De zin van brood bakken

Chris Van Camp
CHRIS VAN CAMP
CHRIS VAN CAMP

Want na de time-out dreigt the point of no return. Sommigen gaan zelf voor preventie. Ze vechten om in het zadel te blijven. Bij die groep zien we ondanks de slechtere voorwaarden en financiële offers een toename van aanvragen voor loopbaanonderbreking. Weer niet goed.

Iedereen, van patroons tot ziekenfondsen, lijkt zich over de lusteloosheids-epidemie te buigen. Niemand stelt de zin van onze - in het kader van een economisch model gecreëerde - jobs in vraag. Alsof een mens die niet langer in overlevingsmodus zit, nooit bedenkingen zou krijgen bij de obscure relevantie van zijn of haar bijdrage aan de maatschappij. Een bijdrage die zich louter vertaalt naar het betalen van sociale bijdragen en belastingen. Met de neus op de verkeerde bestedingen en de hallucinant onrechtvaardige verdeling van de lasten, lijken onze offers nog onzinniger dan onze arbeid. Een hamster in een rad komt verder dan de doorsnee werknemer.

Gegijzeld

Het probleem is dat we ons ervan bewust worden dat het leeuwendeel van de arbeid die we verrichten niets realiseert buiten het in stand houden van een systeem. Wat neerkomt op het gaande houden van het controle-apparaat waarin we gegijzeld worden. Arbeid wordt veelal verrekend in uren, het presteren van die uren moet gecheckt worden. De makkelijkste manier is aanwezigheidspolitiek. Het zitten op een toegewezen werkplek in een niet-functionerend, extern bedacht bureaulandschap. In die meestal open ruimte ga je een dagelijks gevecht om concentratie aan, want die is totaal zoek in het groepsgebeuren.

Alle bedrijven die de kno-schaal overstijgen, zijn in hetzelfde bedje ziek. Ze hebben een waterhoofd dat teveel druk zet op tere schouders

Wie zich vragen stelt bij de terugloop van zijn productiviteit in deze onnatuurlijke omstandigheden, is een vogel voor de kat. Tot er een of andere design-goeroe weer de lofzang van het isolement predikt en overal muren en deuren voorschrijft, kan je je maar beter neerleggen bij het gevoel je loon niet echt waard te zijn. Gelukkig wordt dat gecompenseerd door het feit dat je het maar even mag aanraken vooraleer het weer verstuift in de gemeenschap.

Alle bedrijven die de kmo-schaal overstijgen, zijn in hetzelfde bedje ziek. Ze hebben een waterhoofd dat teveel druk zet op tere schouders. De managementniveaus stapelen zich op als in een piramidespel, met dezelfde nefaste afloop. Iedereen manager, maar niemand die ooit nog carte blanche krijgt. Niemand die echt wat te zeggen heeft. Het enige wat je doet is informeren en rapporteren. Wat er met al die kilometers interne communicatie gebeurt mag Joost weten. Jobs worden gewogen, profielen uitgeschreven, er wordt teruggekoppeld en gescreend… En terwijl een extern bedrijf hiermee tonnen schept, zit de werknemer op die stoel in die dorre vlakte die bedrijfsvloer heet. Totaal onbeschermd tegen de groepsdynamica en het verbaal kannibalisme die bij overbevolking spontaan ontstaan. Het doodt niet alleen de werking van hersencellen, maar ook elke kiem van creativiteit. Die moet dan weer opgewekt worden met workshops of van buitenaf aangevoerd worden.

Bedrijfje spelen

Dat inschakelen van ‘gezonde krachten’ van buitenaf, die wel hun eigen tijd indelen en grip lijken te hebben op hun werkterrein, wint recht-evenredig met de uitval van vaste werknemers

aan terrein. Iets wat de bedrijfswereld en de overheid graag vertaalt naar groeiend ondernemerschap en de zin om zelfstandig te zijn. Iedereen freelance! Moest het niet ingegeven worden door de foute economische drijfveren, ik zou het onderschrijven. maar nee, zo gemakkelijk kom je van ons niet af. Niet voor er een basisinkomen bestaat.

Echt, het zou weinig verschil uitmaken, moesten we een heleboel mensen gewoon betalen zonder hen in het rad te laten lopen. Waarom zoeken herbronners heil in kookcursussen, willen ze schoffelen in een moestuin of zelf rokjes naaien? Heel eenvoudig, omdat je de zin ervan niet ver moet zoeken. Omdat het je leverancier van levensnoodzakelijkheden maakt. Dat lucht op, ertoe doen. Kweken, voeden, kleden. Duidelijk. Alles liever dan die opgepompte shit, die workshops over leren communiceren, de vergaderingen over de vergadercultuur, de duizenden holle mails met hele troepen in cc waardoor niemand zich geroepen, maar wel iedereen zich overstelpt voelt.

Alles liever dan die opgepompte shit, de workshops over leren communiceren, de vergaderingen over de vergadercultuur, de duizenden holle mails met hele troepen in cc waardoor niemand zich geroepen, maar wel iedereen zich overstelpt voelt

Om eerlijk te zijn, de meesten onder ons spelen ‘bedrijfje’. We roepen druk-druk, maar waarmee durven we qua relevantie niet onder de loep te nemen. En kom niet af met die dwingende administratie want die is net zo goed een kafkaiaanse constructie. We durven niet luidop zeggen dat we thuis iets beters te doen hebben dan op kantoor minuten te tellen. Dat we liever zelf voor onze kinderen zouden zorgen in plaats van geld te krijgen om ze wat verderop ook in een voorbereidend landschapsconcept te stallen. Als je erover nadenkt, word je gegarandeerd gek.

Kortom, waar zijn we mee bezig? Ons lichaam en onze geest komt er blijkbaar al massaal tegen in opstand. Sterker nog, onbewust haken we af. Wat houdt dan ons verstand nog tegen?

LEES OOK
Anton Jäger / 22-01-2021

Basisinkomen in een liquide democratie

Meer dan economische noodzaak duidt de populariteit van het basisinkomen ook op verschuivingen binnen ons democratische bestel. Het basisinkomen past zich perfect in in onze…
rom-matibag-eS_zSnr0qh4-unsplash
Anton Jäger / 07-04-2020

Corona en de overwinning van de geldtransfer

Bezorgt deze globale pandemie ons allemaal binnenkort een basisinkomen? Of toont ze de VS net dat de publieke gezondheidszorg uitgebreid moet worden?
annie-spratt-E9NE0qcq74k-unsplash
Chris Van Camp / 10-06-2016

Even recapituleren

Waarom beroert het voorstel van een basisinkomen de gemoederen terwijl het vroeger heel normaal was dat gezinnen vaak maar één kostwinner hadden?
CHRIS VAN CAMP