat de vraag naar olie wereldwijd blijft toenemen, en dat de olie-industrie biljoenen aan investeringen in extra productiecapaciteit plant. ExxonMobil bijvoorbeeld wil tegen 2025 25% meer olie en gas oppompen dan in 2017. De oliesector is nog steeds een hoeksteen van ons economisch model, en vele pensioenfondsen rekenen ook op de winsten ervan.

Kan de markt dit probleem zelf oplossen of is er politieke overheidsinmenging nodig om Big Oil aan banden te leggen? Kunnen investeerders en fondsenbeheerders voldoende druk uitoefenen? De lobby tegen overheidsoptreden belooft alleszins intens te blijven.

15813242525_4b52b3b7a4_k
Een ExxonMobil-fabriek nabij Chicago in de Verenigde Staten (Foto: Richard Hurd - Creative Commons licentie)

Hoe de grootste marine ter wereld faliekant faalde

Luttele kilometers van de Japanse kust, iets na 1u30 's nachts op 17 juni 2017 barst de hel los op het Amerikaanse oorlogsschip USS Fitzgerald. Een botsing met het cargoschip ACX Crystal heeft de romp opengereten en het koude, zoute zeewater gutst de kajuiten binnen. 7 matrozen zullen uiteindelijk verdrinken, tientallen geraken gewond. Het is de grootste scheepsramp van de Amerikaanse marine in vier decennia. Al zal dat trieste record slechts twee maanden later al verbroken worden wanneer 10 matrozen het leven laten aan boord van de USS John S. McCain die een gelijkaardige botsing maakt. ProPublica reconstrueert op indrukwekkende, visuele wijze de ongeziene ramp met de Fitzgerald aan de hand van vertrouwelijke documenten, verslagen en gesprekken met overlevende matrozen.

Hoe kan het dat de grootste, best uitgeruste en zwaarst gefinancierde marine ter wereld twee gelijkaardige, op het eerste zicht vermijdbare rampen veroorzaakt?

Monopolievorming in het Europees topvoetbal

Voetbal is oorlog, liet de legendarische Nederlandse bondscoach Rinus Michels in de jaren zeventig optekenen. Hij had het over wat er op het veld zelf gebeurde, maar vandaag kan je er evengoed alles wat zich naast het terrein afspeelt mee omschrijven. Voetbal draait al lang niet meer enkel om wie de meeste goals maakt, het is een schakel in een internationale, politieke strijd om 'soft power', schrijft The Guardian. Regimes die mensenrechten schenden, maar ook koolstofintensieve (staats)bedrijven, van Rusland over Maleisië en Rwanda tot de Verenigde Arabische Emiraten, poetsen er graag hun imago mee op. Europese topclubs als PSG, Manchester City en Real Madrid zijn op steeds ingewikkelder manieren innig met elkaar verweven via sponsors, voetbalbobo's en politici.

Voetbal gebruiken voor politieke doeleinden is zo oud als de sport zelf. Al dreigt het met de miljoenenbusiness die voetbal is geworden wel danig uit de hand te lopen.

3731805056_9f9b0408a9_o
De UEFA Champions League wordt gedomineerd door een klein groepje topvoetbalclubs (Foto: Prakash - Creative Commons licentie)

In de VS lijken alle nieuwe appartementsgebouwen op elkaar

Over de hele Verenigde Staten duiken de laatste jaren quasi-identieke woontorenblokken op. Een echte naam heeft het alomtegenwoordige bouwsel niet echt, al kan zowat iedereen er wel één aanduiden in zijn buurt. Hoe komt dat toch, vraagt Bloomberg zich af. Dat de blokken hoofdzakelijk opgetrokken zijn uit een relatief goedkoop materiaal als hout, heeft er ongetwijfeld iets mee te maken. De bouwsector bouwt goedkoop in de hoogte en kan zo snel inspelen op de demografische groei en stijgende vraag naar goedkope huisvesting. Al betekent dat ook dat ze licht ontvlambaar zijn. Dat ondervonden ze in New Jersey al aan den lijve, gelukkig zonder dodelijke slachtoffers.

Hebben de Amerikanen de wonderformule gevonden, of zijn de risico's van houten appartementsgebouwen toch te groot?

Achter filantropie schuilt een verborgen politieke agenda

Miljardairs die een deel van hun immense fortuin afstaan voor een goed doel, wie kan daar nu iets tegen hebben? Toch denken we maar beter twee keer na voordat we deze genereuze filantropen hun gang laten gaan, betoogt NRC Handelsblad. Want familiefortuinen en bedrijfsfondsen worden al te vaak ingezet om eigen fouten onder de mat te vegen. Zo is tabaksgigant Philip Morris bijvoorbeeld een gulle gever van de Foundation for a Smoke-Free World. Hun financiële slagkracht geeft hen bovendien de macht om eenzijdig de politieke agenda te bepalen en prioriteiten te stellen zonder enige vorm van democratische controle. Armlastige overheden en van middelen gespeende ngo's en supranationale organen zien het geld weliswaar graag komen, maar moeten er de invloed bijnemen.

NRC wijst er bovendien op dat het filantropisch geld komt van bedrijven die van belastingontwijking hun specialisatie hebben gemaakt, en dat schenkingen ook nog eens onbelast blijven. Dat geld had dus ook in de schatkist terecht kunnen komen, en burgers hadden democratisch kunnen beslissen voor wat ze het willen gebruiken.

_DSC7939
Microsoft-oprichter Bill Gates heeft zich samen met zijn vrouw Melinda ontpopt tot één van de grootste filantropen ter wereld (Foto: DFID UK - Creative Commons licentie)
LEES OOK
Karl van den Broeck / 30-09-2023

Crisis in Nagorno-Karabach, Biden bezoekt stakerspiket en PFAS-vervuiler veroordeeld

Van Armenië tot PFAS, van Biden tot Piketty: dit is de Keuze van Apache.
Amerikaans president Joe Biden spreekt een stakerspiket van UAW toe aan een fabriek van General Motors.
Karl van den Broeck / 16-09-2023

De geest van Pinochet, demente politici in de VS en de heetste zomer ooit

Het beste uit het aanbod van onze binnen- en buitenlandse partners.
De zomer van 2023 werd gekenmerkt door zware bosbranden in Europa, de VS en Canada.
Karl van den Broeck / 02-09-2023

Ineos beschuldigd, de andere droom van Martin Luther King, en populair kunstonderwijs

Van Ineos tot Martin Luther King: dit is de Keuze van Apache.
Martin Luther King op het podium tijdens de legendarische March on Washington in 1963.