De keuze van Apache #16

Jan Walraven
plastic-cups-973103_1920

Heb je zelf een artikel ontdekt dat iedereen zou moeten lezen? Mail het naar keuze@apache.be en wie weet komt het in ons wekelijks overzicht terecht.

Wil je de Keuze van Apache elke zaterdag in je mailbox? Schrijf je hier in.

 

Deze vrouwen veranderden de muziekjournalistiek 

In de jaren zestig en zeventig beleefde het muziekblad Rolling Stone gouden tijden. Het magazine stond aan de wieg van nieuwe vormen van journalistiek, en werd gedragen door mannen als Hunter S. Thompson en andere legendarische onruststokers. Vanity Fair vertelt nu het verhaal van Marianne Partridge en haar feministische, hoogopgeleide metgezellen die de boel als eindredactrices en fact-checkers draaiende hielden, de cultuur veranderden, en uiteindelijk van Rolling Stone het journalistiek instituut maakten dat het vandaag nog steeds is.

Dat het nachtelijk koeterwaals van Thompson als een samenhangend artikel in Rolling Stone kon verschijnen, hebben we aan hen te danken.

Extreemrechts rukt in heel Europa op

Als we de peilingen mogen geloven, stevenen de extreemrechtse Zweedse Democraten morgen (9 september) op een verkiezingsoverwinning af. De xenofobe partij is één van de vele gelijkaardige formaties die het continent via de stembus veroveren. Gelijkaardig, maar wel nooit helemaal identiek, merkt Médiapart op. Soms keert het zich tegen 'het establishment', terwijl in andere gevallen 'de ander', de vreemdeling de dupe is. Médiapart brengt orde in de pluriformiteit en onderscheidt zes categorieën, van traditioneel, xenofoob extreemrechts, over identitair rechts tot neofascistisch rechts.

Het mag dan al een huis met vele kamers zijn, dat extreemrechts Europa steeds meer in zijn greep heeft, valt niet meer te ontkennen.

Het is net de overheid die voor vooruitgang zorgt

Wat zou Uber zijn zonder de GPS? Niets. Een platform dat zich vaker niet dan wel aan de wet houdt, zou met andere woorden niet kunnen bestaan door een met overheidsgeld ontwikkelde technologie. De GPS is maar één van de voorbeelden waarmee econoom Mariana Mazzucato in de podcast Freakonomics illustreert hoe de overheid technologische en wetenschappelijke ontwikkelingen en doorbraken stimuleerde, en dus ook de vooruitgang van onze economie en maatschappij garandeerde.

Terwijl het overheersende discours vandaag vooral de overheid zoveel mogelijk uit de economie wil weren, hamert Mazzucato op de cruciale rol die een investerende overheid moet spelen.

Het nieuws is kapot

De VRT-reeks 'Dank dat u bij ons was' zette voorbije maandag nog in de verf dat het nieuws de voorbije decennia steeds meer rekening is gaan houden met wat mensen willen zien, eerder dan met wat ze zouden moeten weten. De nieuwsankers - op een aantal oudgedienden na - waren blijkbaar opgelucht dat ze tot dat inzicht gekomen waren. De niet-geïnterviewde marketeers ongetwijfeld ook. In een uitgebreid stuk blikt ook ex-hoofdredacteur van The Guardian Alan Rusbridger terug op zijn carrière en de transformatie die de journalistiek in die tijdspanne heeft doorgemaakt. Hij is minder optimistisch.

De effecten van het in de hele maatschappij overheersende marktdenken op de journalistiek zet de publieke, democratische taak van de journalistiek onder druk. Net nu ze broodnodig is.

De Westerse besparingstriade

Waarom was austeriteit de eerste keuze voor Westerse leiders en politici toen ze in 2008 met een economische crisis geconfronteerd werden? Op Project Syndicate schrijft Yanis Varoufakis dat drie politieke stromingen deze nefaste beleidskeuze propageerden: klassieke, Thatcheriaanse voorstanders van een kleine overheid, Europese sociaaldemocraten en Amerikaanse republikeinen. Een bont gezelschap, maar elk had zo zijn redenen, en ze vonden en vinden elkaar nog steeds in hun analyse dat de riem aanspannen de juiste en dus enige keuze is.

Het gevolg? Een op een kartel gebaseerd, hiërarchisch, en gefinancialiseerd mondiaal economisch systeem dat ongelijkheid bestendigt en economische instabiliteit in de hand werkt.

Het wordt steeds stiller op het middenveld

Steeds meer verenigingen doen er het zwijgen toe uit vrees dat het mes in hun subsidies wordt gezet en dus hun voortbestaan in het gedrang komt, schrijft Philippe Diepvents in De Standaard. De commentaren die de Vlaamse Auteursvereniging te verduren kreeg nadat ze kritiek uitte op de aanstelling van Mia Doornaert tot voorzitter van het Vlaams Fonds voor de Letteren, is volgens Diepvents een zoveelste voorbeeld van deze tendens. Kritiek in de kiem smoren door te dreigen met financiële represailles is weinig democratisch.

In een gezonde democratische samenleving zouden kritische stemmen net gekoesterd moeten worden.

Een nieuwe wegwerpbeker zal de planeet niet redden

Vervang klassieke plastic wegwerpbekers door wegwerpbekers gemaakt van een plastic op basis van maïszetmeel. Deze oproep aan verschillende koffieketens werd duizenden keren gedeeld op sociale media. Tekenend voor het denken over duurzaamheid, klimaat en milieu, schrijft George Monbiot in The Guardian. Want waar halen we het maïszetmeel voor de productie van een beker die even lang zal leven als de tijd waarin we een koffie drinken? Hoeveel land en water zouden we hiervoor gebruiken? Het zijn vragen die duizenden mensen zich niet stellen. Het feit dat we miljoenen wegwerpproducten maken, stelt blijkbaar niemand in vraag.

Om deze levensstijl vol te houden hebben we in principe vier planeten nodig. Het is dus die levensstijl die we moeten aanpakken, en niet het ene wegwerpbekertje inruilen voor het andere.

LEES OOK
Karl van den Broeck / 30-09-2023

Crisis in Nagorno-Karabach, Biden bezoekt stakerspiket en PFAS-vervuiler veroordeeld

Van Armenië tot PFAS, van Biden tot Piketty: dit is de Keuze van Apache.
Amerikaans president Joe Biden spreekt een stakerspiket van UAW toe aan een fabriek van General Motors.
Karl van den Broeck / 16-09-2023

De geest van Pinochet, demente politici in de VS en de heetste zomer ooit

Het beste uit het aanbod van onze binnen- en buitenlandse partners.
De zomer van 2023 werd gekenmerkt door zware bosbranden in Europa, de VS en Canada.
Karl van den Broeck / 02-09-2023

Ineos beschuldigd, de andere droom van Martin Luther King, en populair kunstonderwijs

Van Ineos tot Martin Luther King: dit is de Keuze van Apache.
Martin Luther King op het podium tijdens de legendarische March on Washington in 1963.