Opgewarmde kost

Peter Casteels
Peter Casteels - Column - Uitgelicht
Peter Casteels

Ook Terzake maakte er geen geheim van. Het programma opende donderdagavond met het nieuws dat Jan Jambon oud-Oostfrontstrijders toesprak, maar in de reportage die werd uitgezonden werd meteen duidelijk dat het om opgewarmde kost ging. In de verkiezingscampagne van 2007 had Karel De Gucht Yves Leterme er als kartelpartner van N-VA op aangesproken. Leterme had mensen op zijn lijsten die extreemrechtse bijeenkomsten bezochten. Dezelfde bijeenkomst nota bene die Johan Sauwens zijn ministerspost had gekost. Sauwens verwees toentertijd ook al naar Jambon.

De reden waarom Terzake er mee opende was dat er beelden van Jambon tussen de oud-Oostrfrontstrijders waren opgedoken. Enkel voegde dat weinig toe: er was nooit enige discussie over of hij daar al dan niet aanwezig was. De foto’s waren gepubliceerd en rondgedeeld door het extreemrechtse Nieuw-Solidaristisch Alternatief. De jongens wilden N-VA herinneren aan haar bestaansreden. Het zijn koele minnaars van het confederalisme, en een sociaaleconomisch herstelregering hoeft voor hen al helemaal niet. Ze vragen niet meer dan de onafhankelijkheid zoals Jan Jambon die in zijn tijd bij de Vlaamse Volksbeweging bepleitte.

Het N-SA had zich niet kunnen dromen hoeveel aandacht ze zouden krijgen. Zaterdag hielpen De Standaard en andere kranten verder mee hun kostje op te warmen tot heet nieuws. Een meevaller was dat het naadloos paste in het nieuwe frame waar media N-VA sinds enkele weken proberen te dringen. Ivan De Vadder kopte ‘m tijdens de reportage van Ter zake meteen binnen: wéér een klap voor die partij. Wie beweerde er dat peilingen verzinsels waren? Nou, dan.

Relevant

Een klassieke definitie van ‘nieuws’ is dat het om nieuwe feiten gaat die onbekend waren tot journalisten erover schreven. Maar er wordt wel vaker oud nieuws opnieuw rond gepompt. Apache.be berichtte vorig jaar over een nieuwtje van Greenpeace dat na vijf jaar een tweede keer terechtkwam op de voorpagina van De Morgen. Er zijn ook veel onnozelere voorbeelden: het radionieuws opende zondagmiddag met hetzelfde bericht – absenteïsme bij de gemeenteraadsverkiezingen – waarmee De Standaard vrijdag al opende. De enige reden was dat het eigen VRT-programma De Zevende Dag zondagochtend een debatje had over het onderwerp.

De meeste Vlamingen hebben geen flauw benul over het politieke verleden van Jan Jambon. De foto is misschien niet nieuw, maar wel relevant.

Wat precies nieuw is en wat niet, is daarmee nogal relatief. Toen Greg Smit ‘Why I left Goldman Sachs’ schreef, en enkele praktijken van de bank oplijstte die hij niet langer wilde verdedigen en die veel lezers verrasten, reageerden een deel van het financiële perskorps lauwtjes. Zij hadden niets in het boek gelezen dat ze niet al veel langer wisten. Er waren weinig redenen om daar allemaal nogmaals over te schrijven. Veel Amerikanen wisten niet waarover het ging. Net zoals de meeste Vlamingen geen flauw benul hebben over het politieke verleden van Jan Jambon. Het is misschien niet nieuw, maar wel relevant.

Die manier van nieuwsgaring, doet verslaggeving veel lijken op opinievorming. De krantenartikels die verschenen, waren een megafoon voor de mening het N-SA wilde duidelijk maken. Net zoals alle onderzoeken, interviews en alarmkreten over de Belgische loonkost – ook relevant, zelden nieuw – de mening van de ondernemers die daar meestal achter zitten vertegenwoordigen. De strikte scheidingslijn die graag tussen nieuwskatern en opiniepagina’s wordt getrokken, is veel troebeler dan journalisten hopen. Veel nieuws dient in de eerste plaats het standpunt van een bron. Zeker als nieuws zelfs niet nieuw hoeft te zijn.

LEES OOK
Bert Moerman / 16-07-2021

Een vorm van vooruitgang

'Niets is ooit zo slecht dat het voor niets goed is.'
bert moerman
Nadia Nsayi / 30-06-2021

Spijt is niet genoeg

België moet samenwerken met Congolese leiders die hun land willen opbouwen.
de croo in congo
Anton Jäger / 04-06-2021

De Coningskwestie

Wat vertelt de online steun van duizenden Vlamingen over het Vlaanderen van vandaag en gisteren? 
BRUSSELS BOIS DE LA CAMBRE LA BOUM THREE