De mens is een onverbeterlijke narcist. Handige reclamejongens hadden dat al langer door, zelfs lang voor Coca Cola ons massaal aan de selfie deed gaan met een plastieken frisdrankfles met onze naam erop of die van een al dan niet ingebeelde geliefde. De meeste dingen die mensen doen, doen ze op zijn minst deels omdat ze zichzelf graag zien. Moest ik overigens niet te ijdel geweest zijn om een paar jaartjes als bis- of trisser te blijven hangen aan de universiteit dan had ik mijn zelfbedachte kunst nooit boven zondagochtendkitsch laten uitstijgen. Hoewel ik zeker niet zo ver wens te gaan te beweren dat elke hoogleraar mijn hoogdravende wijsneuzerij wist te smaken.
IJsemmer
Veel ontzettend slechte zaken zijn onze wereld overkomen door ijdeltuiterij van het zuiverste water. Dat het goede doel definitief de stap heeft gezet van het aangeprate schuldgevoel-met-het-vingertje naar de schaamteloze zelfgratificatie vind ik daarom een lovenswaardige evolutie. Het is immers leuker om dagelijks een tiental internetvrienden een ijsemmer over hun kop te zien gooien voor ALS dan ze in een beek te zien duikelen voor een bak pils. Voor je het weet wordt narcisme, de ongeslagen motor van een rotte samenleving, gekaapt en omgebouwd tot een deugdelijk instrument ter verbetering van het maatschappelijk weefsel.
Wanneer staat de politicus op die burgers trots maakt op het feit dat ze belastingen betalen?
Het goede nieuws is dat het bovendien werkt. De ALS-actie is een gigantisch succes en een nieuw teken aan de wand dat sociale media een positieve impact kunnen hebben. Waar vroeger de zendtijd beperkt was om bedrijfsleiders met een uit de kluiten gewassen cheque in beeld te krijgen voor Levenslijn of het afraffelen van namen een beetje ongeïnspireerd werd na een drietal dagen plaatjes draaien voor Music For Life, zorgen Facebook en Youtube ervoor dat iedere weldoener ruimschoots te tijd krijgt om de zon op zich te laten schijnen.
Belastingaanslag
Misschien kunnen in tijden van sociale afbraak ook de volbloed verdedigers van de sociale welvaartstaat inspiratie opdoen. Wanneer staat de marketingwijze sociale politicus op die burgers trots maakt op het feit dat ze belastingen betalen? - uiteindelijk niet meer of minder dan een geïnstitutionaliseerde vorm van liefdadigheid. Het lijkt me nog steeds eenvoudiger om de groepen die klagen over het sociale beslag zich goed te laten voelen over zichzelf dan om ze te overtuigen van het gelijk van Mauss, die vast zou stellen dat geen enkele belastingaanslag hoog genoeg is om ze te doen passeren als een voorbeeld van een zuiver altruïstische gift.
