'Jejoen zit in Nederland'. Met die kop opende De Standaard afgelopen vrijdag de krant. De onderkop: 'De jonge Syriëstrijder Jejoen Bontinck (18) is bijna terug thuis in Antwerpen. Volgens onze bronnen zit hij op dit moment in Nederland'. Daarmee was de saga Jejoen in een klap terug van nooit helemaal weggeweest. Of toch niet: enkele dagen eerder al , op maandag 14 oktober werd in de Antwerpse Hangar 26 het nieuwe boek van de vader van Jejoen, Dimitri Bontinck voorgesteld: 'Syriëstrijder tegen wil en dank'. Daar werd gelijk ook een nieuwe missie van Dimitri Bontinck richting Syrië, op zoek naar zijn verloren zoon aangekondigd. Behalve het verhaal van de grote zoektocht wil het boek, zo lezen we, ook een oproep naar de overheid zijn:
Het boek is naast het verhaal van de vader ook een oproep naar de overheid om het gevaar van radicale organisaties in te zien en te verbieden en over de methodes die de organisaties gebruiken om de jongeren naar het front te lokken. Tegelijkertijd is het ook een waarschuwing voor ouders dat radicalisme achter iedere hoek kan schuilen.
Daarmee zit Dimitri Bontinck helemaal op de lijn van wat de staatsveiligheid al een tijdje nadrukkelijk op het agenda zet: het islamisme /salafisme als het grootste gevaar voor de democratie.
Lichtbak
Op die lijn zit de gewezen militair Dimitri Bontinck al een tijdje, en van meet af aan werd de zoektocht naar zijn zoon zeer nadrukkelijk gemediatiseerd. Inclusief meereizende journalisten, paginalange reportages en vrachten nieuws dat in essentie geen nieuws was. Of op zijn minst geen nieuws dat belangrijk genoeg mag worden geacht om er De Standaard mee te openen, vervolgens het zevenuurjournaal mee te beginnen en daarna TerZake. Maar eens de molen draait, is er geen houden meer aan: zowat alle nieuwssites en kranten stormden, verblind door een lichtbak achter Jejoen en zijn papa aan.
Is de terugkeer van Jejoen nieuws om De Standaard mee te openen, vervolgens het zevenuurjournaal mee te beginnen en daarna TerZake?
Drama was het zeker. Agendasetting ook. Maar nieuws? Dat bleek ook voorzichtig na het weekend. Blijkbaar toch een beetje verschoten van de eigen gretigheid, liet de vaderlandse pers Jejoen plots op een koude steen vallen. Er is nog wel een huiszoeking, een zitting van de raadkamer, ondervragingen en wat gespin over de veiligheidsdienst die de Bontincks door de luchthaven zou hebben gesluisd, maar de snelheid waarmee de steekvlam opging, was rechtevenredig aan de snelheid waarmee ze weer uitdoofde.
Of we daarmee de laatste bladzijde van de saga Jejoen hebben omgeslagen, valt nog maar te bezien. Het dossier heeft immers alles om opnieuw op te flakkeren. Het past te mooi in sommige (partij)politieke agenda's om gewoon en stille dood te sterven en bij media zijn de filters die dat soort drab moeten tegenhouden de voorbije jaren zowat verdwenen.
Internering
Het verschil met de Panorama reportage van afgelopen donderdag kon moeilijk groter zijn. In een beklijvende reportage werd Frank opgevoerd. De man pleegde een moord en een reeks zedenfeiten en zit intussen bijna dertig jaar in de gevangenis. Omdat hij ontoerekeningsvatbaar en dus 'ziek' werd verklaard, werd Frank geïnterneerd. In België krijgen geïnterneerden nauwelijks behandeling. Die situatie maakt het leven van Frank uitzichtloos. Bovendien wil hij zelf ook niet meer vrijkomen omdat hij zichzelf als een gevaar voor de maatschappij ziet. Omdat hij naar eigen zeggen ondraaglijk psychisch lijdt, stelde hij de vraag om euthanasie.
In een opiniestuk schrijft de maker van de reportage, Dirk Leestmans:
Na Frank stelden nog zo’n tien mensen uit de gevangenis een gelijkaardige vraag. (Eén iemand kreeg inmiddels ook euthanasie in de ziekenboeg van de gevangenis van Brugge . Maar dat was omdat de man terminaal ziek was.) En daarmee kreeg de vraag van Frank een precedentwaarde. In 1996 werd in ons land de doodstraf afgeschaft. Voeren we de zelfgekozen doodstraf in 2013 in? Of respecteren we gewoon de vraag van een man die zegt ondraaglijk psychisch te lijden en daarom uit het leven wil stappen?
Bovenstaande quote staat onder de tussentitel 'moeilijke antwoorden' en die moeilijke antwoorden bleven dan ook overal uit. Op een paar opiniestukken en wat aankondigende artikeltjes over de reportage na, bleef het oorverdovend stil. Politici, bevoegde ministers en opiniemakers stonden voor een keer niet in de rij om hun visie op de problematiek te geven.
Gelukkig was een dag later Jejoen bijna terug in Antwerpen.
