Ik probeer haar blik te peilen. Ik meen iets van spot te zien, maar ook van stiekeme genoegdoening. “Het zal pijn doen”, interpreteer ik als "nu zullen ze het voelen". Ze: de politieke elite, de media, de politiek correcte medeburgers die het FN zo verafschuwen. We hebben iets gedaan waardoor ze wel verplicht zullen zijn naar ons te kijken in plaats van over ons heen. Nu zijn ze wel verplicht rekening met ons te houden.
Colère
Ik geef toe, het is giswerk, haar die gedachten toe te schrijven. Maar niet helemaal, daar ben ik zeker van. Het zit er allemaal in, in die vermoeide, gelaten blik waarin evengoed malicieuze triomf doorschemert. Het hele land staat in rep en roer door mensen zoals zij. "Le choc" titelde Le Figaro gisteren, en op Antenne 2 haalden ze prompt een gelijkaardige cover van Libération onder het stof, maar dan uit 1984 toen vader Le Pen bij de Europese verkiezingen een verrassend resultaat behaalde. Een verkiezingsuitslag die toen al door een resem experts uitgelegd werd als een uiting van "colère" en "exaspération".
Het ergste is dat ik me die woede heel goed kan voorstellen. Er is een heleboel om woedend over te zijn. Het kost me geen enkele moeite me in haar in te leven. Waarschijnlijk wordt ze niet echt riant betaald voor het vrij eentonige werk. Ik stel me haar voor hoe ze 's avonds thuiskomt, in haar smetteloze huurwoning, en met haar pijnlijke rug liefst meteen in de zetel zou gaan zitten. Maar er moet gekookt worden voor twee tieners, er wacht nog een berg strijk.
Misschien is haar man werkloos en moet zij in haar eentje de boel draaiende houden. Wat ze ook doet, capabel en competent, want hij kan het ook niet helpen dat zijn fabriek verhuisd is naar een lageloonland.
Ze weet dat het niet klopt dat iedereen gelijk is voor de wet en dat er wel degelijk eerste- en tweederangsburgers zijn
Eén van jullie
Instinctief voelt ze aan dat het niet eerlijk is. Dat het moeizaam gaat als je met gewoon werken je boterham moet verdienen en niet over kapitaal beschikt. Ze zal ze wel horen, de berichten over de bankencrisis en belastingontduiking door grote bedrijven, maar het is ver van haar bed. Hoe kun je boos worden op structuren, ingebouwde mechanismen, systeemfouten? Intuïtief weet ze dat het niet klopt dat iedereen gelijk is voor de wet, dat er wel degelijk zoiets als klassejustitie bestaat, dat er eerste- en tweederangsburgers zijn. De klimaatopwarming waar sommigen zo druk over doen is haar minste bekommernis, want de zachte winters zorgen er tenminste nog voor dat de verwarmingskosten meevallen.
En dan komt daar zo'n Marine Le Pen met haar ongepolijste "ik ben één van jullie" imago, die alles wat fout loopt in de wereld afschuift op "de migrant" en de laatste maanden "les musulmans". Daar kun je tenminste kwaad op zijn. Die bestaan écht.
Ik ben niet zozeer kwaad op jou, denk ik, terwijl ik mijn boodschappen opberg. Veeleer op de gewetenloze politici die schaamteloos inspelen op je onzekerheden, angsten en twijfels. En dat mensen als jij vallen voor die reactionaire, xenofobie retoriek. Ça fait mal. Wees maar zeker dat het zeer doet.
