De Dansaertstraat over Molenbeek

Tom Cochez
De Brusselse Dansaertstraat (Foto asw909)
De Brusselse Dansaertstraat (Foto asw909)
De Brusselse Dansaertstraat (Foto asw909)
De Brusselse Dansaertstraat (Foto asw909)

Vandaag laat De Standaard twee Molenbekenaren aan het woord over hun leven in Molenbeek. Het zijn twee blanke Vlamingen. Ze hebben best interessante meningen en ze werden netjes genoteerd. Niets op aan te merken. Maandag bracht De Morgen een reportage over Molenbeek. Even gedegen vakwerk. In de reportage lazen we quotes van Arno, David, Gertjan, Sacha, Goedele en Johan. Die laatste is de woordvoerder van de lokale politiezone. La Flandre profonde in hartje Brussel. Ja, er is een zinnetje van ene Achmed  (14 jaar): "Je moet wel oppassen. Na een bepaald uur zijn er meer mensen met slechte bedoelingen op straat."

Dansaert

Over naar de opiniestukken. Toegegeven, we hebben ze de voorbije dagen niet allemaal gelezen. Het waren er dan ook héél veel. In het gros ervan werden vooral veel open deuren ingetrapt en onderlinge ruzietjes uitgevochten. Links en rechts werd er een punt gemaakt, maar wat ook hier opviel: ze werden nagenoeg allemaal geschreven door een wel heel particulier gezelschap van Vlaamse Brusselaars. Mochten we ons niet zo tegen stereotypering verzetten, we zouden ze Dansaert-Vlamigen kunnen noemen.

Zijn er dan geen andere? Exact een jaar geleden pakte De Morgen nog uit met 'Brieven uit Brussel' waarin jonge Brusselaars schreven over hun stad. Waar zijn die jongeren plots gebleven? Het was in de krant met een vergrootglas zoeken naar andere dan de obligate meningen van de vaste rist Brusselse inwijkelingen. Blijkbaar liever een opiniestuk van iemand die nog maar vier maanden in Brussel woont en alweer weg wil uit het 'monster Brussel' dat bevolkt wordt door 'nachtroofdieren'. Links en rechts werden woorden neergepend en uitgesproken die, mochten ze door Bart De Wever in Antwerpen worden gebruikt, door dezelfde mensen te vuur en te zwaard bestreden zouden worden.

Exact een jaar geleden pakte De Morgen nog uit met 'Brieven uit Brussel' waarin jonge Brusselaars schreven over hun stad. Waar zijn die jongeren plots gebleven?

Maar goed, we hebben hier al vaker geschreven dat kranten als De Morgen en De Standaard schrijven voor de blanke middenklasser van middelbare leeftijd. Toen de Antwerpse scholenproblematiek eind april vorig jaar opnieuw aan de orde was, kopte De Standaard 'Geen plek voor 'witte' kinderen'. Een dag eerder zette De Morgen zeven blanke kindergezichtjes op pagina een onder de kop 'deze kinderen hebben nog geen school'. Die artikels gingen over Borgerhout waar het overgrote deel van de kinderen (die geen school vonden) gekleurd is.

Poetsvrouw

Die keuze van kranten om voor de blanke middenklasser van middelbare leeftijd te schrijven, weerspiegelt zich trouwens op tal van manieren. Soms lijkt het onschuldig, maar vaak is het stereotyperend. Een paar maanden geleden bracht De Standaard een stukje over poetsvrouwen. Op pagina een stond een promobox. Het opschrift was iets als  'waarom we zoveel last hebben van onze poetsvrouw'. Die 'we' maakt alles duidelijk: De Standaard wordt gemaakt voor mensen die een poetsvrouw hebben., niet voor poetsvrouwen. Het stuk binnenin werd ook helemaal vanuit die premisse geschreven.

We mogen aannemen dat zoiets niet met slechte bedoelingen gebeurt. Het is gewoon zo dat kranten schrijven voor 'hun' lezers en dat journalisten terugvallen op 'hun' bronnenkader. Als het over onderwijs in Borgerhout gaat, dan zijn dat de ouders van de witte kindjes. Gaat het over poetsvrouwen, dan zijn dat mensen met een poetsvrouw. En als het over Molenbeek gaat, dan zijn dat de vlotte stedelijke jongens en meisjes die elkaar kennen vanuit het dorpje in de stad dat de wijde omgeving van de Dansaertstraat in Brussel nu eenmaal is.

De vertaling daarvan in de krant  - maar bijvoorbeeld ook in een programma als Reyers Laat - levert in het beste geval aardige bedenkingen en voorstellen op, maar geeft vooral ook een heel particuliere en bijgevolg verwrongen kijk op de realiteit. Een gevaarlijke en impliciet cliché-bevestigende kijk ook, waarin 'wij' diegenen zijn die last hebben van de criminaliteit, het vuilnis en de kots op straat. 'Zij' zijn dan diegenen die er verantwoordelijk voor zijn.

LEES OOK
Matthias Dobbelaere-Welvaert / 14-06-2019

Proximus megaproject gepersonaliseerde reclame: onze privacy kan wachten

Met de Belgian Data Alliance willen Belgische mediaspelers concurreren met Amerikaanse reuzen als Google en Facebook. Maar ze nemen die wel als voorbeeld en doen precies hetzelfde…
code privacy foto Yuri Samollov
Yoeri Maertens / 23-05-2018

Moslimterrorist of gestoorde gek? Framing in de Vlaamse media

Vlaamse kranten berichten systematisch anders over aanslagen gepleegd door moslims dan over aanslagen van niet-moslims. Deze 'framing' blijkt nu weer bij de berichtgeving over de…
Brussels_suspects_CCTV
Karl van den Broeck / 08-05-2018

'Apache gelooft in de taak van de pers als vierde macht, dat is de harde kern van onze stiel'

Karl Marx is 200 jaar. Filosofiehuis Het Zoekend Hert in Antwerpen vroeg schrijver Walter van den Broeck en zoon Karl om een lezing te houden. Lees hier de lezing van Apache…
De redactie van Apache in het Reuzenhuis op de Turnhoutsebaan in Borgerhout. (Foto: © Stef Arends)