Geheim protocol tussen mediagroepen en Financiën

Tom Cochez
(Foto: Doviende)
(Foto: Doviende)
(Foto: Doviende)
(Foto: Doviende)

De overheid die het op een akkoordje gooit met een sector om samen de eigen wetgeving te passeren. Zo kan het "verdoken protocol" omschreven worden dat twee jaar terug, onder auspiciën van toenmalig minister van Financiën Steven Vanackere (CD&V) en later zijn opvolger Koen Geens (CD&V), werd afgesloten tussen de administratie Financiën en de grote mediagroepen. Het protocol laat mediabedrijven toe om geen btw - normaal 21 procent - te betalen op hun digitale nieuwsproducten. De geheime regeling kostte de schatkist op die manier al miljoenen euro's. Om evidente redenen werd er in de reguliere media met geen woord over gerept. Op het kabinet van bevoegd minister Johan Van Overtveldt (N-VA) wordt ontstemd gereageerd op het geheime protocol waarvan ze tot voor kort niet eens zelf het bestaan kenden.

Geen uitzondering

"Elektronische diensten worden volgens de geldende Europese richtlijn aan het normale btw-tarief belast", klinkt het op het kabinet Van Overtveldt. "Dat tarief bedraagt in België 21 procent en de inning daarvan gebeurde altijd rigoureus. Tot onder de vorige regering een verdoken protocol werd opgesteld tussen de administratie en de grote uitgeverijen. Daarin werd afgesproken dat de mediagroepen een btw-0-tarief mogen hanteren voor hun digitale nieuwsproducten."

Het protocol kwam er onder zware druk van de mediasector en heeft enkel betrekking op de grote uitgeverijen

Het protocol kwam er onder zware druk van de mediasector en heeft enkel betrekking op de grote uitgeverijen. Kleine spelers zoals Apache.be werden buiten de regeling gehouden en moeten wel 21 % btw betalen. De "oplossing" die daarvoor werd bedacht is dat het protocol enkel geldt voor uitgevers die hun nieuws zowel op papier als digitaal verspreiden. Maar die verklaring raakt kant noch wal. Ze was weliswaar het originele opzet - toenmalig minister Vanackere vroeg aan Europa een uitzondering voor krantenuitgevers die digitaal een "exacte replica" brengen van hun papieren krant, maar kreeg die uitzondering niet van Europa. Het geheime protocol dat na dat Europese njet werd opgesteld, staat met andere woorden helemaal los van die geweigerde aanvraag voor exacte replica.

Symposium

Op het kabinet Van Overtveldt is men "not amused" over het bestaan van het geheime protocol. "Het was bedoeld om onder de radar te blijven", klinkt het. "Het is pas naar aanleiding van een recente veroordeling van Frankrijk en Luxemburg voor het toekennen van een verlaagd btw tarief voor e-books en de daaropvolgende ingebrekestelling van België dat we weet hebben gekregen van het bestaan van het protocol."

Kabinet Van Overtveldt: Het protocol was bedoeld om onder de radar te blijven

Dat Europa wel op de hoogte was van de geheime deal tussen de Belgische overheid en de grote uitgeverijen, komt door een toevalligheid. Op een symposium over media in Nederland, dat onder meer handelde over btw-tarieven in het medialandschap, kwam het geheime protocol in de marge ter sprake. Van daaruit kwam het aan de oren van de bevoegde diensten binnen de Europese Commissie die ons land prompt in gebreke stelden.

Expliciet

Apache.be schreef ruim een jaar geleden al over het bestaan van zo'n deal tussen de uitgevers en de overheid. Op deze site verklaarde Franck Arrii, hoofd van de dienst communicatie van toenmalig bevoegd EU-Commissaris Semeta bovendien dat Europa België nooit toestemming gaf voor een verlaagde btw op digitale producten:

Ik heb navraag gedaan bij de diensten van DG Taxation. Op 5 oktober (2012) heeft voormalig minister Steven Vanackere een brief gestuurd naar onze Commissaris. Die antwoordde heel expliciet, in een brief van 7 november (2012) dat een verlaagd tarief voor online nieuws niet mogelijk is.

Europa gaf met andere woorden nooit groen licht voor een bijzondere regeling of protocol. Integendeel, de bevoegde EU-commissaris zette het licht uitdrukkelijk op rood. Het was dan ook nooit de bedoeling dat Europa - of bij uitbreiding eender wie anders - ooit weet zou hebben van het geheim protocol ten bate van de mediagroepen en ten nadele van de schatkist.

Europese top

De "lek" op het symposium en de daaropvolgende ingebrekestelling zorgen er nu voor dat de mediagroepen over afzienbare tijd door de overheid gedwongen zullen worden om wél 21 procent btw op hun digitale producten aan te rekenen. "We kunnen het geld moeilijk met terugwerkende kracht recupereren", klinkt het op het kabinet Financiën, "maar wellicht vanaf 1 juli al zal de btw op digitale nieuwsproducten aangerekend moeten worden."

Daarnaast wil minister Van Overtveldt, samen met onder meer Luxemburg, Nederland en Frankrijk, werk maken van een officiële Europese regeling die lidstaten toelaat een verlaagd btw-tarief te hanteren voor digitale media, net zoals dat vandaag officieel kan voor papieren media. Een regeling die voor iedereen, dus ook voor zogenaamde 'pure players' als Apache.be moet gelden. Op de voorbije Benelux-top werd afgesproken om het thema op de komende Europese ministerraden te bespreken. Luxemburg en Nederland engageerden zich alvast om, als toekomstige voorzitters van die Europese ministerraden het thema te agenderen.

LEES OOK
Brigitte Herremans, Ludo Abicht / 14-04-2021

De twee gezichten van de strijd tegen antisemitisme

Antisemitisme wordt steeds vaker gelijkgeschakeld met kritiek op de staat Israël. Zo riskeren we echt antisemitisme niet ernstig te nemen of zelfs niet te zien.
taylor-brandon-Y8r0RTNrIWM-unsplash
Frederik Polfliet / 17-12-2020

Moria, de 'schandvlek' van Fort Europa

Elf vluchtelingen uit het Griekse kamp Moria worden in België opgevangen. In het afgebrande kamp ging het er mensonterend aan toe. Ondertussen is een nieuw kamp verrezen, met nog…
vluchtelingenkamp Moria
Steven Vanden Bussche / 18-09-2020

Geen einde aan dubbele standaard export verboden pesticiden

Ngo’s pleiten voor een productie- en exportverbod voor bepaalde pesticiden in de Europese Unie. De Europese Commissie werkt aan een verstrenging van de importregels.
agriculture-2361978_1920