Enkele dagen later volgde Land Invest Group, de projectontwikkelaar waar Dillen net voor zijn job als kabinetschef van De Wever voor werkte. Land Invest Group wordt gefinancierd met geld van een door de Luikse PS gedomineerd pensioenfonds en heeft tegelijk een goede vriend van Bart De Wever als stille vennoot aan boord. De bouwpromotor eiste 250.000 euro schadevergoeding van Apache en vroeg meteen ook de verwijdering van alle artikels waarin we de waarheid over 'Dossier Tunnelplaats' neerschreven.
Monddood
Wie raakt aan grote belangen mag zich verwachten aan forse tegenwind, maar een dubbele schadeclaim die het kapitaal van onze achterliggende coöperatieve vennootschap flink oversteeg, was toch even schrikken.
De dubbele rechtszaak heeft dan ook maar één doel: Apache monddood maken en verhinderen dat er verder gespit wordt in schimmige vastgoeddossiers waar politiek en vastgoedbonzen elkaar vinden.
En er was een bijkomend probleem: het concrete dossier dat aan de basis ligt van de rechtszaak onthulde immers ook hoe ideologisch gezworen tegenstanders als de (Luikse) PS en de (Antwerpse) N-VA elkaar achter de schermen probleemloos vinden wanneer het grote geld lonkt.
Hartverwarmend
De directe aanval op een onafhankelijk nieuwsmedium dat onderzoeksjournalistiek hoog in het vaandel draagt, pakte echter averechts uit en zorgde voor een hartverwarmende golf van solidariteit. Wouter Deprez organiseerde in de Antwerpse Roma de Nacht van Apache waar de crème van de Vlaamse stand-up comedian scène, samen met een aantal auteurs en kunstenaars de vrije meningsuiting een hart onder de riem kwam steken.
Van de weeromstuit bereikten de artikels die aan de basis van de schadeclaims lagen een veel groter publiek. Nieuwe abonnees vonden de weg naar Apache en we mochten ook flink wat nieuwe aandeelhouders begroeten die mee bouwen aan een duurzame, echt onafhankelijke onderzoekssite.
Het zal ongetwijfeld niet de bedoeling geweest zijn van de dubbele schadeclaim, maar de boemerang kwam met een rotvaart terug in het gezicht van de indieners. Vandaag telt Apache 3.500 leden. De nacht van Apache, samen met een in der haast georganiseerde crowdfunding bracht 120.000 euro op. Geld dat we prompt investeerden in extra journalistiek. Ons leek het de best denkbare, eigenlijk de enige mogelijke reactie op mensen die een onafhankelijke journalistiek medium dat te dicht bij de waarheid komt monddood willen maken: gewoon verder doen maar dan meer en beter.
Homans
Niet iedereen bleek daar echter op dezelfde wijze over te denken. Sociaal kredietverschaffer Trividend zag dat Apache de wind in de zeilen had en overwoog ons een investeringskrediet van 100.000 of 150.000 euro toe te kennen. De organisatie bereidde het dossier grondig voor. De vergadering van het investeringscomité was vastgelegd. Maar het dossier kwam er nooit aan. Te elfder ure werd het door de vertegenwoordiger van bevoegd Vlaams minister Liesbeth Homans (N-VA) op de raad van bestuur van Trividend gekelderd.
Het zal ongetwijfeld niet de bedoeling geweest zijn van de dubbele schadeclaim, maar de boemerang kwam met een rotvaart terug in het gezicht van de indieners
"Nooit eerder vertoond", klonk het in de schoot van die raad van bestuur, maar het doel werd wel bereikt: minister Homans slaagde er in de verdere groei van Apache in de kiem te smoren.
Net zoals de schadeclaims betekent het gemiste investeringskrediet een ontzettend verlies van tijd en energie. De voorbereiding van de rechtszaak, maar net zo goed het uitwerken (en het zien kelderen) van het investeringskrediet is bijzonder arbeidsintensief. Hoe zeer we de waarheid ook aan onze kant hebben, het leidt af van de essentie: straffe en onthullende journalistiek brengen. Macht in al haar verschijningsvormen kritisch bevragen, de waarheid onthullen, ook en misschien net vooral, wanneer die waarheid ongelegen komt.
Lezerscoöperatie
Maar tegenover de systematische pogingen om ons onderzoekswerk aan banden te leggen of te vertragen, staat de steun en het enthousiasme van een groeiende groep mensen. Lezers die overtuigd zijn van het belang van wat Apache doet en die lid zijn geworden van onze lezerscoöperatie.
Exact een jaar geleden gebeurde dat, naar aanleiding van de dubbele dagvaarding massaal. Het bijhorende geld werd het voorbije jaar geïnvesteerd in journalistiek. Er staan flink wat potjes op het vuur en onderaan lijsten we een vijftiental artikels op waarmee we het voorbije jaar het verschil maakten. Het is een greep uit de talrijke verhalen die zonder de lezerscoöperatie achter Apache nooit het daglicht zouden hebben gezien.
Sommige van die verhalen werden breed opgepikt in de reguliere media. Denk aan het Publipartschandaal dat door Apache werd uitgebracht, de directe betrokkenheid van de diamantlobby bij de totstandkoming van de afkoopwet of de omstreden inkomsten van intussen ex-gedeputeerde Geert Versnick.
Tegenover de systematische pogingen om ons onderzoekswerk aan banden te leggen of te vertragen, staat de steun en het enthousiasme van een groeiende groep mensen.
Impact
Veel andere verhalen zijn in onze ogen minstens even belangrijk, maar werden niet opgepikt. Omdat ze complex zijn, horen we dan vaak. Moeilijk verkoopbaar,
Het verhaal van een Vlaamse waterintercommunale van waaruit miljoenen euro's naar een Vietnamese haven lekken, is zo'n voorbeeld. Of de manier waarop het Antwerps college negatieve adviezen ombuigt in positieve adviezen. Of recent nog het verhaal over hoe een VLD apparatsjik als 'onafhankelijk bestuurder' benoemd werd in de raad van bestuur van de federale investerings- en participatiemaatschappij die een portefeuille van een kleine 17 miljard beheert. Een verhaal van oude politieke cultuur en postjes dat zich nota bene afspeelde op het moment dat iedereen moord en brand schreeuwt over de Publipartaffaire.
De impact van onze verhalen hangt in belangrijke mate samen met het bereik ervan. Daarom moet Apache verder groeien, zodat we onze rol als echt onafhankelijk medium in Vlaanderen, van luis in de pels van de macht, voluit kunnen spelen
Gelukkig leiden dergelijke verhalen wel geregeld tot parlementaire vragen, tot schorsingen, stevige debatten of zelfs belangrijke beslissingen op Europees niveau, zoals naar aanleiding van een reeks onthullingen over illegale partijfinanciering door verschillende Europese partijen.
De impact van dergelijke verhalen hangt echter in belangrijke mate samen met het bereik ervan. Het volstaat niet dat er, in het beste geval achter de schermen naar gehandeld wordt. Het zijn verhalen die, 'politici niet willen lezen', 'kranten niet mogen schrijven' maar die tegelijk ook 'iedereen zou moeten weten'.
Daarom zijn we er meer dan ooit van overtuigd dat Apache verder moet groeien, zodat we onze rol als echt onafhankelijk medium in Vlaanderen, van luis in de pels van de macht, echt voluit kunnen spelen. Het tijdsgewricht waarin we leven schreeuwt erom.
Een jaar nadat gepoogd werd Apache het zwijgen op te leggen, staan we dan ook klaar om die groei vorm te geven. Met datgene wat u van ons verwacht en met heel veel gemeende dank voor uw hartverwarmende steun het voorbije jaar. En ja, het proces. Dat komt wellicht begin volgend jaar voor de rechter. De rechter moet natuurlijk een uitspraak doen, maar het lezen van de tussentijdse conclusies van de tegenpartijen sterkt ons enkel in de overtuiging dat de dubbele dagvaarding van meet af aan maar één doel had: intimideren en proberen Apache monddood te maken.
Een greep uit de stukken van het voorbije jaar
De geheime deal tussen stad Antwerpen en Land Invest
Bouwpromotor Land Invest Group krijgt van de stad Antwerpen het recht om op een aanzienlijk deel van de stadsgronden aan de Slachthuissite vastgoed te ontwikkelen en te verkopen. Dat gebeurt via een geheime collegebeslissing die Apache kon inkijken. Apache kon ook achterhalen waarom die deal vooral de bouwpromotor bijzonder goed uitkomt.
Kleindochter Publifin verliest 2 miljoen euro aan Optima
De semi-publieke holding Publipart boekt een waardevermindering van 2.030.000 euro door de val van Optima. Nog opvallend in de jaarrekening van de Publifin-kleindochter: zeventien leden van de raad van bestuur – waaronder ook Vlaamse schepenen en een burgemeester – kregen afgelopen boekjaar samen 359.973 euro aan zitpenningen uitbetaald.
Fake news vergiftigt publieke opinie rond Kazachgate
Om de rol van miljardair Patokh Chodiev bij de versnelde stemming van de afkoopwet te minimaliseren, proberen communicatiebureaus via fake news en met een doortrapte ‘black pr’-campagne de beeldvorming in ons land te sturen. Commissievoorzitter Dirk Van der Maelen bevestigde dat de commissie daar intussen van op de hoogte werd gesteld.
Fernand Huts kocht Gentse OCMW-gronden via stroman
En Nederlands dochterbedrijf van een Luxemburgse vennootschap van Fernand Huts kocht via een stroman 450 hectare landbouwgrond van het Gentse OCMW. Volgens OCMW-voorzitter Rudy Coddens (sp.a) is de verkoop noodzakelijk voor de financiering van onder andere een nieuw woonzorgcentrum in Mariakerke.
KUL-professor Marc Hooghe pleegde auteursfraude
De Commissie voor Wetenschappelijke Integriteit (CWI) van de KU Leuven acht een aantal klachten die verband houden met auteursfraude en plagiaat tegen professor Marc Hooghe gegrond. Dat wordt door verschillende bronnen bevestigd aan Apache. De universiteit verbindt echter nauwelijks consequenties aan die bevinding.
Europese conservatieven misbruikten subsidiegeld om nationale partijen te financieren
De Europese conservatieve partij ACRE heeft in 2015 en 2016 voor meer dan een half miljoen euro aan Europese partijsubsidies misbruikt, dat blijkt uit interne documenten van het Europees Parlement die Apache kon inkijken.
Burgemeester en vastgoedbaron in Koksijde. 'Wat is het probleem?'
De burgemeester van Koksijde, Marc Vanden Bussche (Open Vld) is actief als vastgoedontwikkelaar in zijn eigen gemeente. Dat blijkt uit onderzoek van Apache. Als burgemeester heeft hij voorkennis. Zijn meerderheid kan gemeenteplannen aanpassen aan zijn persoonlijke belangen. Volgens Vanden Bussche zelf is de combinatie burgemeester-bouwpromotor geen probleem: “Dat gebeurt in heel veel gemeenten.”
Antwerpse intercommunale lekt miljoenen naar Vietnamese haven
Wat heeft een waterintercommunale met het geld van uw waterfactuur te zoeken in Vietnam? Of in de dictatuur Kazachstan? Apache brengt in kaart hoe water-link via haar private dochtervennootschap Induss drie miljoen stopte in de Vietnamese haven waar wijlen Steve Stevaert in 2010 voorzitter van werd.
Geheime deals met farmabedrijven ondermijnen ziekteverzekering
De uit de pan swingende kost voor peperdure innovatieve geneesmiddelen dreigt het budget voor geneesmiddelen fundamenteel te ontwrichten. Op vier jaar tijd (2015-2018) dreigen de uitgaven voor zogenaamde ‘artikel 81’ geneesmiddelen te verzesvoudigen. In die periode zal de overheid niet minder dan 2,88 miljard euro terugbetalen.
Optima blijkt goudmijn voor Geert Versnick
Documenten van de Nationale Bank die Apache kon inkijken leren hoe Versnick als bestuurder bij Optima Group tussen 2013 en 2015 bijna 130.000 euro verdiende. Samen met Jeroen Piqueur zat Versnick op de eerste rij wanneer Optima Group het geld uitdeelde dat werd 'verdiend' via fictieve consultancy-opdrachten en via de dubieuze verkoop van een Spaans filiaal.
Afkoopwet: Antwerps parket schakelde diamantlobby in om politici te bewerken
Lobbyisten van de diamantsector werden door het Antwerps parket-generaal ingeschakeld om te lobbyen voor de afkoopwet bij politici. Zo staat het zwart op wit in documenten die Apache kon inkijken. "Het Antwerps parket heeft dan aan de professoren Haelterman en Verstraeten gevraagd van de lobby-machine in de andere richting te doen werken, en dus nu het tegenvoorstel van de magistraten bij de politici te promoten."
De chronisch vermoeide portefeuille van professor Kenny De Meirleir
Onderzoek van Apache toont hoe 'chronisch vermoeidheidsspecialist' Kenny De Meirleir via tal van bedrijfjes zijn patiënten vaak omstreden peperdure tests en medicatie verkoopt die hij zelf voorschrijft. Intussen moet de professor zich verantwoorden voor de strafrechter.
Agent signaleerde al jaar eerder dat 'Bende van Sproetje en Mega Toby' illegalen afperste
De afdelingshoofden van het Antwerpse politiekantoor in de Handelsstraat waren al een jaar op de hoogte van de ophefmakende zaak Mega Toby en Sproetje, vooraleer de agenten die illegalen en vluchtelingen beroofden en mishandelen, werden gearresteerd. Een hoofdinspecteur meldde de zaak in een operationeel overleg, maar er zou niets gedaan zijn met de informatie.
Na de cumul, politieke partijen worden steenrijk
Het eigen vermogen van de Belgische politieke partijen blijft spectaculair groeien. De recent in de Kamer neergelegde partijboekhoudingen voor het jaar 2016 tonen aan dat alleen al de Vlaamse politieke partijen samen een eigen vermogen van ruim 64 miljoen euro hebben opgebouwd. Op tien jaar tijd verdubbelden de oorlogskassen. Ongeveer 85 procent daarvan is belastinggeld.
Het rijk van zakenman Maurice De Velder wankelt
Het rijk van Maurice De Velder wankelt. De voorbije maanden maakte de omstreden zakenman – bekend van P-Magazine, de reclamepanelen van het failliete Think Media Outdoor en de omstreden deal aan de Antwerpse Renaultsite – zijn holdingmaatschappij Geuzen grotendeels leeg. Dat gebeurde via kapitaalsverminderingen van achtereenvolgens vijf en acht miljoen euro.