Vorig najaar gaf N-VA twee persconferenties over het hoofdpunt van de partij. Een jaar lang hadden de kopstukken voor meer uitleg met hetzelfde uitgestreken gezicht verwezen naar het congres dat in januari over het onderwerp zou worden georganiseerd. Zo konden ze zich er niet vanaf blijven maken. Misschien wisten de meeste Vlamingen amper waarover het ging, maar journalisten en tegenstanders buitelden over elkaar heen om N-VA’ers naar hun precieze definitie van het tot daarvoor mystieke confederalisme te vragen.
Wat hield die staatsvorm voor N-VA uiteindelijk in? Ik moest het even terugzoeken (pdf), maar de partij bleek een vrij klassieke invulling aan het begrip confederalisme te geven. Zo goed als alle bevoegdheden werden gesplitst. Kamer en Senaat werden afgeschaft en vervangen door vertegenwoordigers van de regionale parlementen. Geen Belgische regering meer maar drie Vlaamse en drie Waalse ministers die onder elkaar uitmaken wie de vergaderingen voorzit. De koning mocht blijven, al was het maar om hem verder te kunnen uitkleden.
Bevoegdheidsverdeling
Ik kan niet beweren dat ik álle artikels lees en actualiteitenrubrieken bekijk die over de campagne berichten, maar ik loop er ook niet van weg. En in alles wat er mij onder ogen komt, vind ik maar heel weinig terug over de vergezichten van N-VA, of zelfs maar de verkiezingsvoorstellen die daarop zijn gebaseerd. Geen enkele krant heeft een reeks over welke bevoegdheden maar beter gesplitst kunnen worden, en ik heb ook nog geen politici zien debatteren over wat er met Brussel moet gebeuren. Nochtans hoekstenen van N-VA.
Misschien ligt het aan de media – dat kan altijd. Maar het lijkt niet echt het geval. Op Twitter zie ik geen N-VA’ers tekeer gaan over de weinige aandacht dat hun programma krijgt. Zondag mocht Bart De Wever in De Zevende Dag een thema uitkiezen om te bediscussiëren met Kris Peeters. Hij wilde het eigenlijk over arbeidsmigratie hebben, maar uiteindelijk had hij zijn tijd nodig om enkele onnauwkeurigheden recht te zetten over het lot dat werklozen in het verkiezingsprogramma van zijn partij treft. Wie dacht dat De Wever Kris Peeters zou interpelleren over de anomalie van bevoegdheden die met de zesde staatshervorming worden gesplitst, was eraan voor de moeite.
Geen zevende staatshervorming!
Het was Liesbeth Homans die vorige week in een interview in De Tijd werd gevraagd naar de communautaire plannen van haar partij. Het antwoord sprak niet meteen voor zich. “Een zevende staatshervorming is voor ons echt niet nodig”, begon Homans. “We willen vanaf dag één een economische herstelregering en we willen partners die loyaal mee nadenken over confederalisme.”
Liesbeth Homans wil er klaarblijkelijk alles aan doen om een zevende staatshervorming te vermijden
Over dat nadenken: “We beseffen ook wel dat dat een proces is dat je niet direct realiseert. Dat mag even tijd vergen. Geen tien jaar, maar er mag even over worden nagedacht hoe we dat het beste doen.” Enkel over gezondheidszorg werd Homans concreet. Blijkbaar bestaat er in Vlaanderen en Wallonië een geheel andere soort van overconsumptie. “Een deel van de bevoegdheden zal moeten worden gesplitst, zonder dat je in een zevende staatshervorming verzeild raakt”, was daarvan de eindconclusie. Alsof Gwendolyn Rutten er alles aan zou doen om een belastingverlaging te vermijden.
Veel commentatoren hebben het zich na de campagne van 2007 tot in den treure beklaagd. CD&V’ers noch N-VA’ers waren te horen over hun splitsingsplannen. Daarover begonnen ze pas tijdens de regeringsonderhandelingen. Oftewel is momenteel hetzelfde aan de hand, en zwemmen horden sociaaleconomische kiezers in de fuik van N-VA. Oftewel heeft de partij haar nationalistische ambities voor de komende jaren werkelijk opgeborgen, en verraadt ze haar traditionele achterban. Ik moet er niet aan denken.
