Rusland en de homorechten

Peter Casteels
Peter Casteels - Column - Uitgelicht
Peter Casteels

De Belgische premier Elio Di Rupo en andere politici zoals Kris Peeters en Didier Reynders waren nooit van plan om naar de Olympische Winterspelen te gaan. Veel kans maakten we toch niet op medailles, en daarmee is ons een uitputtend debat bespaard gebleven. Voor Nederland waren zowel koning Willem-Alexander als premier Mark Rutte aanwezig op de openingsceremonie. Hun land kreeg weliswaar 29 medailles, maar daarvoor hadden ze een discussie over homofobie uit te zitten die langer dan een half jaar duurde.

In augustus schreef Stephen Fry een open brief aan David Cameron om hem op te roepen de Russische Winterspelen te boycotten. Onder Vladimir Poetin worden homo’s vernederd, gecriminaliseerd, gevangengenomen en hun klachten over geweld genegeerd. In zo een land kunnen geen Olympische spelen, van wie de organisatoren zich voor haar bestaansreden af en toe beroepen op de mensenrechten, plaatsvinden, schrijft Fry. In Nederland nam NRC’s Bas Heijne de oproep van Fry over en voerde een eigen strijd tegen de Nederlandse politici die naar Sotsji wilden. Hij stond niet alleen. Zo bood schrijver Artur Japin zichzelf in een open brief aan om mee te reizen met Mark Rutte naar Rusland en de dialoog over homorechten aldaar op te starten. Dat is hem niet gelukt.

Vorige week maakten wij in België (maar ook in de rest van de wereld) een gelijkaardige discussie in een versneld tempo mee. De Oegandese president Yoweri Museveni ondertekende een wet die de vervolging en bestraffing van holebi’s mogelijk maakt. Een Belgische homo kwam daar eerder al in de problemen. Open Vld’er Alexander De Croo riep meteen op dat de ontwikkelingshulp aan het land moest worden stopgezet. Dat gebeurde niet, maar andere landen zoals Noorwegen, Denemarken en ook Nederland schrapten de budgetten. De Wereldbank stelde een lening uit.

De gewone Rus in de straat

Misschien heeft het ermee te maken dat ik zelf homo ben en het bevreemdend is om te merken dat ikzelf als maat der dingen word genomen, maar die overweldigende aandacht voor holebi’s maakt mij ietwat ongemakkelijk. Tijdens de discussies voor de Winterspelen was er natuurlijk geen sprake van een inval in de Krim, maar dat is niet de eerste keer dat Poetin een buurland binnenvalt. In 2008 gaf hij van op de Olympische Zomerspelen in Peking het sein aan zijn legertroepen om Georgië te bezoeken. Een conflict dat vergelijkbaar is met wat er vandaag in Oekraïne gebeurt. De man heeft geen respect voor de soevereiniteit van hele natiestaten. Dan kan het moeilijk verbazen dat hij ook holebi’s hard aanpakt.

Net zoals wie in België aandacht voor armoede vraagt meteen over kansarme en altijd onschuldige kinderen begint, wordt buitenlandpolitiek teruggebracht tot lieve en onschuldige homo’s die in elkaar worden geslagen

En ook de binnenlandse politiek van Poetin oogt zonder de schendingen van holebi-rechten weinig florissant. In een (uitstekend) essay over de staat van de democratie noemt The Economist hem deze week een ‘postmoderne tsaar’. Zijn politiek is corrupt, gewelddadig en autoritair. Miljoenen en miljoenen Russen hebben daar onder te lijden. Oeganda heeft een verontrustend verleden van homofoob geweld – in 2011 werd er de activist David Kato vermoord – maar het zou overdreven zijn om ook daarvoor miljoenen euro’s aan hulp terug te schroeven.

De nadruk op holebi’s is ergerlijk simplistisch. Net zoals wie in België aandacht voor armoede vraagt meteen over kansarme en altijd onschuldige kinderen begint, wordt buitenlandpolitiek teruggebracht tot lieve en onschuldige homo’s die in elkaar worden geslagen. Ik kan niet ontkennen dat het de denigrerende ondertoon daarvan is die mij stoort, maar de wereld zit complexer in elkaar dan wie er vriendelijk is voor homo’s en wie niet. Zelfs áls iedereen in het Westen homoseksualiteit zou hebben aanvaard, is die maatstaf niet correct. Ook wanneer Poetin de homorechten zou respecteren, had ik niet graag gezien dat onze politici hem een gezelligheidsbezoek brachten in Sotsji.

LEES OOK
Duchka Walraet / 04-08-2014

Objet Trouvé

Is het postmodernisme een onomkeerbare toestand? Een ontmaagding? Één ding staat vast: het postmodernisme woekert en slaat wonden. Duchka Walraet maakt gedurende zes weken een…
duchka